ΠΑΣΧΑΛΙΟΣ ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 2024

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

ΠΕΙΡΑΙΩΣ, ΦΑΛΗΡΟΥ, ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ & ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΕΝΤΗ

Σ Ε Ρ Α Φ Ε Ι Μ

ΠΡΟΣ ΤΟΝ Ι.ΚΛΗΡΟ & ΤΟΝ ΕΥΣΕΒΗ ΛΑΟ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΑΥΤΟΥ

 

Ἀδελφοί, Συλλειτουργοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά καί περιπόθητα, ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!

Εὑρισκόμεθα χάριτι Θεοῦ στήν λαμπροφόρο νύχτα τῆς Ἀνάστασης καί ἡ Ἐκκλησία καλεῖ ὅλους μας νά βιώσουμε, μυστικά μέσα στήν καρδιά μας, τό μέγα μυστήριο τῆς Ἀνάστασης τοῦ Χριστοῦ. Τό κορυφαῖο αὐτό ἱστορικό γεγονός πού συνέβη σέ ἱστορικό τόπο καί χρόνο, ἀλλάζοντας τήν ροή τῆς ἱστορίας καί τοῦ ἀνθρωπίνου γένους.

Γεγονός, πού βιώνεται στήν ζωή τῆς Ἐκκλησίας, σέ κάθε Θεία Λειτουργία, καθώς Ἀνάσταση εἶναι ἡ Ἐκκλησία καί ζῶντας ὁ ἄνθρωπος τήν Ἐκκλησία ζεῖ τήν διαρκῆ Ἀνάσταση, ἀφοῦ ἡ Ἐκκλησία εἶναι τό σῶμα τῆς ἀναστημένης ζωῆς τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι ἡ χώρα τῶν ζώντων ὅπου «ὁ θάνατος οὐκέτι κυριεύει» (Ρωμ. 6,9).

Αὐτό τό γεγονός βιώνει μυστικά, σιωπηλά καί ἀθόρυβα, ὅποιος ἐλεύθερα καί ἀβίαστα δέχεται τή μεγάλη αὐτή ἀλήθεια τῆς πίστεώς μας, ζῶντας τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ ὡς ἐμπειρία καί σχέση. Σχέση, ὅπου βρίσκεται – κρύβεται τό νόημα τῆς πίστης, τό νόημα τῆς Ἀνάστασης.   Στή σχέση αὐτή μέ τόν Χριστό ξαναβρίσκουμε τήν γνήσια καί μοναδική ἐλευθερία.

Ποιά; Τό νά μποροῦμε νά εἴμαστε παιδιά Του, παιδιά τῆς Ἀνάστασης, παιδιά τῆς ἐλευθερίας καί τῆς ἀγάπης. Γενονός καί μυστήριο ὅμως πού ὁ πεπερασμένος νοῦς τοῦ ἀνθρώπου ἀδυνατεῖ νά προσλάβει καί νά κατανοήσει, γι’ αὐτό καί τό ἐμπαίζει, τό χλευάζει, ἐνίοτε δέ τό ἀπορρίπτει.

Ἀποτέλεσμα αὐτῆς τῆς ἐπιλογῆς καί στάσης ζωῆς;   Νά νοηματοδοτοῦμε τήν ζωή μας μέ πράγματα πού ἀντί νά τήν γεμίζουν τήν ἀδειάζουν, ἀντί νά τήν τρέφουν τήν ἀποδυναμώνουν, ἀντί νά τῆς χαρίζουν ζωή τήν ὀδηγούν στόν θάνατο. Φτάσαμε σέ καιρούς πού ὅλοι μας ὑποφέρουμε. Ἐγκλωβιστήκαμε στή μοναξιά μας. Φυλακιστήκαμε στήν ἀλαζονεία καί τή φιλαυτία μας.

Ἀδειάσαμε τίς ψυχές μας ἀπό τό φῶς καί τήν ἐλπίδα καί τίς γεμίσαμε μέ τό σκοτάδι, τό φόβο, τό θάνατο. Αἰσθανόμαστε τόν πόνο νά μᾶς παραλύει.   Τίς δυσκολίες νά μᾶς λυγίζουν. Τίς ἀμφιβολίες νά μᾶς ταλαιπωροῦν καί τά ἀναπάντητα ἐρωτήματα νά μᾶς κλονίζουν.

Βιώνουμε ἕνα τραγικό κενό στήν ζωή καί τήν ὕπαρξή μας. Τό κενό τῆς ἀπουσίας τοῦ Θεοῦ, ἀλλά καί τό κενό τῆς ἀπουσίας τοῦ ἀνθρώπου, τοῦ «ἄλλου», ἀφοῦ τόν θεωρήσαμε, τόν θεωροῦμε, ὑπαίτιο – φταίχτη τῶν δεινῶν τῆς ζωῆς μας.

Ἐσύ φταῖς, δηλώνουμε στήν καθημερινότητα τῶν σχέσεών μας, ζῶντας τήν κόλασή μας ἀπό τό τώρα, τό σήμερα, καθώς ζωή χωρίς ἀγάπη καί συγχώρεση, σημαίνει ζωή χωρίς χαρά καί ἐλπίδα. Γι’ αὐτό καί στό ἐρώτημα: ποιά ἡ σημασία τῆς Ἀνάστασης γιά τόν σημερινό ἄνθρωπο; Ἡ ἀπάντηση εἶναι… σιωπή…. Καιρός, αὐτό τό Πάσχα, νά πάψομε νά ἀδικοῦμε ἑαυτούς καί ἀλλήλους.

Νά ἀναζητήσουμε μέσα μας, μέ ἀγάπη καί ἐλευθερία, νά ἀνακαλύψουμε τήν κρυμμένη ὀμορφιά τῆς παρουσίας καί τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ.   Γιά νά εἰρηνεύσουν οἱ καρδιές, νά καταλαγιάσουν τά πάθη, νά ἡμερέψουν οἱ λογισμοί. Καί τότε θά ἀνακαλύψουμε τό νόημα καί τήν ὀμορφιά τῆς ψυχῆς καί τῆς ζωῆς μας.

Τόν λόγο τῆς ὑπάρξεώς μας. Τότε θά κατανοήσουμε πώς ἀναζητοῦμε νόημα σέ μιά ζωή χωρίς νόημα. Τότε ὅμως θά συνειδητοποιήσουμε πώς τό νόημα τῆς ζωῆς μας δέν ἐξαντλεῖται στήν γῆ ἀλλά φτάνει στόν Οὐρανό.

Τότε θά ἀντιληφθοῦμε πώς γιά νά νικήσουμε ὅλους τούς θανάτους: τό θάνατο τῆς ἀγάπης, τό θάνατο τῆς καλωσύνης, τό θάνατο τῆς ἀνθρωπιᾶς, τό θάνατο τῆς ἐλευθερίας, κυρίως ὅμως τό θάνατο τῆς ζωῆς, ὁ δρόμος καί ὁ τρόπος εἶναι νά βιώσουμε τήν ἐμπειρία τοῦ Ἀναστημένου Χριστοῦ στήν καρδιά μας.

Αὐτή τήν ἐμπειρία πού νικᾶ τό θάνατο, τόν κάθε θάνατο, καθώς ὁ καρφωμένος ἐπί τοῦ Σταυροῦ καί Ἀναστημένος Χριστός δέν ἄδειασε μόνον τούς τάφους, ἀλλά μπῆκε καί στό δικό μας τό θάνατο γιά νά τόν καταργήσει.

Ἀγαπητοί ἀδελφοί,

Ἡ θλίψη καί ἡ χαρά συνυπάρχουν στήν ἀνθρώπινη ζωή. Ἡ ἀλήθεια αὐτή τονίζεται ἔντονα στά γεγονότα της Μεγάλης Ἑβδομάδος.  Πρό τοῦ Πάθους ὁ Χριστός κατά τόν Μυστικό Δεῖπνο διευκρίνισε στούς μαθητές του: «Καί ἐσεῖς, λοιπόν, τώρα ἔχετε λύπη. Ἀλλά πάλιν θά σᾶς δῶ καί θά χαρεῖ ἡ καρδιά σας καί τή χαρά σας κανείς δέν θά σᾶς τήν ἀφαιρέσει» (Ἰω. 16-22).

Ὁ πόνος συγκλονίζει τίς ἡμέρες τῶν Παθῶν, ἀλλά τελικά ὑπερνικᾶται μέσα στό φῶς τοῦ θριάμβου τῆς Ἀναστάσεως. Ἡ πρώτη καθοριστική λέξη καί προτροπή του Ἀναστάντος στίς ἀφοσιωμένες Μυροφόρες, πού ἔσπευσαν στό μνῆμα του, ἦταν: «χαίρετε!» (Ματθ. 28, 9). Ὅταν ὁ Ἀναστάς Χριστός πρωτοεμφανίστηκε στούς μαθητές, ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης σημειώνει ὅτι «ἐχάρησαν ἰδόντες τόν Κύριον» (Ἰω. 20, 21).

Ἡ χαρά τοῦ Πάσχα ἀναβλύζει μέσα ἀπό πολύμορφο πόνο πού προηγήθηκε: προδοσία, ἀποδοκιμασία, περιφρόνηση, θάνατο σταυρικό. Τό σταυροαναστάσιμο Πάσχα λυτρώνει ἀπό κάθε εἴδους λύπη. Ἡ ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ βεβαιώνει τή νίκη τῆς ἀλήθειας κατά τοῦ ψεύδους, τῆς ἀγάπης κατά τοῦ μίσους, τόν θρίαμβο τῆς ζωῆς πάνω στόν θάνατο.

Ὁ Ἀναστάς Χριστός διαλύει κάθε σκιά τοῦ Ἅδη. Συντρίβει τήν κυριαρχία τοῦ θανάτου, πού φέρνει ἡ βία, ἡ ἀλαζονεία, ἡ ἀδικία. Ἡ σύζευξη πόνου καί ἀγαλλιάσεως μᾶς αἰφνιδιάζει. Ἐν τούτοις, ἡ ἐναρμόνιση τῶν ἀντιθέσεων παραμένει χαρακτηριστικό τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς.

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος τονίζει τήν ἐξαιρετική αὐτή ἐμπειρία: « ἐν θλίψει πολλῇ μετά χαρᾶς Πνεύματος Ἁγίου» (Α΄ Θεσ. 1,6).

Πρόκειται γιά μία ἐκπληκτική ἐναρμόνιση, μία παράδοξη ἀντίστιξη. Ἐκφραστικά τήν περιγράφει σέ ἄλλη ἐπιστολή του: «Πιεζόμεθα μέ κάθε τρόπο, ἀλλά δέν φτάνουμε σέ ἀδιέξοδο, εὑρισκόμεθα σέ ἀμηχανία ἀλλά ὄχι σέ ἀπελπισία, διωκόμεθα ἀλλά δέν ἐνκαταλειπόμεθα, καταβαλλόμεθα ἀλλά δέν χανόμεθα». (Β΄ Κορ. 4, 8-10).

