ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΣΕΒΑΣΜ. ΠΕΙΡΑΙΩΣ κ. ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΕΠΙ ΤΗ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

 

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ

ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

ΦΑΛΗΡΟΥ, ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΕΝΤΗ

Σ Ε Ρ Α Φ Ε Ι Μ

ΕΠΙ Τῌ ΚΥΡΙΑΚῌ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ 2023

Τέκνα μου ἀγαπητὰ καὶ περιπόθητα,

Ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία ὅρισε ἡ Α΄ Κυριακή τῶν Νηστειῶν νά ἀποκαλεῖται Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας, νά  εἶναι ἀφιερωμένη στό θρίαμβο τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως καί νά ἑορτάζεται μέ κάθε λαμπρότητα τό μεγάλο γεγονός τοῦ τερματισμοῦ τῆς φοβερῆς εἰκονομαχικής ἔριδας (726-843), ἡ ὁποία συντάραξε τό Βυζάντιο γιά περισσότερο ἀπό ἕναν αἰῶνα καί ὑπέβαλλε τήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ σέ σοβαρή δοκιμασία.

Δυσσεβεῖς κοσμικοί ἄρχοντες, ἔχοντας δαιμονικό φρόνημα καί ἐπηρεασμένοι ἀπό τίς ἀνεικονικές ἰουδαϊκές, ἰσλαμικές καί ἄλλες αἱρετικές πλάνες καί μέ πρόσχημα κάποιες κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, προσπάθησαν νά πλήξουν τήν Ἐκκλησία, προσβάλλοντας τήν Ὀρθόδοξη Πίστη, ὅσον ἀφορᾶ τήν τιμή τῶν Ἱερῶν Εἰκόνων. Δέν ἐπρόκειτο βεβαίως γιά «μεταρρυθμιστική πολιτική», ἀλλά γιά εὐθεῖα προσβολή τοῦ Χριστολογικοῦ Δόγματος, μέ τραγικές σωτηριολογικές συνέπειες. Οἱ εἰκονομάχοι αὐτοκράτορες, μέ τή σύμπραξη δυσσεβῶν ἐκκλησιαστικῶν ἀνδρῶν,  μεταχειρίστηκαν ἀνείπωτη βία καί ἀνηλεεῖς διώξεις στούς ἐμμένοντες στήν Ὀρθόδοξη Πίστη, ἀναδεικνύοντας μιά πλειάδα Μαρτύρων καί Ὁμολογητῶν, τῶν ὁποίων ἡ μνήμη τιμᾶται αὐτή τήν ἁγία ἡμέρα.

Μετά τό θάνατο τοῦ τελευταίου εἰκονομάχου αὐτοκράτορα Θεοφίλου (829-842), ἡ εὐσεβής Αὐγούστα καί ἁγία τῆς Ἐκκλησίας μας Θεοδώρα, ὡς ἐπίτροπος τοῦ ἀνηλίκου υἱοῦ της Μιχαήλ Γ΄ (842-867), ἐπί τῆς Πατριαρχείας τοῦ ἁγίου καί ὁμολογητῆ Μεθοδίου, συγκάλεσε Σύνοδο στήν Κωνσταντινούπολη, ἐπικυρώνοντας τίς ἀποφάσεις τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου (787), βάζοντας τέλος στήν εἰκονομαχική αἵρεση, ἀναστηλώνοντας ὁριστικά τίς ἅγιες Εἰκόνες στίς 4-3-843 καί στούς ἀνείπωτους διωγμούς τῶν ὀρθοδόξων. Πρόκειται ἀναμφίβολα γιά ἕνα σημαντικό ἱστορικό γεγονός τό ὁποῖο ἄλλαξε κυριολεκτικά τή ροή τῆς ἱστορίας καί ἔφερε μιά νέα ἐποχή στήν Ἐκκλησία.

Μέ τήν παύση τῆς εἰκονομαχικῆς δίνης καί τήν ἐφαρμογή καί ἐπικράτηση τῶν ἀποφάσεων τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, τήν ὁποίαν ἀνεκήρυξε ὡς Οἰκουμενική ἡ Ἁγία Ὀγδόη Οἰκουμενική Σύνοδος τοῦ 880, διασαφηνίστηκε καί παγιώθηκε στήν Ἐκκλησία ἡ Ὀρθόδοξη Πίστη, ὁλοκληρώθηκε ἡ διατύπωση τῆς δογματικῆς διδασκαλίας της, τριαδολογικό καί χριστολογικό δόγμα καί γι’’ αὐτό, τήν ἁγία αὐτή ἡμέρα, πανηγυρίζουμε το θρίαμβο τῆς Ὀρθοδοξίας, τόν θρίαμβο τῆς σώζουσας ἀλήθειας. Ὁ ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς τόνισε πώς κατά τήν Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας «ἑορτάζεται ἡ νίκη τῆς Ὀρθοδοξίας ἐναντίον κάθε ψεύδους, ἐναντίον κάθε ἀναλήθειας, ἐναντίον κάθε αἱρέσεως, ἐναντίον κάθε ψευδοθεοῦ· νίκη τῆς Ὀρθοδοξίας ἐναντίον κάθε ψευδοῦς διδασκαλίας, ἐναντίον κάθε ψευδοῦς φιλοσοφίας, ἐπιστήμης, πολιτισμοῦ, εἰκόνος, ἁγία νίκη τῆς Ὀρθοδοξίας. Καί αὐτό σημαίνει ἁγία νίκη τῆς Παναληθείας».

Ἑορτάζοντας τή λαμπρή αὐτή ἡμέρα ὀφείλουμε νά συνειδητοποιήσουμε τήν ἀνεκτίμητη ἀξία τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως καί νά προβληματιστοῦμε γιά την καταστροφική δράση τῆς κακοδοξίας διότι ἡ ἀληθινή Πίστη εἶναι συνώνυμη μέ τήν σωτηρία καί ἡ αἵρεση μέ τήν ἀπώλειά της.

Ἡ αἵρεση εἶναι τό πλέον ἐπώδυνο ἄλγος στό ἐκκλησιαστικό σῶμα, ὡς ἐφεύρημα τοῦ «ἀπ’ ἀρχῆς ἀνθρωποκτόνου» (Ἰωάν.8,44), γιά πληγεῖ καί νά ἀνασταλεῖ τό σωστικό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας. Σύμφωνα μέ τόν μακαριστό π. Ἰωάννη Ρωμανίδη ἡ αἵρεση «Καταδικάζεται, ἐπειδή σέ αὐτή δέν ὑπάρχει θεραπεία. Καί ἐφ’ ὅσον δέν ὑπάρχει θεραπεία, εἶναι ἐπικίνδυνη γιά τόν ἄνθρωπο. Οἱ Πατέρες ἔβλεπαν τήν αἵρεση ὡς ἕνα εἶδος κομπογιαννιτισμοῦ, ὅπου δέν ὑπάρχει θεραπεία». Ὅσον ἀφορᾶ γιά τήν Ὀρθοδοξία, κατά τόν  ἀείμνηστο π. Γ. Μεταλληνό «Δέν πρόκειται γιά μιά Ἰδεολογία, γιά κάποιο “Κοινωνικό Σύστημα” ἤ Φιλοσοφία, γιά κάποια ἐγκόσμια Πολιτική, πού ἐπεκράτησε καί θριαμβολογεῖ γιά τή συντριβή τῶν ἀντιπάλων της. Ὄχι! Ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι ὁ νέος τρόπος ζωῆς καί ὑπάρξεως, ἡ ΧΡΙΣΤΟΖΩΗ, πού εἰσήχθη στήν ἱστορία μέ τή Σάρκωση τοῦ Αἰώνιου Λόγου τοῦ Θεοῦ».

Αὐτό σημαίνει ὅτι ἡ σωτηρία μας εἶναι συνισταμένη τῆς ἀλήθειας, τήν ὁποία ἔφερε στόν κόσμο ἡ ἔνσαρκη Ἀλήθεια, ὁ Ἐνανθρωπήσας Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ. Ἄρα ἡ ἀλήθεια, δηλαδή «τό φῶς τό ἀληθινόν, ὅ φωτίζει πάντα ἄνθρωπον εἰς τόν κόσμον» (Ἰωάν.1,9), εἶναι ἔνσαρκη στό θεῖο πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ καί ὄχι κάποιο θεωρητικό σχῆμα. «ὁ Χριστός συνεκέντρωσε ὅλες τίς ἀλήθειες καί μᾶς ἔδωσε τήν Παναλήθεια τῆς Ὀρθοδοξίας», παρατηρεῖ ὁ ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς. Κατά συνέπεια νόθευση ἤ ἀπόρριψη τῆς ἐν Χριστῷ ἀλήθειας σημαίνει προσβολή καί ἀπόρριψη τοῦ ἰδίου τοῦ Χριστοῦ καί γιά τοῦτο ἔχει σωτηριολογικό χαρακτῆρα.