Καί ἀλλοῦ: «ὡς λυπούμενοι ἀεί δέ χαίροντες, ὡς πτωχοί πολλούς δέ πλουτίζοντες, ὡς μηδέν ἔχοντες καί πάντα κατέχοντες» (Β΄  Κορ. 6, 6 -11).

Στό τελευταῖο βιβλίο τῆς Ἁγίας Γραφῆς, τήν Ἀποκάλυψη τοῦ Ἰωάννου, μέ συμβολικές συγκλονιστικές παραστάσεις συνοψίζεται ἡ ἀλληλουχία ἀντιθέτων, ἡ σύγκραση ὀδύνης καί τελικῆς νίκης τοῦ σταυρωθέντος καί ἀναστάντος Χριστοῦ.

Ἡ ἐναρμόνιση τῆς θλίψεως μέ χαρά Πνεύματος Ἁγίου, γιά τήν ὁποία γίνεται λόγος, ἐκ πρώτης ὄψεως εἶναι ἀνέφικτη.   Ἀλλά, ὅπως ὁ Ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν μᾶς βεβαιώνει, «πάντα ἰσχύω ἐν τῷ ἐνδυναμοῦντι με Χριστῷ» (Φιλ. 4, 13). Ἡ σύνθεση αὐτή μοιάζει ἀδύνατη, ὅμως ἡ στενή σχέση μέ τόν παθόντα καί ἀναστάντα Χριστό τήν καθιστᾶ δυνατή.  Αὐτήν τήν κοινωνία μέ τόν σαρκωθέντα Λόγο τοῦ Θεοῦ βιώνουμε ἐνσωματωμένοι στήν Ἐκκλησία, πού εἶναι τό μυστικό Τοῦ Σῶμα.

Τό Ἅγιο Πνεῦμα, μέ τήν κοινωνία αὐτή, ἐνεργεῖ στήν ὕπαρξή μας, δυναμώνει καί χαροποιεῖ ὅλο μας τό εἶναι. Ἡ Ἀνάσταση ἀποτελεῖ πρόγευση τῆς τελικῆς νίκης τοῦ Θεοῦ, τῆς ἀγάπης στά ἔσχατα.

Ἡ ἀναστάσιμη χαρά στηρίζεται σέ ἀρραγῆ θεμέλια. Πρῶτον στή διαβεβαίωση τοῦ Χριστοῦ ὅτι «Ἐδόθη μοί πᾶσα ἐξουσία ἐν οὐρανῷ καί ἐπί γῆς» (Μάτθ. 28:18). Στή διάρκεια τῶν αἰώνων πολλοί παρουσιάστηκαν ὡς ἐξουσιαστές τῆς οἰκουμένης. Ἐκεῖνος, ὅμως, ὁ ὁποῖος ἔχει τήν τελική ἐξουσία σέ ὅσα συμβαίνουν στόν οὐρανό καί στή γῆ εἶναι ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός.

Τό δεύτερο ἀκλόνητο θεμέλιο ἀποτελεῖ ἡ διαβεβαίωση τοῦ Ἀναστάντος ὅτι: «καί ἰδού ἐγώ μεθ’ ὑμῶν εἰμί πάσας τάς ἡμέρας, ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος» (Ματθ. 28, 20). Ὁ δικός μας Κύριος δέν εἶναι μακρινός, ἀδιάφορος θεατής στά ὅσα συμβαίνουν. Ἐξακολουθεῖ νά εἶναι «μεθ’ ἡμῶν» σέ ὅλες τίς φάσεις καί τίς δύσκολες στιγμές τῆς ζωῆς μας.

Καί ἕνα τρίτο: ἡ πασχαλινή χαρά πολλαπλασιάζεται, ὅταν προσφέρει ἀγάπη ἐκεῖ ὅπου περισσεύει τό μῖσος, ἐκεῖ ὅπου συνθλίβει ἡ ἀπόγνωση. «Πάσχα, ἐν χαρᾷ ἀλλήλους περιπτυξώμεθα, ὦ Πάσχα λύτρον λύπης». Ἡ θλίψη καί ἡ χαρά ἐναλλάσσονται στή ζωή μας. Ὀδυνηρά ἀπρόοπτα δέν λείπουν ἀπό τήν πορεία μας, συμφορές πού ὑπερβαίνουν τίς δυνάμεις μας καί μᾶς καταβάλλουν.

Νιώθουμε ἀμήχανοι νά τά ἀντιμετωπίσουμε καί συχνά κυριευόμαστε ἀπό τόν φόβο. Παρά ταῦτα, ἡ βούλησή μας ἄς μήν ἀδρανήσει. Ὅσο ἐξαρτᾶται ἀπό ἐμᾶς, ἄς ἀφήνουμε το φῶς τῆς Ἀναστάσεως νά καταυγάζει τή ζωή μας καί τό Ἅγιο Πνεῦμα νά μᾶς χαρίζει ἀντοχή, ὑπομονή, ἐλπίδα.

Ἡ σταυροαναστάσιμη χαρά ἀποτελεῖ διακριτικό γνώρισμα τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς. Γι’ αὐτό ὁ κορυφαῖος Ἀπόστολος ἐπιμένει: «χαίρετε ἐν Κυρίῳ πάντοτε, πάλιν ἐρῶ χαίρετε» (Φιλ. 4, 4, Α΄ Θεσ. 5,16) .

Ἄς καταυγάσει, λοιπόν, τήν ζωή μας ἡ χαρά (τῆς Ἀναστάσεως) λυτρώνοντάς μας ἀπό τήν λύπη καί τήν καταχνιά. Ἡ ἀναστάσιμη βεβαιότητα, τό ἀναστάσιμο φρόνημα, ἄς στηρίζουν καί ἄς χαροποιοῦν καθημερινά τήν ζωή μας.

    Χριστὸς Ἀνέστη!  Ἀληθῶς Ἀνέστη!

Μέ θερμές Πατρικές εὐχές

Ο  Μ  Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ι Τ Η Σ  Σ Α Σ

  + ὁ Πειραιῶς ΣΕΡΑΦΕΙΜ

Ο ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ κ. ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΕΠΙ ΤΗ ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

 

ΕΟΡΤΙΟ ΜΗΝΥΜΑ

ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ

ΠΕΙΡΑΙΩΣ, ΦΑΛΗΡΟΥ, ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ & ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΕΝΤΗ

Σ Ε Ρ Α Φ Ε Ι Μ

ΕΠΙ ΤΗι ΕΟΡΤΗι ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ 2024

Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

Συχνὰ ὁ Θεὸς ἐνεργεῖ μέσα στὴν ἱστορία μὲ τρόπο ξένο πρὸς τὴν ἀνθρώπινη λογικὴ, μὲ τρόπο ποὺ ὑπερβαίνει τὴν ἀνθρώπινη προσμονή. Τοῦτο συμβαίνει καὶ σήμερα, κατὰ τὴν μεγάλη Θεομητορικὴ ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου. Πολλὰ τὰ θεῖα παράδοξα ποὺ συνοδεύουν, καὶ κοσμοῦν, καὶ λαμπρύνουν τὴν παρούσα πανήγυρη.

Τί νὰ ξεχωρίσει κανεὶς μεταξὺ τῶν πολλῶν; Τί νὰ ὑπογραμμίσει κανείς ἀπὸ τὰ τόσα καίρια καὶ σωτήρια;

Τὴν παρουσία τοῦ Ἀρχαγγέλου ἐνώπιον τῆς Παρθένου Κόρης;

Τὸ παράδοξο ἄγγελμα τῆς ἀσπόρου συλλήψεως;

Τὴν παρρησία τῆς Μαριὰμ, ποὺ μὲ σοφία καὶ διάκριση ἐρωτᾶ καὶ διαλέγεται γιὰ τὸ νόημα καὶ τὴ σημασία τοῦ ἀγγελικοῦ ἀσπασμοῦ;

Τὸ μέγα μυστήριο τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ, τοῦ δευτέρου προσώπου τῆς Ἁγίας Τριάδος, τὸ ὁποῖο «δι’ ἡμᾶς τοῦς ἀνθρώπους καὶ διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν» συγκαταβαίνει τοῦ δικοῦ μας δράματος, συμπονώντας καὶ συμπάσχοντας μαζί μας ἕως θανάτου, λαμβάνοντας τὴν δικὴ μας φύση, δεχόμενος ὅλα τὰ ἀνθρώπινα ἐκτὸς τῆς ἁμαρτίας.

Κάθε πτυχὴ τῆς ἑορτῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, ἀποκαλύπτει τὸν τρόπο τοῦ Θεοῦ, τὸν διάφορο καὶ ξένο ὡς πρὸς την δική μας ἐμπειρία. Ἀξίζει ἀληθινὰ νὰ σπουδάσει κανείς αὐτὸν τὸν τρόπο τοῦ Θεοῦ, τὸν πρᾶο, τὸν μακρόθυμο· τὸν ταπεινό καὶ ἡσύχιο, τὸν ἀγαπητικό· τὸν θυσιαστικό καὶ σωτήριο. Κάθε λεπτομέρεια τῆς σημερινῆς διηγήσεως ἀποκαλύπτει τοῦτον τὸν τρόπο, μαρτυρεῖ τούτη τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸν πεσόντα ἄνθρωπο καὶ γι’ αὐτὸ τῆς πρέπει ἰδιαίτερη προσοχὴ.

Ἐμεῖς ὅμως σήμερα θὰ ἀρκεστοῦμε σὲ ἕνα ἀπὸ ἐκεῖνα ποὺ προκαλοῦν τὸν θαυμασμὸ καὶ τὴν ἀπορία μας. Καὶ τοῦτο εἶναι ἡ ὁριστικὴ ἀπόκριση τῆς Παναγίας μας πρὸς τὸν ἀρχάγγελο Γαβριήλ: «ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρῆμά σου».

Ὀξύμωρο ἠχεῖ τὸ σχῆμα: ἐλευθερία κομίζει ὁ ἀγγελος – δουλεία ὑπόσχεται ἡ Παρθένος. Ὁ Ἀρχάγγελος ἀναγγέλει τὴν πραγμάτωση τοῦ σχεδίου τῆς θείας οἰκονομίας, ποὺ σημαίνει τὴν οὐσιαστικὴ ἀπελευθέρωση τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὴν τυραννία τοῦ διαβόλου, καὶ ἡ Παναγία συναινεῖ καὶ συμπράττει σ’ αὐτὸ, δηλώνοντας ἕτοιμη νὰ ὑποταχθεῖ ὡς δούλη στὸ θέλημα τοῦ Κυρίου της.