Ἡ ἐν Χριστῷ ἀλήθεια ἐκφράζεται καί βιώνεται μόνο μέσα στήν Ἐκκλησία, τήν Ὀρθόδοξη, τήν μοναδική Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ καί οὐδέποτε ἐκτός Αὐτῆς. Μόνο μέσα σέ αὐτή τή νοητή Ἄμπελο (Ἰωάν.15,1) αὐξάνεται ὀντολογικά ὁ ἄνθρωπος, ἐνῶ ἐκτός αὐτῆς «ξεραίνεται» καί «εἰς πῦρ βάλλεται» (Μάτθ.7,19). Ἐκτός τῆς Ἐκκλησίας κυριαρχεῖ ἡ πλάνη, κεῖνται τά σχίσματα καί οἱ αἱρέσεις, οἱ ὁποῖες εἶναι τά «ζιζάνια» πού σπέρνει οἱ διάβολος (Λούκ.8,12) γιά νά πλήξει καί νά ματαιώσει τό μοναδικό σωστικό της ἔργο.

Σύμφωνα μέ τόν Ἀπόστολο Πέτρο, ἐμφανίστηκαν στήν Ἐκκλησία ἐνωρίς «ψευδοπροφῆται ἐν τῷ λαῷ, ὡς καὶ ἐν ὑμῖν ψευδοδιδάσκαλοι, οἵτινες παρεισάξουσιν αἱρέσεις ἀπωλείας» (Β’ Πέτρ.2,1-2), οἱ ὁποῖοι χαρακτηρίζονται ὡς «κύματα θαλάσσης ἐπαφρίζοντα» (Ἰουδ.12-13). Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος προειδοποίησε ὅτι  «εἰσελεύσονται μετὰ τὴν ἄφιξίν μου λύκοι βαροῖς εἰς ὑμᾶς μὴ φειδόμενοι τοῦ ποιμνίου, καὶ ἐξ ὑμῶν αὐτῶν ἀναστήσονται ἄνδρες λαλοῦντες διεστραμμένα τοῦ ἀποσπᾶν τοὺς μαθητᾶς ὀπίσω αὐτῶν» (Πράξ.20,29-30). Ἡ αἵρεση εἶναι τόσο ὀλέθρια, ὥστε ὁ μεγάλος Ἀπόστολος ἀναγκάζεται νά ἀναθεματίσει τούς αἰρεσιάρχες: «εἰ τις ὑμᾶς εὐαγγελίζεται παρ’’ ὃ παρελάβετε, ἀνάθεμα ἔστω» (Γάλ.1,9). Τήν αἵρεση χαρακτηρίζει ὡς «ἕτερον εὐαγγέλιον» (Γάλ.1,6), κάλπικο, δαιμονικό, καί συστήνει στούς χριστιανούς: «στήκετε καὶ κρατεῖτε τὰς παραδόσεις ἡμῶν, ἃς ἐδιδάχθητε, εἴτε διὰ λόγου εἴτε δι᾿ ἐπιστολῆς ἡμῶν», (Β΄θέσ.2,15) καί ἐπαινεῖ ὅσους τηροῦν τήν πίστη ἀπαραχάρακτη: «ἐπαινῶ δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί, ὅτι πάντα μου μέμνησθε καί, καθὼς παρέδωκα ὑμῖν, τὰς παραδόσεις κατέχετε» (Α΄κορ.11,2).

Νόες ὑπερφίαλοι, μεστοί δαιμονικῆς ἐνέργειας, «πλήρεις παντός δόλου καί πάσης ραδιουργίας… διαστρέφοντες τάς ὁδούς Κυρίου τάς εὐθείας» (Πράξ.13,10) ἐγέρθηκαν κηρύσσοντας «ἕτερον εὐαγέλιον» (Γάλ.1,9), παρασύροντας τά τραγικά θύματά τους ἐκτός τῆς σωστικῆς ἀγκαλιᾶς τῆς Ἐκκλησίας, ἤτοι, στόν ὄλεθρο καί τήν καταστροφή, στόν αἰώνιο θάνατο.

Τό φαινόμενο τῶν αἱρέσεων εἶναι ἕνα διαχρονικό πρόβλημα στήν Ἐκκλησία. Οὐδέποτε στήν δισχιλιετῆ ἱστορική της πορεία ὑπῆρξε ἀνακωχή τῶν αἱρετικῶν καί ὅπως φαίνεται αὐτή ἡ κατάσταση θά συνεχιστεῖ ὡς τά ἔσχατα. Ἐβιωνίτες, Μαρκιωνίτες, Πατροπασχίτες, Μοναρχιανοί, Μοντανιστές, Ἐγκρατεῖτες, Νικολαΐτες, Ἀρειανιστές, Πνευματομάχοι, Νεστοριανοί, Μονοφυσίτες, Μονοενεργεῖτες, Μονοθελῆτες, Εἰκονομάχοι, κ.α. ἀποτελοῦν τό αἱρετικό μωσαϊκό τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας.  Τόν 7ο μ.Χ. αἰῶνα ἐμφανίστηκε τό Ἰσλάμ, ὡς ἀναβίωση καί συμπίλημα τῶν ἀρχαίων τριαδολογικῶν καί χριστολογικῶν αἱρέσεων καί τοῦ προϊσλαμικοῦ  παγανισμοῦ, πνίγοντας στό αἷμα τήν Ἐκκλησία καί τήν ἀνθρωπότητα, ὡς τά σήμερα.

Τόν 9ο αἰῶνα ἐμφανίστηκαν οἱ βάρβαροι Φράγκοι, εἰσάγοντας τήν αἵρεση τοῦ φιλιόκβε, καταδικάζοντας τίς ἀποφάσεις τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου (809). Τό 11ο αἰῶνα κατέλαβαν, δια πυρός καί σιδήρου, τό ὀρθόδοξο Πατριαρχεῖο τῆς Δύσεως καί ἐπέβαλλαν τόν Παπισμό, μέ σωρεία αἱρετικῶν δοξασιῶν, ἀποκόβοντας τόν δυτικό χριστιανισμό ἀπό τόν ἑνιαῖο καί ἀδιαίρετο κορμό τῆς Ἐκκλησίας. Τόν 16ο αἰῶνα ἀκολούθησε ἡ διάσπαση τοῦ Παπισμοῦ μέ τόν Προτεσταντικό κατακερματισμό, ὁ ὁποῖος ἐφεῦρε νέες πλάνες καί καταπάτησε βάναυσα τίς ἀποφάσεις τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ὅσον ἀφορᾶ τήν τιμή τῶν Ἱερῶν Εἰκόνων, τῆς Θεοτόκου καί τῶν Ἁγίων.

Ἀπότοκο τῆς καταπτώσεως τοῦ αἱρετικοῦ δυτικοῦ χριστιανισμοῦ καί τῶν φρικτῶν ἐγκλημάτων του κατά τῆς ἀνθρωπότητας, ἐμφανίστηκε τόν 17ο αἰῶνα τό «πνευματικό» κίνημα τοῦ λεγόμενου «Εὐρωπαϊκοῦ Διαφωτισμοῦ», ὡς μιά ἀκόμα δαιμονική κατάσταση, μέ χαρακτῆρα ὑλιστικό, ἀθεϊστικό καί ἀντιχριστιανικό.