Τὸ ἄκουσμα γεννᾶ τὴν ἀπορία. Τὰ ἐρωτήματα πολλά. Πῶς νοεῖται ἡ ἐλευθερία ποὺ ὁ Θεὸς προσφέρει καὶ πῶς ἡ ἐλευθερία ποὺ ὁ ἄνθρωπος διεκδικεῖ; Σὲ ποιά δουλεία κατέληξε τὸ ἀνθρώπινο γένος καὶ τὶ σημαίνει νὰ εἶναι κανείς δοῦλος τοῦ Θεοῦ; Πῶς ἡ Παρθένος Μαρία ὡς δούλη Κυρίου συντελεῖ καίρια καὶ ἀποφασιστικὰ στὴν κατὰ Θεὸ ἐλευθερία μας;

Ὁ Θεὸς δημιουργεῖ τὸν ἄνθρωπο ἀληθινὰ ἐλεύθερο. Ἄν ἀναζητήσουμε τὴν πρωταρχικὴ ἔννοια τῆς λέξεως ἐλεύθερος θὰ διαπιστώσουμε, ἴσως μὲ κάποια ἔκπληξη, πὼς σημαίνει ἐκεῖνον ποὺ δύναται νὰ ἀναπτυχθεῖ, ἐκεῖνον ποὺ μπορεῖ νὰ αὐξηθεῖ, ποὺ δὲν ἐμποδίζεται ἀπὸ τὸ νὰ ἐξελιχθεῖ. Σήμερα φυσικὰ, τούτη ἡ ἑρμηνεία ἔχει παραγκωνιστεῖ πλήρως ἀπὸ τὴν ἐπικρατοῦσα, ποὺ θέλει ἐλεύθερος νὰ εἶναι ἐκεῖνος ποὺ ἐπιλέγει ἀπό τήν ἠθική τῆς ὑπάρξεως, τήν ἀνηθικότητα τῆς ἐπιθυμίας καί τοῦ θελήματος.

Ὁ Θεὸς λοιπὸν δημιουργεῖ τὸν ἄνθρωπο ἔτσι ὥστε νὰ μπορεῖ νὰ ἀναπτυχθεῖ, νὰ ἐξελιχθεῖ καὶ νὰ αὐξηθεῖ. Τούτη ἡ ἀλήθεια ἀποκαλύπτεται στὴν Ἁγία Γραφὴ, στὸ βιβλίο τῆς Γενέσεως, ὅπου φανερώνεται ἡ πρόθεση τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ κατὰ τὴν δημιουργία: «Ποιήσωμεν ἄνθρωπον κατ’ εἰκόνα ἡμετέραν καὶ καθ’ ὁμοίωσιν» (Γεν. 1,26). Ὁ ἄνθρωπος δηλαδὴ, ἐνῶ εἶναι δημιούργημα κτιστό, ἐνῶ εἶναι χοϊκός, παρά ταῦτα φέρει θεία χαρακτηριστικὰ ποὺ τὸν προσκαλοῦν σὲ μιὰ ἀληθινὴ κοινωνία μὲ τὸν πλάστη του, σὲ μία σχέση ἡ ὁποῖα θὰ τὸν ὁδηγήσει στὴν κατὰ χάρι θέωση. Ἡ ἀνοδικὴ αὐτὴ πορεία τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἐκείνη τελικὰ ποὺ τὸν καθιστᾶ ἀληθινὰ ἐλεύθερο.

Ὁ ἄνθρωπος ὅμως νομίζοντας πὼς ἠ ἐλευθερία ἔγκειται στὴν δυνατότητα νὰ κάνει ὅ,τι θέλει, ἀπέρριψε τὸν Θεὸ καὶ τὸν δρόμο ποὺ Ἐκεῖνος εἶχε προπαρασκευάσει γι’ αὐτόν. Ὁ ἄνθρωπος δὲν θέλησε νὰ γίνει κατὰ χάριν Θεός, ἀλλὰ προτίμησε νὰ ἀκολουθήσει τὴν διαβολικὴ προτροπὴ τῆς αὐτοθεώσεως, ποὺ σήμερα ἔντονα προπαγανδίζεται μὲ τὶς ψευδοθρησκεῖες τοῦ ὑπερανθρωπισμοῦ καὶ τοῦ μετανθρωπισμοῦ.  Ἡ τραγικὴ αὐτὴ ἀπόφαση τοῦ ἀνθρώπου εἰσάγει στὴν ἱστορία τὴν ἔννοια τῆς δουλείας. Ὁ ἄνθρωπος πρωτίστως, στὸ πλαίσιο αὐτὸ, καθίσταται δοῦλος τοῦ πονηροῦ. Ὁ διάβολος ἀποκτᾶ ἐξουσία ἐπὶ τοῦ ἀνθρώπου, τὸν πολεμᾶ καὶ τὸν πειράζει καὶ ἔτσι ἐμφανίζεται ἡ δουλεία τῶν παθῶν. Ὁ ἄνθρωπος ὑποτάσσεται στὶς ἕξεις καὶ τὶς ἀδυναμίες του, ὑποβιβάζει τὸν ἑαυτό του ὀλισθαίνοντας σὲ ἔνστικτα ζωώδη καὶ ταπεινά.

Τὰ πάθη μὲ τη σειρά τους παράγουν τὴν κοινωνικὴ δουλεία, τὴν σκλαβιὰ τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ ἄνθρωπο. Ἡ ἑνότητα τοῦ ἀνθρωπίνου γένους διαρρηγνύεται, ἀφοῦ οἱ σχέσεις τῶν προσώπων ὑποτάσσονται στὴν λογικὴ τῆς ἐξουσίας καὶ τῆς ἰσχύος. Ἡ ἐκμετάλλευση τῶν ἰσχυρότερων πρὸς τοὺς ἀδυνάτους γίνεται μιὰ ἀπὸ τὶς κεντρικότερες συνιστῶσες τῆς ζωῆς. Ὁ ἄνθρωπος γίνεται ἀντικείμενο πρὸς χρήση, ἡ ζωὴ του δὲν ἔχει νόημα καὶ ἀξία.

Ὅμως, ἡ τραγικότερη διάσταση τῆς δουλείας, τὴν ὁποία γνώρισε ὁ ἄνθρωπος μετὰ τὴν πτώση, εἶναι αὐτὴ τοῦ θανάτου. Ἐκεῖνος ποὺ δημιουργήθηκε ἀπὸ τὸν Θεὸ γιὰ νὰ Τοῦ ὁμοιάσει, γιὰ νὰ ζεῖ ἀτελεύτητα μέσα στὸ φῶς τῆς χάριτος, ἐκεῖνος «ὡς ἄνθος μαραίνεται καὶ ὡς ὄναρ παρέρχεται», ἐκεῖνος διαλύεται «εἰς τά ἐξ ὧν συνετέθη». Ὁ θάνατος γίνεται ὁ μεγάλος ἐχθρὸς τοῦ ἀνθρώπου, τὸν ὁποῖο δὲν ἔχει οὔτε τὴ δύναμη, οὔτε τὸν τρόπο νὰ ἀντιμετωπίσει.

Ἡ κατάσταση αὐτὴ τῆς δουλείας, γλαφυρὰ περιγράφεται στὴν Παλαιὰ Διαθήκη, μέσα ἀπὸ τὴν ἱστορία τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ. Ἡ δουλεία τοῦ Ἰωσὴφ τοῦ Παγκάλου, η τυραννία τῆς Αἰγύπτου, ἡ βαβυλώνια αἰχμαλωσία, ἔρχονται μὲ τρόπο συμβολικό νὰ ἀποκαλύψουν τὴν κατάσταση τοῦ πεσόντος ἀνθρώπου. Τὰ βάσανα καὶ τὰ δεινὰ τοῦ Ἰσραὴλ, μαρτυροῦν τὰ παθήματα ὁλοκλήρου τοῦ ἀνθρωπίνου γένους.

Ἐκεῖ ὅμως στὴν Παλαιὰ Διαθήκη, συναντοῦμε καὶ πρόσωπα τὰ ὁποῖα ἀντιστέκονται σθεναρὰ στὴ δουλεία τοῦ πονηροῦ. Εἶναι οἱ δοῦλοι τοῦ Θεοῦ, οἱ δίκαιοι καὶ οἱ προφῆτες. Εἶναι ἐκεῖνα τὰ πρόσωπα τὰ ὁποῖα, παρὰ τὴν τραγικὴ ἀπὸσταση ποὺ χώριζε τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὸν Θεό, δὲν ἔπαυσαν ποτὲ νὰ Τὸν ἀποζητοῦν, δὲν ἀπὼλεσαν τὴν ἐλπίδα τῆς θείας κοινωνίας καὶ συναναστροφῆς. Καὶ ἐπειδὴ ὁ Θεὸς ποτὲ δὲν ἐγκαταλείπει ἐκεῖνον ποὺ Τὸν ἀναζητᾶ, ὄχι μόνο καταδέχτηκε νὰ σχετιστεῖ μαζί τους, ἀλλὰ καὶ τοὺς κατέστησε σκεύη ἐκλογῆς, προδρόμους τῆς ἐλεύσεως τοῦ Υἱοῦ Του στὸν κόσμο.

Μεταξύ τῶν προσώπων αὐτῶν ἰδιαίτερη θέση κατέχει ὁ προφήτης Ἠσαΐας, ὁ ὁποῖος μίλησε μὲ μεγάλη ἐνάργεια γιὰ τὸ πρόσωπο τοῦ Μεσσίου. Φωτιζόμενος ἀπὸ τὸ Πανάγιο Πνεῦμα προανήγγειλε τὴν ἐκ Παρθένου γέννηση τοῦ Λυτρωτοῦ. Ἀνάμεσα στὶς χριστολογικὲς προφητεῖες τοῦ Ἠσαΐου συναντοῦμε καὶ αὐτὴν κατὰ τὴν ὁποία ὁ Μεσσίας ἐμφανίζεται ὡς «ὁ πάσχων δοῦλος τοῦ Θεοῦ». Στὴν προφητικὴ αὐτὴ ἐνόραση τοῦ Ἠσαΐου, ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς θὰ ἀναγνωρίσει τὸν ἐσταυρωμένο Ἰησοῦ Χριστὸ. Ὁ σαρκωμένος Λόγος εἶναι ὁ κατ’ οὐσίαν «δοῦλος τοῦ Θεοῦ».

 Ὅποιος ἐπιθυμεῖ νὰ γνωρίσει τὸν Θεὸ, ὀφείλει νὰ μετέχει στὴν δουλεία τοῦ Υἱοῦ Του. Τούτη ὅμως ἡ δουλεία καμία σχέση δὲν ἔχει μὲ τὴν καταδυνάστευση καὶ τὴν τυρρανία. Εἶναι ἕνας ἄλλος τρόπος ὕπαρξης ἀπὸ αὐτὸν ποὺ ὁ ἄνθρωπος γνωρίζει. Εἶναι ὁ τρόπος τῆς ἀγαπητικῆς αὐτοπαράδοσης στὸν Θεό, τῆς πίστεως καὶ τῆς ἐμπιστοσύνης, τῆς ὑπακοῆς καὶ τῆς ταπεινώσεως, τῆς διακονίας καὶ τῆς θυσίας. Τοῦτα τὰ στοιχεία δὲν προέρχονται ἀπὸ τὸν κόσμο καὶ γι’ αὐτὸ δὲν τὰ συναντοῦμε συχνὰ σὲ αὐτὸν. Ἔχουν θεία προέλευση καὶ καταγωγή. Μᾶς παραπέμπουν στὸ μυστήριο τῆς Παναγίας Τριάδος, καὶ στὴν ἀΐδιο σχέση τῶν Προσώπων Της.