Στούς σύγχρονους χαλεπούς καιρούς μας, τῆς πρωτοφανοῦς ἔκπτωσης τῶν ἀξιῶν, τοῦ ἀμοραλισμοῦ καί τῆς πνευματικῆς συγχύσεως, τό πρόβλημα τῆς κακοδοξίας ἔχει πάρει ἀνεξέλεγκτες διαστάσεις, σύμφωνα μέ πρόρρηση τοῦ ἀποστόλου Παύλου, πώς «ἐν ἐσχάτοις καιροῖς ἀποστήσονταί τινές τῆς πίστεως, προσέχοντες πνεύμασι πλάνοις καί διδασκαλίαις δαιμονίων, ἐν ὑποκρίσει ψευδολόγων» (Α΄τιμ.4,1). Κυριαρχεῖ τό δαιμονικό πνεῦμα τῆς «Νέας Ὑδροχοϊκῆς Ἐποχῆς», μέ χαρακτῆρα σαφῶς ἀντιχριστιανικό καί ὑφή ἀποκρυφιστική, «στεγάζοντας» χιλιάδες ὀργανώσεις σέ ὅλο τόν κόσμο καί προωθῶντας τόν ἀποκρυφισμό, τή μαγεία καί τήν σατανολατρία. Ὅλες οἱ σύγχρονες δυνάμεις τῆς κακοδοξίας, τοῦ ψεύδους καί τῆς ἀπάτης στοχεύουν ἐναντίον τῆς Ἐκκλησίας μας. Οἱ πολέμιοι τοῦ Χριστοῦ παραμερίζουν τίς διαφορές μεταξύ τους καί συνασπίζονται προκειμένου νά πλήξουν ἀπό κοινοῦ τό κῦρος τῆς Ἐκκλησίας Του. Παπικοί, Προτεστάντες ὅλων τῶν ἀποχρώσεων, ὀπαδοί τῆς ἑταιρείας Σκοπιά, Μορμόνοι, Ἀντβεντιστές, Σαηεντολόγοι, ἀποκρυφιστές, νεοπαγανιστές, ἀγνωστικιστές, ἄθεοι κλπ. ἀποτελοῦν σήμερα τό πολεμικό δυναμικό ἐναντίον τῆς ἀκριβῆς μας Ὀρθοδοξίας, ὅλοι τους  «Λύκοι βαρεῖς, μή φειδόμενοι τοῦ ποιμνίου» (Πράξ.20,29). Μέγα πρόβλημα ἀποτελεῖ καί ἡ εἰσβολή τῶν εἰδωλολατρικῶν Ἀνατολικῶν θρησκευμάτων καί τῶν πρακτικῶν τους στόν δυτικό  κόσμο, εἰσάγοντάς τον σέ νοσηρή δαιμονική πνευματικότητα, ὅπως μέ τήν γιόγκα καί τόν διαλογισμό.

Χείριστη κακοδοξία τῆς ἐποχῆς μας, ἀπόλυτης δαιμονικῆς ὑφῆς, εἶναι καί ἡ παναίρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, ἡ ὁποία προωθεῖ τόν θρησκευτικό συγκρητισμό, ἀποδυναμώνοντας τήν αὐθεντία τῆς Ἐκκλησίας καί προετοιμάζοντας τήν ἐφιαλτική Πανθρησκεία τοῦ ἐρχομένου Ἀντιχρίστου, ἕναν τερατώδη ἀχταρμᾶ ἀλήθειας καί ψεύδους. Δυστυχῶς στό ἅρμα τοῦ Οἰκουμενισμοῦ ἔχουν δεθεῖ καί πάμπολλοι ὀρθόδοξοι, καί δεῖ ὑψηλόβαθμοι ἐκκλησιαστικοί ἄνδρες, δοξάζοντες κακόδοξες θεωρίες, ὅπως λ.χ. «ὅλες οἱ θρησκεῖες λατρεύουν τόν ἴδιο Θεό» καί «ἀποτελοῦν ξεχωριστούς δρόμους πού ὁδηγοῦν στόν ἕνα Θεό», ἀρνούμενοι ἔτσι τήν μοναδικότητα τῆς ἐν Χριστῷ σωτηρίας καί ἐργαζόμενοι πυρετωδῶς γιά τήν «ἕνωση τῶν ἐκκλησιῶν», χωρίς τήν μετάνοια τῶν αἱρετικῶν, ὡς μιά ἀφύσικη συγκόλληση ἀλήθειας καί πλάνης.

Ἀγαπητοί μου, ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ,

Αὐτή τήν ἁγία ἡμέρα καλούμαστε νά προβληματιστοῦμε καί νά συνειδητοποιήσουμε πώς σωτηρία, χωρίς τήν ἀληθινή καί ἀνόθευτη πίστη στό Χριστό, δέν ὑπάρχει, καθότι μόνον Αὐτός εἶναι τό θεμέλιο τῆς ἀπολυτρώσεώς μας, «ἐν ᾧ δεῖ σωθῆναι ἡμᾶς» (Πράξ.4,12). Ἡ σωτηρία μας συντελεῖται μόνο μέσα στήν Ἁγία Του Ἐκκλησία καί πουθενά ἀλλοῦ. Ὄχι στήν ὁποιαδήποτε αὐτοονομαζόμενη «ἐκκλησία», ἀλλά στήν μία καί μοναδική, τήν Ὀρθόδοξη, τήν ἀληθινή Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Αὐτή εἶναι ἡ ἀληθινή Ἐκκλησία, μέ τήν ἀπόλυτη πιστότητα στήν ἀποστολική πίστη, σέ ἀντίθεση μέ ὅ,τι αὐτοπροσδιορίζεται ὡς «ἐκκλησία», ἐκτός Αὐτῆς πού εἶναι κάλπικη. Κατά τόν ἅγιο Ἰουστῖνο Πόποβιτς, «ἡ Ἐκκλησία δὲν εἶναι μόνο μία, ἀλλὰ καὶ μοναδική. Ἐν τῷ Κυρίῳ Ἰησοῦ δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ὑπάρξουν πολλὰ σώματα, κατὰ τὸν ἴδιον τρόπον δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ὑπάρχουν ἐν αὐτῷ πολλὲς Ἐκκλησίες. Ἐν τῷ Θεανθρωπίνῳ αὐτοῦ σώματι ἡ Ἐκκλησία εἶναι μία καὶ μοναδική, ὅπως ὁ Θεάνθρωπος, ὁ  Χριστός, εἶναι ἕνας καὶ μοναδικός».

Ὀφείλουμε ἐπίσης νά ἀναπέμψουμε αἶνο εὐχαριστίας στόν ἐν Τριάδι Θεό, διότι, ἐν τη ἀμέτρῳ Αὐτοῦ ἀγάπῃ καί φιλανθρωπίᾳ, μᾶς ἀπολύτρωσε ἀπό τήν δουλεία τῆς ἁμαρτίας, τή φθορά καί τό θάνατο, χαρίζοντάς μας τήν υἱοθεσία δια τοῦ Χριστοῦ (Γάλ.4,7). Εὐδόκησε νά εἴμαστε ὀρθόδοξοι χριστιανοί, δοξάζοντες καί βιώνοντες ὀρθά καί ἀπαραχάρακτα τήν «ἅπαξ παραδοθείσῃ τοῖς ἁγίοις» Πίστι (Ἰουδ.3), τήν ὀρθόδοξη, τήν μόνη σώζουσα, ὡς θησαυρό ἀνεκτίμητο καί ἔχουσα ἀκατανίκητη δύναμη, καθότι «αὕτη ἐστίν ἡ νίκη ἡ νικήσασα τόν κόσμον, ἡ πίστις ἡμῶν» (Ἀ΄ιωάν.5,5). Αὑτή τήν Πίστη ὀφείλουμε νά τηρήσουμε ἀνόθευτη καί νά τήν παραδώσουμε ἀκέραια στούς ἀπογόνους μας, ὅπως τήν παραλάβαμε ἀπό τούς προγόνους μας, διότι «Αὕτη (ἐστίν) ἡ πίστις τῶν Ἀποστόλων, αὕτη ἡ πίστις τῶν Πατέρων, αὕτη ἡ πίστις τών Ὀρθοδόξων, αὕτη ἡ πίστις τήν Οἰκουμένην ἐστήριξεν»! Νά ὑποσχεθοῦμε, τέλος, ἐνώπιον τῶν Ἱερῶν Εἰκόνων, πώς «Οὐκ ἀρνησόμεθά σε, φίλη Ὀρθοδοξία, οὐ ψευσόμεθά σοι, πατροπαράδοτον σέβας, … ἐν σοὶ ἐγεννήθημεν, ἐν σοὶ ζῶμεν, καὶ ἐν σοὶ κοιμηθησόμεθα, εἰ δὲ καλέσοι καιρός, καὶ μυριάκις ὑπὲρ σοῦ τεθνηξόμεθα»! (Ἰωσήφ Βρυέννιος)

Εὔχομαι ἀπὸ καρδίας ἔτη πολλὰ καὶ καρποφόρος ἡ ἀρξαμένη Ἁγία καὶ Μεγάλη Τεσσαρακοστή!