Ὅλα ὅσα προαναφέρθηκαν γιὰ τὴν ἐλευθερία καὶ τὴν δουλεία εἶναι ἱκανὰ νὰ φωτίσουν καὶ νὰ ἐξηγήσουν τὴν στάση καὶ τὴν ἀπόκριση τῆς Παναγίας Παρθένου κατὰ τὸν Εὐαγγελισμό της ὑπὸ τοῦ Γαβριήλ. Στὴν κομβικὴ αὐτὴ στιγμὴ γιὰ τὴν ἀνθρώπινη μοίρα, ὁ Θεὸς ζητᾶ ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο νὰ συναινέσει καὶ νὰ συνεργήσει στὸ μυστήριο τῆς σωτηρίας του. Ὁ Θεὸς ἐπιθυμεῖ διακαῶς νὰ ἀποκαταστήσει τὸν ἄνθρωπο, ἀλλὰ σεβόμενος τὴν ἐλευθερία του δὲν τὸν ὁδηγεῖ βίαια σὲ μία σωτηρία, τὴν ὁποία ἐκεῖνος δὲν θέλει. Γι’ αὐτὸ ἡ ἀποστολὴ τοῦ Ἀρχαγγέλου δὲν εἶναι τυπικὴ ἀλλὰ οὐσιαστική. Κομίζει ἕνα ἐρώτημα πρὸς τὸ ἀνθρώπινο γένος: Βούλεσαι τὴν σωτηρία ποὺ Ἐγὼ σοῦ προσφέρω; Ἀποδέχεσαι τὸν δικό Μου τρόπο; Ἦλθες εἰς ἑαυτὸν, μετανόησες γιὰ τὴν φυγή σου; Ἐπεθύμησες τὴν ἐπιστροφὴ στὴν πατρικὴ οἰκία;

Στὸ πρόσωπο τῆς Μαριὰμ ὅλη ἡ ἀνθρωπότητα ἀποκτᾶ φωνὴ καὶ λόγο. Μὰ ποιὰ ἀπάντηση μπορεῖ νὰ σταθεῖ πληρέστερα μπροστὰ στὸ ὕψος τοῦτων τῶν θείων ἐρωτημάτων, πέρα ἀπὸ τὴν ἀπάντηση ποὺ δίδει ἡ Παναγία μας: «ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρῆμά σου».

Δούλη Κυρίου ἡ Παναγία μας καὶ τοῦτο σημαίνει πὼς συγκαταλέγεται στὴν χορεία τῶν δούλων τοῦ Θεοῦ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ποὺ ἀπὸ τὶς ἀπαρχὲς τῶν βασάνων τοῦ ἀνθρωπίνου γένους μέχρι καὶ τοὺς καιρούς Της, κινήθηκαν ἀντίθετα στὸ ρεῦμα, ἐπιδιώκοντας τὴν σχέση καὶ τὴν ἕνωση μὲ τὸν Θεό. Ἡ ταπεινὴ κόρη τῆς Ναζαρὲτ ἀχθοφορεῖ τὴν προσμονὴ καὶ τὴν ἐλπίδα τῶν δικαίων καὶ τῶν προφητῶν. Στὰ λόγια Της διακρίνονται καὶ οἱ δικές τους φωνὲς καὶ γι’ αὐτὸ ἡ ἀπόκριση τῆς Παρθένου μεταποιεῖται σὲ αἶνο, σὲ ἄσμα ἑορταστικὸ: «Αἰνεῖτε τὸ ὄνομα Κυρίου, αἰνεῖτε, δοῦλοι, Κύριον. Ἀλληλούϊα».

Δούλη Κυρίου ἡ Παναγία μας καὶ τοῦτο σημαίνει πὼς ἀρνήθηκε τὴν δουλεία τοῦ πονηροῦ καὶ τῶν παθῶν. Ἀγάπησε τὸν ἀκηλίδωτο βίο, τὴν ἀρετὴ καὶ τὴν ἄσκηση. Ἡ Παρθενία γιὰ τὴν Μαρία δὲν φανερώνει ἁπλὰ καὶ μόνο τὴν συμμόρφωσή Της σὲ κάποιο ἠθικὸ πρόσταγμα, ἀλλὰ εἶναι ἕνα πέρασμα στὸν τρόπο ὕπαρξης ποὺ ὁ Θεὸς προόριζε γιὰ τὸν ἄνθρωπο πρὸ τῆς πτώσεως. Ἐκεῖ πάθη καὶ φθορὰ καὶ θάνατος δὲν ὑπάρχουν. Γι’ αὐτὸ οὔτε ἡ σύλληψη, οὔτε ἡ κυοφορία, οὔτε ὁ τόκος τῆς Παναγίας δὲν συνοδεύεται ἀπὸ σωματικὴ ὀδύνη καὶ φθορά.

Δούλη Κυρίου ἡ Παναγία μας καὶ τοῦτο σημαίνει πὼς δέχεται στὰ σπλάγχνα της τὸν ἀληθινὸ Μεσσία τοῦ κόσμου, τὸ δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, τὸν Υἱὸ καὶ Λόγο, τὸν πάσχοντα δοῦλο τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἀκριβῶς ἐπειδὴ ἀληθινὰ Θεοτόκο τὴν καλοῦμε καὶ τὴν ἀναγνωρίζουμε, δὲν θὰ μποροῦσε καὶ ἐκείνη νὰ μὴν εἶναι δούλη Κυρίου. Ἡ ἀποδοχὴ αὐτὴ τῆς δουλείας μαρτυρεῖ τὴν ἀληθινὴ οἰκειότητα καὶ σχέση καὶ συγγένεια τῆς Θεοτόκου μετὰ τοῦ Υἱοῦ καὶ Θεοῦ Της.

Δούλη Κυρίου ἡ Παναγία μας καὶ τοῦτο σημαίνει πὼς εἶναι ἡ πρώτη μέσα στὴν Ἐκκλησία ἡ ὁποία βάδισε αὐτὸν τὸν δρόμο τῆς ἐπιστροφῆς στὴν κοινωνία μὲ τὸν Θεὸ. Μετὰ ἀπὸ αὐτὴν ἀκολούθησαν πολλοὶ. Διαβάζουμε στὶς ἐπιστολὲς τῶν Ἀποστόλων: «Συμεὼν Πέτρος, δοῦλος καὶ ἀπόστολος ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ», «Παῦλος δοῦλος Θεοῦ, ἀπόστολος δὲ Ἰησοῦ Χριστοῦ», «Ἰάκωβος, Θεοῦ καὶ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ δοῦλος». Οἱ Ἀπόστολοι, οἱ θεοφόροι Πατέρες, οἱ πολύαθλοι μάρτυρες, οἱ ὅσιοι ἀσκητὲς τῆς Ἐκκλησίας μας ὀνομάζουν τοὺς ἑαυτοὺς τους δούλους Θεοῦ. Μὰ καὶ ὅλοι ἐμεῖς, τὰ μέλη τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ὡς δοῦλοι Θεοῦ λογιζόμαστε, καὶ ἔτσι καλούμαστε κατὰ τὴν μετοχὴ μας στὰ ἱερὰ μυστήρια τοῦ Θεοῦ, «βαπτίζεται ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ, χρίεται ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ, στέφεται ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ, μεταλαμβάνει ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ…». Ὡς δοῦλοι προσερχόμαστε ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καὶ ἐκεῖνος μᾶς προσλαμβάνει ὡς υἱοὺς καὶ θυγατέρες Του, ὅπως ἔπραξε καὶ κατὰ τὴν ἐπιστροφὴ τοῦ Ἀσώτου τῆς παραβολῆς. Καὶ τούτη τὴν ἀποκατάσταση καὶ καταξίωση τὴν ὀφείλουμε στὴν Μητέρα τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ καὶ Μητέρα ὅλων μας, στὴν Θεοτόκο Παρθένο.

Ἄς ἀπευθύνουμε πρὸς τὴν Παναγία μας μιὰ προσευχὴ ποὺ συνέγραψε πρὸς τὴ Θεοτόκο ὁ Στρατηγὸς Μακρυγιάννης, γιὰ νὰ τιμήσουμε τὴν μνήμη τοῦ μεγάλου ἀνδρὸς, ἀλλὰ καὶ ὅλων τῶν ἀγωνιστῶν τῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821, ἐπωνύμων καὶ ἀνωνύμων, ἀλλὰ καὶ γιατὶ οἱ ἁπλοί του λόγοι καὶ οἱ θερμές του παρακλήσεις ἔχουν μιὰ τραγικὴ ἐπικαιρότητα στὴν ἐποχή μας κατὰ τὴν ὁποία ὁ λαός μας δοκιμάζεται ἀπὸ ἄλλες δουλεῖες ἐξωτερικὲς καὶ ἐσωτερικὲς καὶ ἡ ἐλευθερία παραμένει τὸ μεγάλο ζητούμενο:

 «Θεοτόκε, μητέρα τοῦ παντός, τὸ καύχημα τῆς παρθενίας, τὸ καύχημα τῆς ἀρετῆς καὶ τὰ πάντα τῆς ἀγαθότης, προστρέχομεν οἱ ἁμαρτωλοί, οἱ ἀδύνατοι, εἰς ἐσπλαχνίαν τῆς ἀγαθότης σου, νὰ λυπηθεῖς τοὺς ἀθώους ἐκείνους ὁπού φέρνουν τὴν ἁμαρτωλή τους προσευχή εἰλικρινῶς εἰς τὸν παντουργὸν καὶ εὶς τὴν βασιλείαν του, ἐκείνους ὁπού ’τρεξαν ξιπόλυτοι καὶ γυμνοί, ἐκείνους ὁπού ἀφήσαν χῆρες καὶ ἀρφανά, ἐκείνους ὁπού ’χυσαν τὸ αἷμα τους, κατὰ τὸν ὅρκον τους, ν’ ἀναστηθεῖ διὰ τῆς δυνάμεως τοῦ Παντοκράτορα ἡ σκλαβωμένη τους πατρίδα καὶ νὰ λαμπρυθεῖ ὁ Σταυρὸς τῆς Ὀρθοδοξίας, καὶ δι’ αὐτὸν τὸν ὅρκον αὐτείνοι πέθαναν δι αὐτείνη τὴν πατρίδα καὶ θρησκεία, καὶ θυσίασαν καὶ τὸ ἔχει τους, καὶ πολλῶν οἱ γυναῖκες τους, τὰ παιδιά τους, οἱ συγγενεῖς τους διακονεύουν καὶ ταλαιπωροῦνται ξυπόλυτοι, γυμνοί, νηστικοί στὰ σοκάκια ἐκείνης τῆς ματοκυλισμένης πατρίδος ὁπού ζύμωσαν οἱ γονέοι τους καὶ οἱ συγγενεῖς τους μὲ τὸ αἶμα τους, καὶ τὴν γοδέρουν σήμερα καὶ τὴν τρῶνε καὶ τὴν προδίνουν οἱ γουρνόλυκοι μὲ τ’ ἀκονισμένα δόντια καὶ οἱ σύντροφοί τους αὐτεινῶν οἱ τοιοῦτοι. Θεοτόκο, μήτηρ τοῦ παντός, αὐτούς τοὺς ἀθώους νὰ λυπηθεῖς, αὐτοὺς τοὺς γυμνοὺς καὶ ταλαίπωρους… Προστρέχομεν οἱ ἁμαρτωλοί, οἱ ἀνάξιοι δοῦλοι σου καὶ οἱ σκλάβοι σου εἰς τὀ ἔλεός σου καἰ εἰς τὴν ἐσπλαχνίαν σου…». 