Μετά πατρικῶν εὐχῶν

Ο  Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

+ ὁ Πειραιῶς ΣΕΡΑΦΕΙΜ

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΣΕΒΑΣΜ. ΠΕΙΡΑΙΩΣ κ. ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΓΙΑ ΤΗ ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ 2023

 

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ

ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, ΦΑΛΗΡΟΥ, ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΕΝΤΗ

Σ Ε Ρ Α Φ Ε Ι Μ

ΕΠΙ  ΤΗι  ΕΝΑΡΞΕΙ

ΤΗΣ  ΑΓΙΑΣ  ΚΑΙ  ΜΕΓΑΛΗΣ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ  2023

  

      Ἀγαπητοὶ μου ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ,

   Ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή, ἡ πλέον συμβολική κατανυκτική, περιεκτική καί πνευματική περίοδος τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ βίου, προβάλλεται ἀπό τήν Ἐκκλησία μας ὡς μιά κορυφαία εὐκαιρία ἐπαναπροσέγγισης τοῦ καθενός μας στήν οὐσία καί στίς λεπτομέριες τῆς Ὀρθόδοξης πίστης καί ζωῆς. Εἶναι ἕνας τρόπος νά βιώσουμε αὐτά τά στοιχεῖα, ἀπό τά ὁποῖα τό πνεῦμα τῆς ἐποχῆς, πνεῦμα ἄρνησης, ἀμφισβήτησης, ἀπαξίωσης ἀρχῶν, ἀξιῶν καί πιστευμάτων, άλλά καί ἡ πολυπλοκότητα στήν ὁποία δρομολογήσαμε τή ζωή καί τά ἔργα μας, μᾶς ἀποστασιοποίησαν. Καί αὐτά τά στοιχεῖα εἶναι ἡ αὐθεντικότητα τοῦ Ὀρθοδόξου βιώματος καί ἡ άναζήτηση τῆς προσωπικῆς μας αὐτοσυνειδησίας, ὅπως ἐκφράζονται μέσα ἀπό τό ἀσκητικό πνεῦμα, τό ξεχωριστό λατρευτικό τυπικό τῆς περιόδου, ἀλλά καί τά ἐφόδια μέ τά ὁποῖα μᾶς ὅπλισε ἡ Ἐκκλησία μας προκειμένου ν’ ἀνταπεξέλθουμε στίς ἀπαιτήσεις τῆς συμμετοχῆς στό στίβο τοῦ «σταδίου τῶν ἀρετῶν».

   Αὐτά τά ἐφόδια παρουσιάζονται καί καταγράφονται, μέ γλαφυρότητα, στόν ὑπέροχο ἐναρκτήριο ὕμνο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς πού ψάλλεται στούς Αἴνους τῆς Κυριακῆς τῆς Τυρινῆς :

Τό στάδιον τῶν ἀρετῶν ἠνέῳκται,

οἱ βουλόμενοι ἀθλῆσαι εἰσέλθετε,

ἀναζωσάμενοι τόν καλόν τῆς νηστείας ἀγῶνα.

Οἱ γάρ νομίμως ἀθλοῦντες δικαίως στεφανοῦντα

καί ἀναλαβόντες τήν πανοπλίαν τοῦ Σταυροῦ

τῷ ἐχθρῷ ἀντιμαχησόμεθα.

Ὡς τεῖχος ἄρρηκτον κατέχοντες τήν πίστην.

Καί ὡς θώρακα τήν προσευχήν.

Καί περικεφαλαίαν τήν ἐλεημοσύνην.

Ἀντί μάχαιρας τήν νηστείαν, ἤτις ἐκτέμνει ἀπό καρδιάς πᾶσαν κακίαν.

Ὁ ποιῶν ταῦτα τόν ἀληθινόν κομίζεται στέφανον παρά τοῦ παμβασιλέως Χριστοῦ

ἐν τῇ ἡμέρα τῆς κρίσεως.

   Ποιός μπορεῖ ν’ ἀμφισβητήσει ὅτι διανύουμε μιά ἐποχή κατά τήν ὁποία κυριαρχεῖ ὁ ὀρθολογισμός καί ἡ ἀπολυτοποίηση τῆς ἀνθρώπινης λογικῆς, μιά ἐποχή πού ὁ ἄνθρωπος καί τά δημιουργήματα του αὐτοανακηρύσσονται τό ἅπαν σ’ αὐτό τόν κόσμο, ἀπομονώνοντας κι ἐξοστρακίζοντας κάθε τι τό μεταφυσικό, τό μυστηριακό, τό ὑπέρλογο; Ἡ φιλολογία ἑνός νέου, χειρότερου, οὑμανισμοῦ τείνει νά γίνει καθεστώς καί ὁ ἄνθρωπος κινδυνεύει νά ἐγκλωβιστεῖ στά τείχη τῶν ἐπιτευγμάτων του, τά ὁποῖα τελικά, θά τόν συντρίψουν. Φυσικά, μέσα σέ μιά τέτοια ἀρνητική καί ἀπογοητευτική ἀτμόσφαιρα, τό νά μιλᾶ κανείς γιά τό μυστήριο τοῦ Σταυροῦ καί νά ἐπιχειρεῖ νά κατανοήσει τή θέση πού ἔχει ἤ πού θά ἔπρεπε νά ἔχει στή ζωή τῶν ἀνθρώπων, μοιάζει μέ οὐτοποία. Εἶναι καιρός, ὅμως καί ἀπόλυτη ἀνάγκη, ν’ ἀφήσουμε πιά αὐτή τήν ἄκαρπη φιλολογία, γιά νά πλησιάσουμε, ὅσο τὀ ἐπιτρέπουν οἱ ἀσθενεῖς μας δυνάμεις, τό μυστήριο τοῦ Σταυροῦ καί νά δοῦμε ποιός εἶναι ὁ δρόμος πού περνάει κάτω ἀπό τόν ἴσκιο Του, τόν ὁποῖο πρέπειν’ ἀκολουθεῖ ὁ Χριστιανός γιά νά βρεῖ τή λύτρωση καί τή σωτηρία τῆς ψυχῆς του.

   Ἡ ζωή τοῦ ἀνθρώπου σ’ αὐτό τόν κόσμο καί δή ἡ ζωή τοῦ πιστοῦ εἶναι σταυρική, εἶναι μία πορεία ἔντονης ἀγωνίας, πολύμοχθου ἀγῶνα, προσπαθειῶν, ἐνστάσεων, πτώσεων καί ἀνατάσεων. Ὁ βίος μας μοιάζει μέ μιά ἀπέραντη θάλασσα, στά κύματα τῆς ὁποίας κλυδωνλίζεται καθημερινά ὁ προσωπικός κόσμος τοῦ καθενός μας. Γι’ αὐτό, ἀπόλυτη ἐφαρμογή ἔχει ὁ σοφός λόγος τῆς ἁγίας Συγκλητικῆς, ἡ ὁποία χαρακτηρίζει τό Σταυρό τοῦ Κυρίου «ἱστίο», μέ τό ὁποῖο μονάχα μποροῦμε νά διαπλεύσουμε τό πέλαγος τῆς ζωῆς. Πραγματικά, δίχως τό Σταυρό, ὁ Χριστιανός δέν θά εἶχε τή δύναμη νά προχωρήσει, ν’ ἀντιπαλέψει σκληρά μέ τούς πειρασμούς, τόν Σατανᾶ, τίς ἀντίθεες δυνάμεις τοῦ κόσμου καί νά νικήσει.

   Ἀτενίζοντας κανείς τό μέγιστο αὐτό σύμβολο τῆς θυσίας καί τοῦ πόνου μέ πίστη, μπορεῖ νά δεῖ, μέ τά μάτια τῆς ψυχῆς καί τῆς  καρδιᾶς του, μιά πραγματικότητα πού μόνο συγκλονισμό καί δέος προκαλεῖ. Βλέπει κρεμασμένο πάνω στό Σταυρό τό Πανάγιο σῶμα τοῦ Χριστοῦ, πού τόσα ἐνήργησε σ’ αὐτή τή γῆ καί τόσα ἔπαθε γιά τούς ἀνθρώπους ὅλων τῶν ἐποχῶν, ἐνῶ ὀ ἄνθρωπος παραλείπει τά περισσότερα γιά τή σωτηρία του.

   Βλέπει μιά λογχισμένη καρδιά νά στάζει τό αἷμα τῆς ἀγάπης της καί νά κράζει πρός τόν Πατέρα «Πάτερ ἄφες αὐτοῖς . . .» , τή στιγμή πού ἐκεῖνος δυσκολεύεται νά συγχωρήσει ὅσους τόν ἔβλαψαν ἤ τόν ἔκαναν νά πονέσει.

   Βλέπει τόν τεράστιο ἐκεῖνο καί βαρύ Σταυρό, ἀλλά δυσκολεύεται νά σηκώσει τούς πολύ ἐλαφρύτερους σταυρούς τῶν δυκολιῶν καί τῶν προβλημάτων αὐτῆς τῆς ὀλιγόχρονης διαδρομῆς στή γήϊνη πραγματικότητα. Μέ ἄλλα λόγια, διαβάζει ἐκεῖ στό Σταυρό τοῦ Κυρίου ὅσα κανένα βιβλίο, κανένα πανεπιστήμιο, ὅσα ἀκόμα καί ὅλη ἡ σοφία αὐτοῦ τοῦ κόσμου δέν μποροῦν νά διδάξουν. Διαβάζει ὅτι «ὅποιος μᾶς παραδίδει στό Σταυρό, μᾶς ἀποθέτει στήν ἀγκαλιά τῆς Ἁγίας Τριάδος, μᾶς χαρίζει τό εἰσιτήριο γιά τήν αἰώνια μακαριότητα. Ὅλοι μας, κατά κάποιο τρόπο, εἴμαστε σταυρωτές τοῦ Ἰησοῦ ἤ τοῦ ἀδελφοῦ μας. Τό ἐρώτημα εἶναι, θά θελήσουμε ἀπό σταυρωτές νά γίνουμε σταυρωμένοι; Ἄν τό θελήσουμε, θά ζήσουμε τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ αἰώνια καί θά τήν κάνουμε γνωστή καί στήν ἐποχή μας καί στό περιβάλλον μας».

   Σ’ αὐτό τό ἱστορικό μεταίχμιο τοῦ 21^ου αἰῶνα, πού φαντάζει βασανιστικό καί τρομακτικό μπροστά στό ἄγνωστο τῆς τρίτης χιλιετίας, ὁ ἄνθρωπος μοιάζει ἀνήμπορος ν’ ἀνταπεξέλθει στίς προκλήσεις τῶν καιρῶν. Κατά τό παρελθόν, ἀναζήτησε ποικίλα στηρίγματα, προσπαθώντας νά γαντζωθεῖ καί ν’ αὐτοεπιβεβαιωθεῖ. Ἡ φιλοσοφία, οἱ τέχνες, ὁ πολιτισμός, ὁ ἀθλητισμός, ἡ πολιτική, τό χρῆμα, ἦταν οἱ κατά καιρούς «θεοί» πού μάγεψαν τόν ταλαίπωρο διαβάτη τῆς ἱστορίας, ἰκανοποιώντας, ὅμως, μόνο πρός στιγμήν τούς πόθους καί τά ὄνειρά του γιά κάτι ἀνώτερο, γιά κάτι ποιοτικότερο. Στήν ἐποχή μας αὐτοί οἱ «θεοί» ἔχουν ἀλλάξει καί τή θέση τους πῆραν τά τεχνολογικά ἐπιτεύγματα, ἡ ἠλεκτρονική τεχνολογία, ἡ ἐξερεύνηση τοῦ διαστήματος, πού μετατράπηκαν σέ αὐτοσκοπό. Οἱ καταστάσεις αὐτές, ὅμως, ἀντί τελικά ν’ ἀνοίξουν νέες προοπτικές καί νά δημιουργήσουν διεξόδους, ἐπιβάρυναν τήν πνευματική ἀποχαύνωσή του καί τόν ἀποξένωσαν ἀκόμα πιό πολύ ἀπο τό περιεχόμενο τῆς οὐσίας του, πού ξεφεύγει ἀπ’ αὐτά τά περιορισμένα στεγανά, στά ὁποῖα ἔχει δεσμεύσει τόν ἑαυτό του.

   Ὁ Κύριος δέχτηκε νά κρεμαστεῖ τό πανάγιο Σῶμα Του πάνω στό Σταυρό, ἐταπείνωσε ἑαυτόν, γιά νά δώσει διέξοδο στ’ ἀδιέξοδα πού γνώριζε ὅτι πάντα θά ταλαιπωροῦν τό πλάσμα Του. Μέ τή σταυρική Του θυσία μᾶς κάλεσε ὅλους ν’ ἀποθέσουμε πάνω στό σύμβολό της τή ζωή καί τά ἔργα μας, νά στηρίξουμε ἐκεῖ τίς ἐλπίδες καί τίς προσδοκίες μας, νά σταυρώσουμε τά πάθη καί τήν ἁμαρτωλότητά μας, θέλοντας νά μᾶς κάνει νά κατανοήσουμε ὅτι ἡ σημασία τοῦ Σταυροῦ ἔγκειται στήν προοπτική τῆς Ἀνάστασης πού τόν ἀκολουθεῖ, ὅτι, ἄν στηρίξουμε τή ζωή μας στό Σταυρό Του, τήν ὁδηγοῦμε σέ κανάλια ἀναστάσιμα, πού μόνο μέσα στούς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας, μακριά ἀπό τίς προκλήσεις καί τά δέλεαρ τοῦ κόσμου, μπορεῖ κανείς νά γευτεῖ καί νά βιώσει.

   Σέ λίγο θά βρεθοῦμε καί πάλι ἐνώπιος ἐνωπίῳ μέ τόν Ἐσταυρωμένο Ναζωραῖο καί θά ἀκουμπήσουμε στό σύμβολο τῆς θυσίας Του, τίς χαρές καί τίς λύπες μας, τή ζωή μας ὅλη. Θά ἀντικρίσουμε στό πρόσωπό Του τήν ἀπόλυτη ἀγάπη, τήν ἄκρα ταπείνωση, τήν ἔσχατη κένωση. Καί ἴσως, νιώθοντας τό ἔλλειμμα τῆς εἰλικρίνειάς μας ἤ καί τόν ἔλεγχο τῆς προσποιητῆς, πολλές φορές, εὐσεβειάς μας, ἀκούσουμε τό δίκαιο παράπονό Του, ὅπως θ’ ἀκουστεῖ τό βράδυ τῆς Μεγάλης Πέμπτης στίς Ἐκκλησίες μας : «Λαός μου, τί ἐποίησά σοι ἤ τί σοι παρηνώχλησα; Τούς τυφλούς σου ἐφώτισα, τούς λεπρούς σου ἐκαθάρισα, ἄνδρα ὄντα ἐπί κλίνης ἠνωρθωσάμην. Λαός μου, τί ἐποίησά σοι καί τί μοι ἀνταπέδωκας; Ἀντί τοῦ μάννα χολήν, ἀντί τοῦ ὕδατος ὄξος, ἀντί τοῦ ἀγαπᾶν με, σταυρῷ μέ προσηλώσατε . . .».

   Μᾶς ἔδωσε τά πάντα καί πρό τῆς ἐνανθρώπισής Του καί κατά τή διάρκεια τῆς ἐπί γῆς ζωῆς Του καί μετά τήν Ἀνάληψή Του. Μᾶς ἔδωσε τή ζωή, τό πολυτιμότερο ἀγαθό, καί τήν πλούτισε μέ πνεῦμα ἀνώτερο, ὑψηλότερο, ξεχωρίζοντάς μας ἀπό τήν ὑπόλοιπη δημιουργία καί καθιστῶντας μας ἄρχοντες τοῦ κόσμου.

   Μᾶς χάρισε ἀθάνατη ψυχή, δεῖγμα τοῦ προορισμοῦ μας, πού καμία σχέση δέν ἔχει μέ τά στενᾶ καί πεπερασμένα ὅρια αὐτῆς τῆς ζωῆς.

   Μᾶς χάρισε τάλαντα καί μᾶς ζήτησε νά τά ἀναπτύξουμε, νά τά καλλιεργήσουμε γιά νά δώσουμε χρῶμα, ποιότητα καί ὀμορφιά στή ζωή μας, ἐλάχιστη ἔνδειξη εὐχαριστίας.