Ἰλιγγιᾷ ὁ νοῦς ὅταν ἀναλογιστῇ πῶς καὶ σὲ ποιές ἀξίες στὶς κατὰ καιρούς Ἐθνοσυνελεύσεις ἐθεμελίωσαν τὸ νέο Κράτος οἱ ἀγωνιστὲς τοῦ 1821, στοῦ Χριστοῦ τὴν πίστη τὴν ἁγία, στὸν Τίμιο Σταυρό, πού τὸν ἀποτύπωσαν στήν Ἐθνικὴ Σημαία, στοὺς ἁγίους πού τοὺς ἀνήρτησαν σὲ πολλά Ἐθνικὰ σύμβολα καὶ βέβαια στὸν συκοφαντούμενον καὶ ὑβριζόμενον σήμερα πατριωτισμό.

Μετὰ ὅμως τὴν τραγικὴ καὶ ἀποφράδα ἡμέρα τῆς 15ης Φεβρουαρίου, ἡμέρα πένθους καὶ θρήνου γιὰ τὴν ἅλωση τῆς Ἐλληνορθόδοξης πατρίδας μας ἀπὸ τὴν σατανοκίνητη “woke” (γουὸκ) ἀτζέντα τῆς «Νέας Ἐποχῆς», μὲ τὴν θεσμοθέτηση τῆς παρὰ φύσιν ἀσέλγειας, ὡς δῆθεν ἐννόμου ἀγαθοῦ καὶ τὴν νέα αἵρεση τοῦ «τρεπτισμοῦ», ὅτι δηλαδὴ τὸ Εὐαγγέλιο μεταβάλλεται κατὰ τὶς κοινωνικὲς συνθῆκες καὶ τὸν ψευδῆ δικαιωματισμό, πῶς θὰ γιορτάζωμε τὶς μνῆμες τῶν ἁγίων Μαρτύρων, πού ἔχυσαν τὸ αἷμα τους γιὰ τὸ Εὐαγγέλιο καὶ τὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ; Ἰδιαίτερα τῶν πιὸ κοντινῶν μας Νεομαρτύρων, οἱ ὁποῖοι γιὰ νὰ μὴν ἀλλάξουν τὴν πίστη τους, γιὰ νὰ μὴν δεχθοῦν τὸ Κοράνιον τοῦ Μωάμεθ, γιὰ νὰ μὴν τουρκέψουν θυσίασαν τὴν ζωή τους; Δὲν εἶναι ντροπή, οἱ μὲν χριστιανοὶ βουλευτὲς νὰ προδίδουν τὸ Εὐαγγέλιο ψηφίζοντας τὴν θεσμοθέτηση τῆς φρικώδους ἁμαρτίας, οἱ δὲ μουσουλμᾶνοι βουλευτὲς τῆς Θράκης, νὰ ἀρνοῦνται νὰ τὴν ψηφίσουν, γιατί εἶναι ἀντίθετη μὲ τὸ Κοράνιο; Εἴθε ἡ εὐλογία τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, τῆς Ὑπερμάχου Στρατηγοῦ, τῆς ὄντως Ἐλευθερωτρίας νά χαριτώνῃ ὅλους καὶ τὸ Γένος μας καὶ τὴν οἰκουμένη καὶ νὰ μᾶς χορηγῇ καιρὸν μετανοίας.

Χρόνια πολλὰ καὶ εὐλογημένα!

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ

+ ὁ Πειραιῶς ΣΕΡΑΦΕΙΜ

Ο ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

 

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ

ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

ΦΑΛΗΡΟΥ, ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΕΝΤΗ

Σ Ε Ρ Α Φ Ε Ι Μ

ΕΠΙ Τῌ ΚΥΡΙΑΚῌ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ 2024

Τέκνα μου αγαπητα και περιπόθητα,

Σήμερα, Α΄ Κυριακή των Νηστειών, η Αγία μας Εκκλησία εορτάζει με κάθε λαμπρότητα, τον θρίαμβο της Ορθοδόξου Πίστεως, ορίζοντάς την ως «Κυριακή της Ορθοδοξίας». Εορτάζουμε την περιφανή νίκη κατά της φοβερής αιρέσεως της Εικονομαχίας, την νίκη της σώζουσας αλήθειας της Εκκλησίας κατά του ψεύδους, την επικράτηση του φωτός κατά του σκότους, τον θρίαμβο του Χριστού κατά του διαβόλου και ταυτόχρονα όλες τις νίκες Της κατά των πλανών και κακοδοξιών.

      Είναι γνωστό ότι η τρομακτικών διαστάσεων εικονομαχική έριδα, συντάραξε, για μια εκατονταετία, την Εκκλησία του Χριστού, τον 8ο και 9ο μ. Χ. αιώνα. Ο μισάνθρωπος Σατανάς, με όλο το δαιμονικό επιτελείο του, μετέφερε στο θεόσωστο κράτος την ανεικονική πλάνη του Ιουδαϊσμού και του Ισλάμ, την οποία υιοθέτησαν δυσσεβείς αυτοκράτορες και επιχείρησαν να την επιβάλλουν στην Εκκλησία με ανείπωτη βία. Οι ορθόδοξοι διώχτηκαν, βασανίστηκαν, εξορίστηκαν, θανατώθηκαν. Πατριάρχες καθαιρέθηκαν, Ιερές Μονές κλείστηκαν, Ιερές Εικόνες και σπάνια έργα τέχνης καταστράφηκαν, ο ευσεβής λαός δοκιμάστηκε.

     Η πλάνη του ανεικονισμού έπληττε (και πλήττει με τους σύγχρονους εικονομάχους) καίρια το χριστολογικό δόγμα, ακυρώνοντας στην ουσία την σωστική δύναμη της Εκκλησίας, διότι αρνείται ουσιαστικά την πραγματική σάρκωση του Θεού Λόγου. Εφόσον ο Χριστός δεν μπορεί να εικονιστεί, δεν έχει σαρκωθεί πραγματικά, δεν προσέλαβε την ανθρώπινη φύση και άρα δεν έσωσε τον πεσόντα στην αμαρτία άνθρωπο, διότι, κατά τον άγιο Γρηγόριο Θεολόγο, «τό γάρ ἀπρόσληπτον, ἀθεράπευτον, ὅ δέ ἥνωται τῷ Θεῷ, τοῦτο καί σῴζεται» (Ἐπιστ. ΡΑ΄. 32).        

    Για τούτο η Αγία μας Εκκλησία, μέσα από τα ανείπωτα μαρτύρια και τους ποταμούς αιμάτων των αγίων και θεοφόρων Πατέρων, την ταραγμένη εκείνη περίοδο,  υπερασπίστηκε με σθένος και οριοθέτησε  την μόνη σώζουσα ορθόδοξη πίστη. Η ευσεβής αυτοκράτειρα Ειρήνη, με την στήριξη του αγίου Πατριάρχου Ταρασίου, συγκάλεσε την Αγία Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο, το 787, η οποία αποκρυστάλλωσε το ορθόδοξο δόγμα. Οι αποφάσεις της, περί της τιμής των Αγίων Εικόνων, της τιμητικής προσκύνησης των Αγίων κλπ, αποτελούν την ολοκλήρωση της διατύπωσης των διδασκαλιών, που είναι απαραίτητες για την σωτηρία μας. Οι Ιερές Εικόνες δεν αποτελούν αντικείμενο λατρείας, αλλά λειτουργούν αποκλειστικά ως μέσα αναγωγής και απόδοσης τιμής προς τα εικονιζόμενα ιερά πρόσωπα, μέσω των οποίων αγιάζονται οι πιστοί. Και ο Χριστός μπορεί και πρέπει να εικονισθεί, διότι έγινε άνθρωπος και όποιος αρνείται τον εικονισμό Του, αρνείται ουσιαστικά την ανθρώπινη φύση Του!       

     Η λατρεία ανήκει αποκλειστικά στον Θεό, ενώ στους Αγίους αρμόζει τιμητική προσκύνηση, όπως αναφέρει το «Συνοδικό» της εορτής:  «Οἱ Προφῆται ὡς εἶδον, οἱ Ἀπόστολοι ὡς ἐδίδαξαν, ἡ Ἐκκλησία ὡς παρέλαβεν, οἱ Διδάσκαλοι ὡς ἐδογμάτισαν, ἡ Οἰκουμένη ὡς συμπεφώνηκεν, ἡ χάρις ὡς ἔλαμψεν, ἡ ἀλήθεια ὡς ἀποδέδεικται, τὸ ψεῦδος ὡς ἀπελήλαται, ἡ σοφία ὡς ἐπαρρησιάσατο, ὁ Χριστὸς ὡς ἐβράβευσεν, οὕτω φρονοῦμεν, οὕτω λαλοῦμεν, οὕτω κηρύσσομεν Χριστόν τὸν ἀληθινὸν Θεὸν ἡμῶν, καὶ τοὺς Αὐτοῦ Ἁγίους ἐν λόγοις τιμῶντες, ἐν συγγραφαῖς, ἐν νοήμασιν, ἐν θυσίαις, ἐν Ναοῖς, ἐν Εἰκονίσμασι, τὸν μὲν ὡς Θεὸν καὶ Δεσπότην προσκυνοῦντες καὶ σέβοντες, τοὺς δὲ διὰ τὸν κοινὸν Δεσπότην ὡς Αὐτοῦ γνησίους θεράποντας τιμῶντες καὶ τὴν κατὰ σχέσιν προσκύνησιν ἀπονέμοντες».

     Αλλά, δυστυχώς, η εικονομαχική έριδα δεν έληξε με την Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο, και συνεχίστηκε ως το 843, ώσπου η ευσεβής βασιλομήτωρ Αυγούστα Θεοδώρα, η μετέπειτα αγία της Εκκλησίας μας, αναστήλωσε οριστικά τις Ιερές Εικόνες και έβαλε τέλος στην εκατονταετή διαμάχη. Αυτό το μεγάλο γεγονός εορτάζουμε σήμερα. Το πέρας της Εικονομαχίας, τον θρίαμβο της Ορθοδοξίας, την αποκρυστάλλωση της μόνης σώζουσας αλήθειας της Ορθοδόξου Πίστεως.