   Μᾶς χάρισε ὁλόκληρη τήν πλάση γιά νά κατοικίσουμε σ’ αὐτή, νά ζήσουμε ἀπό τόν πλοῦτο της, νά χαιρόμαστε τήν ὀμορφιά της.

   Μᾶς στήριξε σέ δύσκολες στιγμές, σέ στιγμές κλονισμοῦ καί πτώσης, σέ ἐποχές ἀγώνων, θυμίζοντας ὅτι εἶναι ἐδῶ, παρών, ἀρωγός καί συμπαραστάτης στόν ἀγῶνα τῆς ζωῆς καί τῆς ἐπικράτησης τοῦ δικαίου.

   Μᾶς ἔδωσε ἀγάπη πού ξεπερνᾶ τήν ἀνθρώπινη λογική, μιά ἀγάπη πού τόν ἔκανε νά φορέσει τό ἀνθρώπινο σαρκίο, νά ὑποβιβαστεῖ δηλ. στό ἐπιπεδό μας, ἐπειδή ἀγωνιοῦσε γιά τό κατάντημά μας, ἐπειδή πονοῦσε γιά τήν τραγική πορεία μας.

   Μᾶς ἔδωσε τή διδασκαλία Του, μιά διδασκαλία πού ὅμοιά της δέ γνώρισε ὁ κόσμος, πού στάζει ἀπό τό μέλι τῆς ἀγάπης Του καί θεμελιώνεται στίς ἀρχές τῆς συγγνώμης, τῆς εἰρήνης, τῆς καταλλαγῆς, τῆς ἀποδοχῆς τοῦ ἄλλου ὡς εἰκόνας τοῦ Θεοῦ.

   Μᾶς ἔδωσε τό αἷμα Του, γιατί τά λάθη καί οἱ πτώσεις μας ἦταν τόσο μεγάλες πού τίποτα ἄλλο δέν θά μποροῦσε νά ἐξαγοράσει τή σωτηρία καί τήν ἐπιστροφή μας.

   Μᾶς ἔδωσε τήν Ἐκκλησία Του, αὐτή τή Θεανθρώπινη πραγματικότητα, ὅπου τό θεϊκό καί ἀνθρώπινο στοιχεῖο συμπλέκονται καί συνυπάρχουν μέ τρόπο θαυμαστό, μέ σκοπό τήν καταξίωση, τήν καλλιέργεια τῶν ἀρρετῶν, τή βίωση, ἀπό αὐτόν ἐδῶ τόν κόσμο, τοῦ κάλλους καί τῆς πληρότητας τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

   Μᾶς ἐκανε βασιλεῖς στή θέση Του, διδασκάλους τοῦ κηρύγματός του, Θεούς, κατά χάριν, δυνάμει μετόχους τῆς δικῆς Του δόξας.

   Κι ἐμεῖς; Τοῦ προσφέραμε καί Τοῦ προσφέρουμε τά πάθη καί τόν ἐγωϊσμό μας. Τοῦ λέμε ὅτι δέ χωρᾶ πιά στή ζωή μας, γιατί εἴμαστε αὐτάρκεις, ἱκανοί νά προχωρήσουμε μόνοι, ὅτι δέ μᾶς ἐμπνέει πιά γιατί μόνοι μας κατακτήσαμε τά πάντα καί δέν ἔχουμε ἀνάγκη, πλέον, ἀπό τή βοήθειά Του, μποροῦμε νά γινόμαστε «θεοί» στή θέση Του, μποροῦμε μόνοι μας νά στέλνουμε χιλιάδες ἀγέννητα βρέφη στά σκουπίδια κάθε χρόνο, γιατί θέλουμε νά ἀπολαμβάνουμε τή ζωή δίχως δεσμεύσεις καί περιορισμούς, μποροῦμε μόνοι μας ν’ ἀποφασίζουμε πότε θά δώσουμε τέλος στή ζωή, ὅταν δέν τήν ἀντέχουμε ἄλλο, γιατί ἐμεῖς εἴμαστε οἱ κυρίαρχοι τοῦ παιχνιδιοῦ κι ὄχι Ἐκεῖνος.

   Τοῦ προσφέρουμε τά ἀποτελέσματα τῆς ἐγωπάθειας καί τῆς κομπορρημοσύνης μας. Ἀρρώστιες ἀνίατες, πού στέλνουν στό θάνατο χιλιάδες. Τοῦ προσφέρουμε τά 2/3 τοῦ παγκόσμιου πληθυσμοῦ σέ κατάσταση φτώχειας καί δυστυχίας, γιατί θέλουμε ἐμεῖς νά ζοῦμε καλά, ἔτσι ἀπλά καί λογαριασμό δέ δίνουμε σέ κανένα. Τοῦ προσφέρουμε, στίς ἀρχές τοῦ 21^ου αἰῶνα, πολέμους καί καταστροφές, ἐκατόμβες νεκρῶν, χιλιάδες δολοφονίες ἀγέννητων παιδιῶν μέ τίς φριχτές ἐκτρώσεις, θύματα τῆς ἀνθρώπινης μισαλλοδοξίας, λησμονώντας τά δράματα τοῦ παρελθόντος, τά ὁποῖα πολύ εὔκολα καταδικάζαμε καί τώρα ἐξίσου εὔκολα ἐπαναλαμβάνουμε.

   Τοῦ προσφέρουμε ἕναν κόσμο πού ἀπό στολίδι τόν μετατρέψαμε σέ μιά ἀπέραντη χωματερή, ἕναν κόσμο ἄκοσμο, ἄσχημο, χωρίς πνεύμονες ζωῆς, πού φθίνει καθημερινά, αἰχμάλωτος τοῦ κέρδους πού δέν ἔχει ἦθος καί ἀναστολές.

   Τοῦ προσφέρουμε μιά νεολαία βουτηγμένη στά ναρκωτικά καί τίς ἐκφυλιστικές πρακτικές, πού δέν τήν ἀφήνουμε νά μεγαλουργήσει, νά διαπρέψει, νά ὁραματιστεῖ, νά πιστέψει.

   Τοῦ προσφέρουμε τήν ἀπαξίωση, βγάζοντάς Τον ἀπό τήν ταυτότητά μας, ἀπό τίς ἀρχές πού ἐνέπνεαν τά ἤθη καί τήν πολιτεία μας τόσους αἰῶνες, γιατί δέν μᾶς ταιριάζει δῆθεν πλέον, πρέπει νά πᾶμε μπροστά καί Ἐκεῖνος εἶναι ἐμπόδιο στήν ἐξέλιξή μας, ἀποτελεῖ τροχοπέδη στά σχέδιά μας, μᾶς γυρίζει πίσω ἡ πίστη στό Εὐαγγέλιό Του. Τό δικό μας Εὐαγγέλιο εἶναι τώρα τό χρῆμα, ἡ παγκοσμιοποίηση, τά συμφέροντά μας, ἡ εὐρωπαϊκή καί παγκόσμια καταξίωσή μας.

   Κι Ἐκεῖνος; Ἐκεῖνος θά ξαναπεῖ πάνω ἀπό τό Σταυρό «Πάτερ, ἄφες αὐτοῖς οὐ γάρ οἴδασι τί ποιοῦσι», γιατί περιμένει κι ἐλπίζει ὅτι ἡ Ἀνάστασή Του θά σημάνει, ἐπιτέλους καί τήν ἀνάσταση τῶν χαμένων συνειδήσεων μας.

  Καλὴ καὶ εὐλογημένη ἡ Ἁγία καὶ Μεγάλη Τεσσαρακοστή !

Καλό στάδιο πνευματικοῦ ἀγῶνος!

 

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ

+ ὁ Πειραιῶς ΣΕΡΑΦΕΙΜ

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΕΠΙ ΤΗι ΠΡΩΤΗι ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΕΤΟΥΣ 2023 ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, ΦΑΛΗΡΟΥ, ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΕΝΤΗ κ.κ. Σ Ε Ρ Α Φ Ε Ι Μ

ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΙΕΡΟΝ ΚΛΗΡΟΝ ΚΑΙ ΤΟ ΠΛΗΡΩΜΑ

ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΑΥΤΟΥ

᾿Αδελφοί συλλειτουργοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ Χρόνια Πολλά !

Εἰσερχόμενοι σ᾿ ἔνα καινούργιο χρόνο, ἐναύλως τίθεται τό ἐρώτημα : Γιατί ἔρχεται στόν κόσμο αὐτόν ὁ ἄνθρωπος; Χρειάζεται ὁ κόσμος τόν ἄνθρωπο; Ὑπάρχει κάποιος σκοπός στόν κόσμο καί ὑπάρχει κάποιος σκοπός γιά τόν ἄνθρωπο; ᾿Απορίες πού ἀνακύπτουν ἀπό ἕναν διαστοχασμό μοναχικό τῆς ὕπαρξής μας ὅλης,  ἀπορίες διατρητικές, ἀνατρεπτικές μιᾶς φαινομενικῆς τάξης καί μιᾶς παράδοξης ἀλληλουχίας πού πληγώνει στά βάθη του τόν ἄνθρωπο, θέτοντας τον ὑπό πολλαπλῆ διερώτηση, ἀπογυμνώνοντας τήν ἀσίγαστη προβληματικότητά του.

Μέσα σ᾿ ἕναν κόσμο πού ὀφείλεται σέ θεία ῾Ετοιμασία ἔρχεται ὁ καθένας μέ δάκρυα στά μάτια, γιά νά γνωρίσει, νά θαυμάσει, νά ζήσει τό ἁρμονικό κάλλος τῆς Δημιουργίας ὅλης. Τό κάλλος αὐτό, τό πολύμορφο καί πολύτροπο, ἔχει θεία καταγωγή, εἶναι κατόρθωμα ἱερό, καί τά ἴχνη αὐτῆς τῆς ἱερότητας ἔρχεται νά γνωρίσει ὁ ἄνθρωπος. Γιά τοῦτο ὀφείλει νά ἔρχεται ὡς προσκυνητής. Νά ἔρχεται, νά συμπεριφέρεται καί ν᾿ ἀπέρχεται ὡς προσκυνητής. Νά ἐμβιώνει, νά συμβιώνει καί νά ἀποβιώνει ὡς εὐλαβής ἐπισκέπτης.

Γιά αἰώνες ὁ ἄνθρωπος συμπεριφέρθηκε μέσα στόν κόσμο ἔτσι. ῎Εκτισε τίς πολιτεῖες του ἀκολουθώντας τίς θεηγόρες γραμμές τῶν τοπίων τοῦ κόσμου. ῞Υψωσε τά ἱερά του ἐκεῖ ὅπου ἔνιωθε μέσα στόν κόσμο τήν πανέμορφη ἔξαρση τοῦ θείου. ῎Εστησε τά γεφύρια του συνομιλώντας εὐλαβικά μέ τά ποτάμια, χαϊδεύοντας στοργικά τήν τριγύρω τους φύση. Καί ὕψωσε τείχη μέσα στήν ταυτόμορφη ἁρμονία τοῦ τοπίου ἐνῶ στέριωσε τά λιμάνια του ἐκεῖ ὅπου τό δάχτυλο τοῦ Πλάστη του εἶχε φανερώσει τούς πρόσφορους κόλπους. Δέν εἶναι τυχαῖο πού ὅλα τά παλιά τοῦ ἀνθρώπου ἔργα μοιάζει νά ἔχουν ψυχή, μοιάζει νά λαλοῦν καί ἀπό ὁλόβαθά τους νά ψάλλουν τήν ἱερότητα τοῦ κόσμου καί τά θαυμάσια τοῦ Θεοῦ. ῞Οπου ὁ ἄνθρωπος ἔπαυε νά εἶναι προσκυνητής τοῦ κόσμου καί ὑπέκυπτε στήν οἴηση, ὁ κόσμος ὁ ἴδιος ἐρχόταν καί μέ ἄκαμπτες, μυστικές δυνάμεις ἐσάρωνε καί ἐτσάκιζε τά ἔργα ἐτοῦτα τῆς οἴησης.

῞Ωσπου, στούς στερνούς αὐτούς δύο αἰώνες τῆς οἰκουμένης ἡ οἴηση πού ὑπέβοσκε μέσα στόν ἄνθρωπο κατανίκησε τό ἦθος τοῦ προσκυνητῆ καί τόν ἀναγόρευσε κατακτητή τοῦ κόσμου.

῾Ως κατακτητής, ὁ ἄνθρωπος, ὅπου ζεῖ καί ἀπ᾿ ὅπου περνᾶ, σαρώνει τήν ἱερότητα τοῦ κόσμου κι ἀναγορεύει τόν ἑαυτό του σέ νοῦ τῆς Δημιουργίας ὅλης. Αὐτός πού ἧλθε γιά νά φύγει, συμπεριφέρεται ὡς ἀλαζονικός κληρονόμος πού μένει. Μένει καί κατακτᾶ, καί μετασχηματίζει, καί ἀλλοιώνει, καί ἀσχημίζει, καί γκρεμίζει, καί κατατρώγει, καί τήν ὄψη καί τά σπλάχνα τοῦ κόσμου. Προσπαθεῖ νά ἀπαλείψει τήν ἱερότητα τοῦ κόσμου, νά σβήσει τήν σφραγίδα τοῦ Θεοῦ, νά θέσει ἀναιδῶς τήν δική του. Εἶναι ἀδίσταχτος, ἀδηφάγος, ἄμοιρος ἁρμονίας καί ὀμορφιᾶς, πλάσμα πού μένει προσηλωμένο ἔξω ἀπό τόν     ἑαυτό του, κοινωνικός καί κοινωνικοφανής, ἐπικοινωνιακός καί μύχια ἀκοινώνητος, ἕνας βάρβαρος πού κρατεῖ στά χέρια δυνάμεις ἀβυσσαλέες καί τρέφεται μέ τό μίσος, τήν ἀντιπάθεια, τήν διεκδίκηση, τήν ἐπιθετικότητα, – ποτέ μέ τήν ἀγάπη πού ξυπνᾶ στήν ψυχή ἡ κοινωνία τῆς ἱερότητας ὅλης τῆς Δημιουργίας, τήν ἀγάπη τοῦ προσκυνητῆ.

Καί νά πού στό κατώφλι ἑνός καινούργιου χρόνου ὁ κατακτητής ἄνθρωπος, σέρνοντας πίσω του τά πιό ἄσχημα, κακόγουστα, ἐκτρωματικά, ἀντιφυσικά, ἀντικοσμικά ἔργα του, ὁδηγεῖται σ᾿ ἕνα συγκλονιστικό ἀδιέξοδο: μπορεῖ νά θανατώσει μέ τίς κατακτητικές του δυνάμεις τόν κόσμον ὅλο ἀλλά δέν μπορεῖ νά ἀθανατίσει τόν ἑαυτό του. ῞Οσα καί ὅπως καί ἄν βιώσει, τελικά θά ἀποβιώσει. καί ἡ μνήμη τῶν κατακτητικῶν του ἀπολαύσεων δέν θά τόν συνοδεύσει. ῾Ο κατακτητής θά καμφθεῖ ἐμπρός στἠν ἱερότητα τοῦ θανάτου, ὅσο καί ἄν ἔχει τραφεῖ μέ τήν οἴηση τῶν κατακτήσεών του, ὅσο κι ἄν ἔχει παραμορφώσει τόν κόσμο. ῾Ο κόσμος τελικά θά τόν θάψει. Καί θ᾿ ἀπλώσει καί πάλι πάνω ἀπό τά λείψανά του τήν θεσπέσια ἀλουργίδα τῆς ἱερότητας τῆς Δημιουργίας, φυτά, ἄνθη, ζωΰφια πού ἀντικρύζουμε νά μισοντύνουν τ᾿ ἀρχαία ἐρείπια, τά μισογκρεμισμένα κάστρα, τά λησμονημένα γεφύρια.

᾿Αλλά πῶς ὁ γυμνόςκαί τετραχηλισμένος ἄνθρωπος –κατακτητής θά ἐνδυθεῖ τήν ἀθανασία ἀφοῦ δέν ἀνοίχθηκε ἀπό τόν κόσμο τοῦτο τόν κτιστό  στόν ῎Ακτιστο Δημιουργό Του καί δέν ἐβίωσε ὡς λειτουργός τοῦ κόσμου ἀλλά ὡς βιαστής του; Ποιός θά ἀφθαρτίσει τόν ἀπογυμνωμένο ἀπό τόν ἑαυτό του ἄνθρωπο τοῦ καιροῦ μας; ῎Αφησε τά ἀλαζονικά του ἴχνη στόν κόσμο, ἀλλά ἡ ζωή δαμάζει τά πάντα, γιατί μέσα στόν κόσμο λειτουργεῖ ἄγρυπνος ὁ χρόνος. Μόνον ὅποιος ἔρχεται καί ζεῖ ὡς προσκυνητής ὑπερβαίνει τόν χρόνο μέσα στήν θεία ἱερότητα πού νιώθει ἐντός του βαθιά ὡς ἔκταση καί ὡς εὐχαριστία, ὡς ρυθμό βίου καί ὡς συμμετοχή.