      Δεν είναι τυχαίος χρονικά ο εορτασμός αυτός. Διανύουμε την Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή, διατρέχουμε το νοητό στάδιο του πνευματικού μας αγώνα, κάνουμε οι πιστοί τον προσωπικό μας αγώνα, για αποβολή των ψυχοκτόνων παθών μας, για κάθαρση και αγιασμό, για απόκτηση αρετών, ώστε να φθάσουμε στο Άγιο Πάσχα καθαρισμένοι, για να εορτάσουμε την «εορτή των εορτών» θεοφιλώς. Αλλά όμως δεν αρκεί ο οιοσδήποτε ψυχοσωματικός αγώνας μας. Πρέπει να συνοδεύεται και από την καθαρότητα της πίστεώς μας, διότι η σωτηρία μας εξαρτάται από την ορθή πίστη μας. Η σωτηρία μας είναι συνώνυμη με την αλήθεια της Εκκλησίας μας. Γι’ αυτό και οι άγιοι Πατέρες όρισαν στην αρχή της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής να εορτάζουμε τον θρίαμβο της Ορθοδόξου πίστεως, να διακηρύττουμε την μοναδικότητα της Ορθοδοξίας μας. Να εντάξουμε στον προσωπικό μας αγώνα και την ομολογία μας στην μοναδικότητα, της εν Χριστώ και εν τη Εκκλησία, σωτηρίας μας. Άλλωστε άσκηση, νηστείες, προσευχές, κ.α. έχουν και άλλα θρησκεύματα και μάλιστα πολύ πιο αυστηρά από την Εκκλησία μας (π.χ. Ινδουισμός), αλλά σωτηρία δεν προσφέρουν! Η μεγάλη σημερινή εορτή μας παροτρύνει να συνδυάσουμε τον όποιο πνευματικό μας αγώνα με την προσήλωσή μας στην Ορθοδοξία, με την ομολογία της ορθοδόξου πίστεως. Ειδάλλως ο αγώνας μας δεν θα έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα, ίσως και να καταστεί ανώφελος. 

      Ο «ανθρωποκτόνος απ’ αρχής» (Ιωάν.8,44) Σατανάς, αφού δεν κατόρθωσε με τους υπ’ αυτόν  εγειρόμενους διωγμούς κατά της Εκκλησίας, να Την κατατροπώσει, εφεύρε τις πλάνες, με στόχο να νοθεύσει την σώζουσα αλήθεια της, να την αποδυναμώσει από την σωστική της δύναμη, να αποσπάσει τους πιστούς από το εκκλησιαστικό σώμα, να τους αποξενώσει από την ενότητά τους με το Χριστό. Έγειρε εξ’ αρχής, κακοδοξίες, παραδοξολογίες, αιρέσεις και πλάνες, οι οποίες υπήρξαν (και υπάρχουν ως τα σήμερα), επώδυνες πληγές στο σώμα της Εκκλησίας μας.  Με την διαβρωτική δράση των αιρεσιαρχών αποσπώνται από την αδιαίρετη Εκκλησία, απομακρύνονται από αυτή και εντάσσονται σε ομάδες και θρησκευτικές κοινότητας δικής τους έμπνευσης, οδηγούμενοι στην απώλεια των ψυχών τους. 

      Από τις πρώτες ημέρες της επί γης παρουσίας της η Αγία μας Εκκλησία αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει την δίνη των αιρέσεων και των πλανών. Αναφέρουμε τους Γνωστικούς, οι οποίοι νόθευσαν την ορθόδοξη πίστη με φλύαρες φιλοσοφίες, αλλότριες θρησκευτικές διδασκαλίες και μαγικές τελετουργίες. Τον Μοντανισμό, ως ένα ψευδοπροφητικό κίνημα «καθαρότητας». Τον Μοναρχιανισμό, ο οποίος αρνούνταν το δόγμα της Αγίας Τριάδος. Τον Μανιχαϊσμό, ο οποίος δίδασκε τον δυαλισμό, την ισοθεΐα αγαθού και κακού «θεού». Τον Αρειανισμό, την πρώτη μεγάλη αίρεση, η οποία προσέβαλλε το δόγμα του Τριαδικού Θεού, υποβιβάζοντας τον Υιό σε κτίσμα και το Άγιο Πνεύμα σε απρόσωπη δύναμη. Τους Πνευματομάχους, οι οποίοι αρνούνταν τη θεότητα του Αγίου Πνεύματος. Τον Νεστοριανισμό, ο οποίος αρνούνταν την θεία φύση του Χριστού και υποβίβαζε την Θεοτόκο σε απλή γυναίκα. Τον Μονοφυσιτισμό, ο οποίος αρνούνταν την ανθρώπινη φύση του Χριστού. Τον Μονοθελητισμό και Μονοερνεργητισμό, οι οποίες αρνούνταν την ανθρώπινη θέληση και ενέργεια του Χριστού. Την Εικονομαχία, η οποία πολεμούσε τον εικονισμό την τιμή των αγίων. Τον Παπισμό, ο οποίος παρέκκλινε αρχικά στην αίρεση του φιλιόκβε και αργότερα το 1054 αποσκίρτησε, αποκόπηκε από την αδιαίρετη Εκκλησία, αποτέλεσε ιδία θρησκευτική κοινότητα, πρόσθεσε δεκάδες άλλες πλάνες και προβάλλοντας ως τα σήμερα, μια κακέκτυπη «εκκλησία», προκαλώντας αποστροφή των συγχρόνων μας προς την χριστιανική πίστη και την αληθινή Εκκλησία του Χριστού. Επί πλέον είναι συνυφασμένος με εκατομμύρια ειδεχθή εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Τον Προτεσταντισμό, ως έναν ιδιότυπο Παπισμό, εναντίον του παραδοσιακού Παπισμού, με πρόσθεση πληθώρας νέων πλανών και κατακερματισμό του δυτικού αιρετικού Χριστιανισμού. Ειρήσθω, ότι ο Προτεσταντισμός ακολουθεί όλες τις κακοδοξίες που καταδίκασε η Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδος. Τον 16ο αιώνα έχουμε νέα διάσπαση του Παπισμού, με την δημιουργία του αιρετικού Αγγλικανισμού, ο οποίος και αυτός έχει υιοθετήσει νέες πλάνες και έχει βυθιστεί σε πρωτοφανή ηθική κατάπτωση, καθιερώνοντας την γυναικεία «ιεροσύνη», «ευλογώντας» γάμους ομοφυλοφίλων και όχι μόνο.

      Στους νεώτερους και σύγχρονους χρόνους, από τον κατακερματισμένο Προτεσταντισμό, προήλθαν νέες αιρετικές και κακόδοξες ομάδες, γνωστές ως Νεοπροτεσταντικές, (Μορμόνοι, Κουάκεροι, Αντβεντιστές, Πεντηκοστιανοί, κλπ). Στο τέλους του 19ου αιώνα εμφανίζεται και η πλέον βλάσφημη αίρεση των Μαρτύρων του Ιεχωβά, ως μια σύνοψη όλων των πλανών του παρελθόντος, στην ουσία, μια πολυεθνική εταιρεία, η οποία διδάσκει βλάσφημες κακοδοξίες, που ανατρέπουν το Ευαγγέλιο!        

      Εξαιτίας της έσχατης κατάπτωσης του δυτικού Χριστιανισμού, εμφανίστηκε τον 18ο αιώνα στην Ευρώπη ο «Ευρωπαϊκός Διαφωτισμός», ένα σφοδρό αντιχριστιανικό κίνημα, κηρύσσοντας την μαχητική αθεΐα και πολεμώντας με πάθος τον Χριστιανισμό. Μάλιστα έλαβε και θρησκευτικό χαρακτήρα,  με τη δημιουργία της «θρησκείας της λογικής» κατά την Γαλλική Επανάσταση! Ο δαιμονικός χαρακτήρας του κινήματος αυτού αποδεικνύεται από το ότι από αυτό προήλθαν όλα τα ολέθρια νεώτερα αντίχριστα φιλοσοφικοκοινωνικά συστήματα (μηδενισμός, άθεος υπαρξισμός, αναρχισμός, μαρξισμός, καπιταλισμός, φασισμός, ναζισμός, μιλιταρισμός, νεοφιλελευθερισμός, κλπ), τα οποία έσπειραν τον όλεθρο σην ανθρωπότητα και συνεχίζουν να την οδηγούν στον αφανισμό. Την ίδια εποχή εμφανίζεται και η Θεοσοφία, ένα άκρως αντίχριστο θρησκειοφιλοσοφικό σύστημα, το οποίο αποτέλεσε την μήτρα του συγχρόνου αποκρυφιστικού συστήματος. 

       Στα μισά του 20ου αιώνα, σε μια εποχή πλήρους αποστασίας, και έντονων διεργασιών από συγκεκριμένα διεθνή αντιχριστιανικά κέντρα, εμφανίζεται το παγκόσμιο αποκρυφιστικό κίνημα της «Νέας Υδροχοϊκής Εποχής», στο οποίο «στεγάζονται» εκατοντάδες ομάδες, νεοσατανιστικές, νεοπαγανιστικές, νεογνωστικές, φυσιολοατρικές, ομάδες «εναλλακτικών θεραπειών» (ομοιοπαθητική, ρέικι, ρεφλεξολογία, κλπ), με σαφείς αντιεπιστημονικές πρακτικές.  Παράλληλα, μέσα σε αυτό το νοσηρό «κλίμα», έχουμε εισβολή στο δυτικό κόσμο (και στη χώρα μας), δοξασιών και πρακτικών των σύγχρονων ειδωλολατρικών ανατολικών θρησκευμάτων (Ινδουισμού, Βουδισμού, Κομφουκιανισμού, κ.λπ.), όπως ο διαλογισμός, η γιόγκα, το κάρμα, η αστρολογία, η μετενσάρκωση, κ.α., οι οποίες έχουν γίνει «τρόπος ζωής» για εκατομμύρια ανθρώπους, με καταστροφικές συνέπειες. Επίσης στην εποχή μας, του «ορθού λόγου», έχουμε δραματική ανάπτυξη της μαγείας, των διαφόρων μορφών μαντικής, των μέντιουμ, του υπνωτισμού, γυρίζοντας την ανθρωπότητα στις πιο πρωτόγονες μορφές ανορθολογισμού.

     Να προσθέσουμε επίσης και το σύγχρονο τεράστιο και επικίνδυνο πρόβλημα της ραγδαίας εξάπλωσης, στον δυτικό κόσμο και στη χώρα μας, μέσω της κατευθυνόμενης μετανάστευσης, του Ισλάμ, μιας από τις πλέον βλάσφημες αιρέσεις, η οποία έχει στο ενεργητικό της φοβερά εγκλήματα, με εκατομμύρια θύματα, εξαιτίας της μισαλλοδοξίας και του φανατισμού, που επιτάσσει το δαιμονικό Κοράνιο, απειλώντας με αιματοκύλισμα και αφανισμό τον μη ισλαμικό κόσμο.     

      Στις δύστηνες ημέρες μας κυριαρχεί ο επάρατος Οικουμενισμός, η πλέον δαιμονική αίρεση – παναίρεση στην ιστορία της Εκκλησίας μας. Βασίζεται στην δαιμονική «Καμπάλα», που είναι δημιούργημα του Ραββινικού κατεστημένου, και στον αντίχριστο Τεκτονισμό, με την εωσφορική κρυπτοκρατία του, στοχεύοντας να ενώσει όλες τις θρησκείες σε μία, για την δήθεν επικράτηση της παγκόσμιας ειρήνης, στην ουσία να εξαφανίσει την Εκκλησία μας στην σατανική χοάνη της πανθρησκείας. Δυστυχώς σε αυτή την παγίδα έχουν υποπέσει κληρικοί και θεολόγοι, μεταφέροντας τον Οικουμενισμό στην Εκκλησία. Εργάζονται πυρετωδώς για την απροϋπόθετη ενοποίηση του κατακερματισμένου χριστιανικού κόσμου, για την «ένωση των εκκλησιών», χωρίς την μετάνοια των αιρετικών. Και το χειρότερο: την ένωση της Εκκλησίας μας και με τις θρησκείες του κόσμου, αναιρώντας έτσι την αποκλειστικότητα της εν Χριστώ σωτηρίας, με τις σατανικής εμπνεύσεως διδασκαλίες, ότι «όλες οι θρησκείες είναι διαφορετικοί δρόμοι που οδηγούν στον ίδιο Θεό», ότι «όλες οι θρησκείες πιστεύουν στον ίδιο Θεό», ότι «όλες οι θρησκείες προσφέρουν σωτηρία»!

      Σεβαστοί πατέρες, αγαπητοί αδελφοί,

      Ετούτη η αγία ημέρα ας γίνει ευκαιρία προβληματισμών μας, συνειδητοποιώντας ότι κατέχουμε τον ανεκτίμητο θησαυρό της Ορθοδόξου Πίστεως. Ότι πρέπει να μείνουμε εδραίοι στην «ἅπαξ παραδοθείσῃ τοῖς ἁγίοις πίστει» (Ιουδ.3), αν θέλουμε να ανήκουμε στο Λυτρωτή μας Χριστό, να είμαστε οργανικά ενωμένοι  μαζί Του και να τύχουμε της σωτηρίας. Ότι, εκτός του Χριστού και «εκτός της Εκκλησίας δεν υπάρχει σωτηρία», όπως αποφάνθηκε ο μεγάλος Πατέρας και διδάσκαλος της Εκκλησίας, άγιος Κυπριανός, καθότι, «εἷς γὰρ Θεός, εἷς καὶ μεσίτης Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων, ἄνθρωπος Χριστὸς Ἰησοῦς» (Α΄Τιμ.2,5) όπως διακήρυξε ο απ. Παύλος,  ότι, η Εκκλησία είναι μία, η Ορθόδοξη Εκκλησία μας, η αληθινή, Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία του Χριστού, η Οποία ούτε διαιρείται, ούτε διασπάται, ούτε σφάλει, ούτε κηλιδώνεται από τις ανθρώπινες αδυναμίες. Αντίθετα, ότι αυτοτιτλοφορείται ως «εκκλησία», εκτός Αυτής, δεν είναι, δεν μπορεί να είναι, Εκκλησία, αλλά θρησκευτική κοινότητα, δημιούργημα σατανικής εμπνεύσεως. Ακόμη, ότι δεν μπορούμε να θεωρούμαστε πιστά μέλη της Εκκλησίας, υιοθετώντας θεωρίες και πρακτικές αντίθετες με την χριστιανική διδασκαλία και κύρια τις διάφορες σύγχρονες μορφές αποκρυφισμού, (αστρολογία, μαντική, γιόγκα, διαλογισμό, μετενσάρκωση, αυτογνωσία, εναλλακτικές θεραπείες, κλπ), οι οποίες μας αποκόπτουν την κοινωνία μας με το Θεό και μας προσδένουν στον  Σατανά.

      Πατρικώς παραινούμε, να εκμεταλλευτούμε όσο το δυνατόν καλλίτερα το κατανυκτικό κλίμα της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, για προσωπική κάθαρση και αγιασμό, καλλιεργώντας ταυτόχρονα και την καθαρότητα της πίστης μας, ως βασική προϋπόθεση για να τύχουμε της σωτηρίας.

     Περιφέροντες τις Ιερές Εικόνες ας αναφωνήσουμε, εν ενί στόματι και εκ βάθους καρδίας: «Αὕτη ἡ πίστις τῶν Ἀποστόλων, αὕτη ἡ πίστις τῶν Πατέρων, αὕτη ἡ πίστις τῶν Ὀρθοδόξων, αὕτη ἡ πίστις τὴν Οἰκουμένην ἐστήριξεν» και το ιστορικό απόφθεγμα του ομολογητή της Αγίας Ορθοδοξίας, Ιωσήφ Βρυέννιου: «Οὐκ ἀρνησόμεθά σε, φίλη Ὀρθοδοξία·  οὐ ψευσόμεθά σου πατροπαράδοτον σέβας·   ἐν σοί ἐγεννήθημεν, και σοί ζῶμεν, καί ἐν σοί κοιμηθησόμεθα· εἰ καί καλέσει καιρός, καί μυριάκις ὑπέρ σοῦ τεθνηξόμεθα»!

Ευχομαι από καρδίας, έτη πολλά και καρποφόρος η αρξαμένη Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή!

Μετά πατρικῶν εὐχῶν,

Ο  Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

+ ὁ Πειραιῶς ΣΕΡΑΦΕΙΜ

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠ. ΠΕΙΡΑΙΩΣ κ. ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΕΠΙ ΤΩ ΝΕΩ ΕΤΕΙ

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ

ΕΠΙ ΤΗι ΠΡΩΤΗι ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΕΤΟΥΣ 2024

ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, ΦΑΛΗΡΟΥ, ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΕΝΤΗ

Σ Ε Ρ Α Φ Ε Ι Μ

ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΙΕΡΟΝ ΚΛΗΡΟΝ ΚΑΙ ΤΟ ΠΛΗΡΩΜΑ

ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΑΥΤΟΥ

 

᾿Αδελφοί συλλειτουργοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ, Χρόνια Πολλά !

Τό νέον ἔτος ἦλθε!

Ὁ χρόνος τῆς ζωῆς ἀγαπητοί μου, χαράσσεται στήν κτιστή φύση τοῦ ἀνθρώπου, τήν ψυχή, τόν νοῦ, τήν καρδία, τό σῶμα του. Κι αὐτός ὁ χρόνος τῆς ζωῆς δηλαδή τό μεγάλο ἀποθετήριο τῶν ἐμπειριῶν, γεμίζει ἀπό τόν ἄνθρωπο μέ νόημα γιά νά ζήσει ἤ γίνεται ἕνα ἀκαλλιέργητο χωράφι μέσα στό ὁποῖο θά περάσει χωρίς σκοπό, χωρίς καρπό τήν βιοτή του.

Τί εἶναι αὐτό ὅμως τό ὁποῖο μπορεῖ μέσα στό χρόνο τῆς ζωῆς, μέ διάρκεια νά νοηματοδοτεῖ;

Ὁ χρόνος τῆς ζωῆς δέν εἶναι ἕνας ἀριθμός ἐτῶν μέσα στά ὁποῖα θά περάσει τήν καθημερινότητά του ἁπλά ὁ ἄνθρωπος, οὔτε μιά συρραφή γεγονότων καί ἕνα ἄθροισμα ἐμπειριῶν. Εἶναι οἱ, ὧν οὐκ ἔστιν ἀριθμός, θαυματουργικές συναντήσεις μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ πού ὁ Θεός ἔχει στό σχέδιο Tου γιά τόν καθένα ἀπό ἐμᾶς. Εἶναι αὐτές οἱ θαυματουργικές συναντήσεις μέ τόν Θεό, πού ἀντιλαμβάνεται ἤ ὄχι ὁ ἄνθρωπος καί τόν ὁδηγοῦν πρός τό κατά Θεόν ἀγαθόν καί καλόν.

Βεβαίως, σήμερα πολλοί ἄνθρωποι θεωροῦν ὅτι μέσα στό χρόνο τῆς ζωῆς τους, ἀγαθό καί καλό μπορεῖ νά ὑπάρχει χωρίς τό “κατά Θεόν”.

Ἔχουν τήν ἀντίληψη, πού εἶναι διαδεδομένη στή σύγχρονη κοινωνία, ὅτι ἡ οἰκονομική ἀνεξαρτησία εἶναι σημαντική γιά τήν εὐτυχία καί τήν εὐημερία καί θέτουν τήν οἰκονομική ἐπιτυχία ὡς στόχο ἤ θεωροῦν ὅτι ἡ οἰκονομική ἀσφάλεια εἶναι σημαντική γιά τήν ποιότητα ζωῆς τους. Αὐτό συνδέεται συχνά μέ τήν εὐτυχία καί τό καλό. H οἰκονομική σταθερότητα παρέχει τή δυνατότητα γιά τίς βιοτικές ἀνάγκες, ὅπως στέγαση, τροφή καί ὑγειονομική περίθαλψη, καί ταυτόχρονα ἐπιτρέπει τήν ἀπόλαυση τῆς ζωῆς καί τῶν ἀνέσεων.

Τό πρόβλημα ξεκινάει ὅταν ὅλα αὐτά γίνονται χωρίς τό “κατά Θεόν”.

Τό τί εἶναι πραγματικά σημαντικό στή ζωή δέν εἶναι ἀποδείξιμο ἀλλά ἐμπιστευόμενο, ἡ μία καί μοναδική ὁδός κάθε ἀνθρώπου πρός τόν Θεό.

Τό “κατά Θεόν” σημαίνει συνάντηση μέ τόν Θεό. Ὁ Θεός ἀποκαλύπτεται μυστικῶς μέ τρόπο τόν ὁποῖο μόνο ὁ Κύριος γνωρίζει, καί μόνο μέ τήν δική του βούληση, καί ὅταν Ἐκεῖνος βρίσκει τόν κατάλληλο καιρό. Μόνον μέ αὐτόν τόν τρόπο ἀποκαλύπτει τήν Χάρη Τοῦ καί συναντᾶ τόν ἄνθρωπο μέσα στό χρόνο τῆς ζωῆς του καί ὁ Θεός ἐπεμβαίνει γιά τήν σωτηρία του.