῎Αν ὁ ἄνθρωπος ἔρχεται στόν κόσμο, καί ἄν συμπεριφέρεται, ζώντας μέσα σ᾿ αὐτόν ὡς προσκυνητής, ἡ εὐλαβής αὐτή προσκύνηση ξεκινᾶ ἀπό τόν ἴδιο του τόν ἑαυτό, προχωρεῖ πρός τόν ἄλλο, γιά νά ὑψωθεῖ τελικά πρός τόν μεγάλον ῎Αλλο, τόν Θεό.

῾Η προσκύνηση τοῦ ἑαυτοῦ του προσφέρεται πρός τό ἴδιο του τό σῶμα, τό φανερό σημεῖο τῆς ὕπαρξής του μέσα στόν κόσμο, γιά νά καταλήξει σέ προσκύνηση τῆς καρδιᾶς του, τῆς συνείδησης καί τῆς ψυχῆς του. Προσκύνηση τοῦ σώματος σημαίνει εὐλάβεια ἐμπρός στό μυστήριο τῆς ἱερότητάς του, σ᾿ ἑτούτη τήν ὑπέρλογη σύνθεση ὁρατῶν καί ἀοράτων, ὑλικῶν καί ἄϋλων στοιχείων πού σέ μιά δυναμική, ἀσίγαστη ὄσμωση συναποτελοῦν τόν ἑαυτό του.

Οἱ καιροί μας, ζώντας μιά πολύμορφη, θανάσιμη ἐκτροπή, λατρεύουν ἀποκλειστικά τό ὑλικό σῶμα. Πιστεύουν στό σῶμα τυραννικά, ὑπηρετοῦν, χρησιμοποιοῦν, ἐκμεταλλεύονται, ἐμπορεύονται τό σῶμα γιατί δέν πιστεύουν παρά μονάχα σ᾿ αὐτό. Παραθεωροῦν τόν ἄϋλο, τόν ἀόρατο ἑαυτό τοῦ ἀνθρώπου καί γιά τοῦτο δέν κατορθώνουν νά διακρίνουν τήν μυστηριακή του λειτουργία μέσα στό ὑλικό σῶμα : τήν θεϊκή πνοή τῆς ψυχῆς, τήν ἱερότητα τῆς συνείδησης. ῎Ετσι τό σῶμα ἀπομένει ἔκθετο, ὄργανο, ἐργαλεῖο, ἐμπόρευμα, προμηθευτής καί καταναλωτής γιά νά καταλήξει ὁἄνθρωπος νά ζεῖ ὡς συνεταῖρος τοῦ μηδενός, στό χεῖλος θανάτου σκοτεινοῦ, ἐκμηδενιστικοῦ. Τό σῶμα τότε συνιστᾶ τήν άπαρχή τοῦ μηδενός καί πιστεύοντας μόνο σ᾿ αὐτό, πιστεύει στόν θάνατό του.

Αὐτό τό μηδέν ἀντικρύζει ὁ κατακτητής, ὄχι ὁ προσκυνητής ἄνθρωπος καί στόν ἄλλο, στόν πλησίον του. ᾿Αντί νά τόν προσεγγίζει μέ εὐλάβεια, τιμή, στοργή κι ἔκσταση ἐμπρός στήν ἀπερίγραπτη ἱερότητα τοῦ μυστηρίου του, τόν ἀντιμετωπίζει ζωϊκά, μέ τόαἴσθημα καί τό ἔνστικτο. Ποτέ μέ τήν διαίσθηση καί τήν ἐν-ὅραση. ῎Οχι μέ τήν τρυφερότητα τῆς φιλίας τήν πανευγενῆ, ἀλλά μέ τήν σκαιότητα τοῦ ἀριθμοῦ, τῆς μάζας, τῆς κατανάλωσης. Γιατί ἡ σημερινή κοινωνία ἐγγράφει καί τό σῶμα τοῦ ἄλλου μέσα στά δεδομένα τῆς παραγωγῆς, τῆς ἡδονοθηρίας καί τῆς κατανάλωσης, μέ τήν ἐμπορευματική ἀντίληψη ἑνός κόσμου οἰστρηλατημένου ἀπό τό νευρωτικό κυνηγητότοῦ χρήματος καί τῆς ἀπόλαυσης. Καί τότε, ἡ καρδιά ξυλιάζει, ἀδρανεῖ. ῾Η ψυχήὑποφέρει ἀπό ὁλική ἔκλειψη καί ὁ ἄνθρωπος – πρόσωπο μετασχηματίζεται σέ ἄτομο – ἀριθμό.

῾Η μεταβολή τοῦ προσκυνητῆ ἀνθρώπου σέ κατακτητή προκαλεῖ – καί συντηρεῖ – τήν δεινή κρίση τῶν ἀνθρωπίνων σχέσεων στούς καιρούς μας, κρίση τῆς φιλίας, τοῦ γάμου, κρίση τῆς οἰκογένειας. Τό ἐπίπεδο, ὁριζόντιο ἀντίκρυσμα τοῦ ἑαυτοῦ μας καί τοῦ ἄλλου σημαίνει μηδενιστική κατάφαση μιᾶς ζωῆς καί μιᾶς ἄσκοπης πολυλειτουργίας, ἀναιτιολόγητης, παράλογης.

᾿Ενῶ τό βάθος τῆς ὕπαρξης τοῦ προσκυνητῆ ἀνθρώπου τό προσπορίζουν οἱπροπάτορες μέσα στήν ῾Ιστορία, τό ὕψος τό χορηγεῖ ἐκεῖνος πού ἀγρυπνεῖ στήν κορυφήτοῦ κόσμου : ὁ ἀπερινόητος Θεός, ὁ κλειδοκράτορας τοῦ μυστηρίου τῆς Δημιουργίας. ᾿Εκεῖνος εἶναι ὁ μεγάλος ῎Αλλος, πού καλεῖ στήν ὕψωση τόν ἄνθρωπο σέ κάθε μετρητήστιγμή τοῦ χρόνου.

῎Αν ὅμως ὁ ἄνθρωπος δέν προσῆλθε στν ζωή γιά νά προσκυνήσει τά ἱερά καί τά ὅσια, τότε δέν θά βιώσει μέ πληρότητα οὔτε τόν ἑαυτό του, οὔτε τούς ἄλλους, μήτε τόν Θεό. Τά θεϊκά Του ἴχνη λάμπουν παντοῦ μέσα στήν εὔκρατη νύχτα τῆς ταπεινοσύνης τοῦὄντος πού ὑπάρχει γιά νά δοξολογεῖ, ἀρκεῖ νά μποροῦμε νά τά διακρίνουμε.

῾Η ζωή ὡς προσκύνηση φέρει τόν ἄνθρωπο σέ μιάν ἐκστατική ἰσορροπία τοῦ ὑπάρχειν σέ πλάτος, σέ βάθος, σέ ὕψος. Τόν καταλάμπει μέ τήν Χάρη, τόν εὐγενίζει ὡς ἐπισκέπτη, ὡς φιλοξενούμενο, καί τόν συνδέει ὀργανικά μέ τούς συνανθρώπους του καίμέ τόν Δημιουργό του. Αὐτή ἡ ἱερή συμφιλίωση ἀποκαλύπτει τήν μυστική, χαρμόσυνη ἁρμονία τῶν πάντων. Καί ὑψώνει πλέον τήν ζωή ὡς φιλοξενία καί ὡς πολύτιμο δώρο. Τήν βίωσι αὐτῶν τῶν ἀληθειῶν σᾶς εὔχομαι κατά τήν νέα χρονιά πού ξεκινάει σήμερα.

Καλή Χρονιά, εὐτυχισμένη καί παραγωγική πνευματικά !

Μέ ὅλη μου τήν ἀγάπη

Ο  ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ  ΣΑΣ

+ ὁ Πειραιῶς ΣΕΡΑΦΕΙΜ