Διαθέτει λοιπόν γιά μᾶς ὁ Θεός μας, τό μεγάλο δῶρο καί μᾶς τό προσφέρει: τήν συνάντηση μαζί Του κατά τήν ὁποία ἡ Ἀγάπη καί ἡ Φιλανθρωπία Του φανερώνεται στόν τόπο καί τόν χρόνο τῆς δικῆς μας ζωῆς. Αὐτόν τόν τόπο καί τόν χρόνο πού εἶναι τό σῶμα καί ἡ ψυχή μας, αὐτόν τόν τόπο καί τόν χρόνο πού ξεκινάει ἀπό τήν γέννηση τοῦ κάθε προσώπου, ἀλλά καί αὐτόν τόν τόπο καί τόν χρόνο στόν ὁποῖο ὁλοκληρώνει τήν ἐπίγεια ζωή του ὁ ἄνθρωπος, τόν γεμίζει ὁ Κύριος μέ τήν Χάρη Του, μέ τά θαύματά Του, μέ τήν Παρουσία Του. Καί βεβαίως πάνω ἀπό ὅλα, ὅταν ὁ ἐπίγειος τόπος καί χρόνος παρέλθει καί πάλι ἡ ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ μας, εἶναι ἀνοιχτή νά μᾶς δεχτεῖ στήν αἰωνιότητα.

Ἐδῶ λοιπόν εἶναι πού ὁ ἄνθρωπος ἔχοντας ὡς πίστη καί βεβαιότητα τήν πανταχοῦ καί πάντοτε Παρουσία καί ἔγνοια τοῦ Θεοῦ γιά τόν κάθε ἕνα ἄνθρωπο ξεχωριστά, βρίσκεται μπροστά σέ μιά ἀπόφαση καί μιά εὐθύνη: «Τί ἀνταποδώσωμεν τῷ Κυρίῳ περί πάντων, ὧν ἀνταπέδωκεν ἡμῖν;

Αὐτή ἡ ἐρώτηση εἶναι ἡ δική μας ἔγνοια, ὁ πόθος μας μπροστά στό ἄπειρο ἔλεος καί τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Κι αὐτή ἡ ἀγάπη καί τό ἔλεος δέν ἀπαιτεῖ ἀνταπόδοση ἀπό ἐμᾶς, ἀλλά ἀναμένει μόνο. Ἀναμένει νά Τόν ἀγαπᾶμε γιά ὅσα μας ἔδωσε, μέ ὅλη μας τήν καρδιά, νά τόν ἀναζητοῦμε συνεχῶς καί νά τόν ἀναγνωρίζουμε καί στά πρόσωπα τῶν ἀνθρώπων. Ἀναμένει τήν ἀγάπη μας πρός Ἐκεῖνον καί τήν ἀγάπη μας καί τήν τήν ὑπομονή μας γιά τόν ἄλλο ἄνθρωπο. Ἀναμένει νά πράξουμε τό κατά Θεόν ἀγαθόν καί καλόν. Ἀναμένει νά ἁπλώνουμε τά χέρια πρός Ἐκεῖνον μέ ὑπομονή καί ἐγκαρτέρηση τῆς μεγάλης συνάντησης.

Ὅσο λοιπόν ἡ ἀναζήτηση τῆς Συνάντησης καί τό κατά Θεόν ἀγαθόν καί καλόν πλημυρίζει αὐτόν τόν χρόνο τοῦ ἀνθρώπου κι ὅσο ὁ ἄνθρωπος στρέφει τό θέλημά του πρός τό ἀγαθό τόσο ὁ χρόνος τῆς ζωῆς ὑψώνεται πρός τόν Θεό. Ὁ Μ. Βασίλειος λέγει «φυσικῶς ἐπιθυμητικοὶ τῶν καλῶν οἱ ἄνθρωποι. Κυρίως δέ καλόν καί ἀγαπητόν τό ἀγαθόν. Ἀγαθός δέ ὁ Θεός · ἀγαθοῦ δέ πάντα ἐφίεται· Θεοῦ ἄρα πάντα ἐφίεται.» Τά πάντα ἐπιθυμοῦν τό ἀγαθό, ἄρα τά πάντα ἐπιθυμοῦν τόν Θεόν. Τόσο ἀγαθούς μᾶς θέλει ὁ Θεός καί τόσο ἐλεύθερους.

Τό ἀγαθό δέ θέλημα εἶναι καθετί πού γίνεται καί ὑπακούει στόν λόγο τοῦ Εὐαγγελίου πού μᾶς ἔδωσε.

Τό ἀγαθό θέλημα εἶναι ἡ μίμηση τοῦ Χριστοῦ. Τοῦ Χριστοῦ πού ἀγαπᾶ πού ταπεινώνεται, πού ὑπομένει, πού ἐλεεῖ, πού θυσιάζεται. Αὐτό εἶναι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, τό ἀγαθό.

Ὁ Μέγας Ἀντώνιος μᾶς συμβουλεύει λέγοντας ὅτι ὁ ἀληθινά λογικός ἄνθρωπος μιά μόνο φροντίδα ἔχει, νά ὑπακούει καί νά εἶναι ἀρεστός στό Θεό, καί σέ τοῦτο καί μόνο νά ἀσκεῖ τήν ψυχή του πώς νά γίνει ἀρεστός στό Θεό, εὐχαριστῶντας Τόν γιά τήν μεγάλη καί ἐξαιρετική πρόνοιά Του καί τήν κυβέρνηση ὅλου του κόσμου, ὅποια κι ἄν εἶναι ἡ θέση του στήν ζωή.

Ὁ ἴδιος ὁ Θεός μᾶς δείχνει τό δρόμο μιᾶς ἀπελευθέρωσης ἀπό ὅτι βαραίνει τόν ἄνθρωπο, ἀπό τά ὑλικά, ἀπό τίς συνήθειες, ἀπό τά πάθη, ἀπό τίς ἁμαρτίες, ἀπό τίς ἀποτυχίες, ἀπό τά λάθη . Κι αὐτό γιά νά Τόν γνωρίσουμε βαθύτερα. Λέγει ὁ ψαλμός «σχολάσατε καί γνῶτε, ὅτι ἐγώ εἰμί ὁ Θεός». Μέσα στίς καθημερινές ἐνασχολήσεις δέν μένει χρόνος, οὔτε διάθεση, οὔτε δύναμη, γιά κάτι οὐσιαστικότερο, πού ἀναπαύει τήν ψυχή μας καί τήν ἀκουμπᾶ στόν Θεό. Ἐμεῖς οἱ σύγχρονοι ἄνθρωποι δέν ἀκοῦμε αὐτή τή θεϊκή προτροπή καί ὅπως λέγει ὁ Μ. Βασίλειος, ἡ ζωή μας καταντάει «βοσκηματώδης» καί δέν κοιτᾶμε τόν οὐρανό.

Αὐτό τό «σχολάσατε» λοιπόν, σημαίνει κάτι πάρα πολύ μεγάλο καί ταυτόχρονα ἐξαιρετικά λεπτό καί ἰδιαίτερο: τά ἀφήνουμε ὅλα κατά τό μέτρο τοῦ καθενός καί ὅσο ἀντέχουμε καί λέμε: ἐδῶ καί τώρα ὑπάρχει μόνο ὁ Κύριος καί ἐγώ. Ἔτσι εἶναι ἡ ἀληθινή “σχόλη” πού μᾶς φέρνει κοντά στό Θεό, κι ἔτσι, μέ μιά τέτοια μέθοδο μαθαίνουμε τόν ἑαυτό μας νά ἀκούει τό «ἐγώ εἰμί ὁ Θεός», καί νά συναντᾶ τόν Θεό.

Ὁ Θεός, ἀγαπητοί μου, εἶναι ὁ πιό φιλάνθρωπος καί στοργικός Πατέρας. Ὅταν τό κατά Θεόν ἀγαθόν καί καλόν πλημμυρίζει τόν χρόνο τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου, ὁ ἄνθρωπος γίνεται ἀρεστός στόν Θεό. Ἔτσι ὅλη του ἡ ζωή, ὅλος ὁ ἐπίγειος χρόνος του εἶναι κατ΄ εὐδοκία τοῦ Θεοῦ, βρίσκεται δηλαδή σέ αὐτό τό ὁποῖο ὁ Θεός κατ’ ἐξοχήν θέλει. Ὅ,τι κάνει ὁ ἄνθρωπος κατ’ εὐδοκίαν τοῦ Θεοῦ, τόν ἁγιάζει καί τόν ὁδηγεῖ στή σωτηρία του.

Ἀλλά καί πάλι ὅταν δέν προσαρμόζουμε καθολικά τήν ζωή καί τίς πράξεις μας στό θέλημά Του, ἔρχεται Ἐκεῖνος, ὡς στοργικός Πατέρας καί κατ’ οἰκονομίαν, πατρικά ὑποχωρεῖ μπροστά στήν ἀδυναμία μας. Καί πάλι στέλνει τήν Χάρη Του νά καλύψει τήν ἀδυναμία αὐτή. Κι ἐκεῖ πού ὁ ἄνθρωπος σκληραίνει τόσο ὥστε νά μήν ἀφήνει τόν Θεό νά τόν συναντήσει καί διώχνει τήν Χάρη, Ἐκεῖνος «κατά παραχώρησιν» ἐπεμβαίνει καί παιδεύει τόν ἄνθρωπο. Ὁ Θεός παραχωρεῖ —ἐπιτρέπει ὁ ἄνθρωπος νά πάρει τό δρόμο πού ἐπιλέγει, ὑποχωρεῖ μπροστά στήν ἀσέβεια τοῦ ἀνθρώπου καί ὁ ἄνθρωπος μένει μόνος του ἀπέναντι στό χάος καί τή φθορά καί τήν βία πού γεννᾶ τό ζωῶδες καί ἀνόητο ἔνστικτό του, στό σκοτάδι τῆς ἄγνοιας καί τῆς ἀπουσίας. Ἀλλά ὁ Θεός καί πάλι δέν τόν καταστρέφει, γιατί ἡ ἀγάπη Του εἶναι μεγάλη καί τό ἔλεος Του ἀμέτρητο.

Καί τοῦ δίνει χρόνο. Χρόνο νά ταπεινωθεῖ, χρόνο νά παλέψει, χρόνο νά ξαναγυρίσει.   «Οὐ θέλω τόν θάνατον τοῦ ἁμαρτωλοῦ ὡς τό ἐπιστρέψαι καί ζῆν αὐτόν». (Ἔξοδ. 33,11). Γι’ αὐτό, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος προτρέπει: ἐξαγοράστε τόν χρόνο τῆς ζωῆς σας, γιατί οἱ μέρες εἶναι πονηρές. Πῶς;  «Πληροῦσθε ἐν Πνεύματι (Ἁγίῳ)» (Ἐφ. 5, 18).

Ἄν ὁ Χριστός «ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου» μέ τό Αἷμα Τοῦ καί ἔδωσε Ἑαυτόν «λύτρον ἀντί πολλῶν», ἐμεῖς ἐξαγοράζουμε τόν χρόνο τῆς ζωῆς καταθέτοντας στά χέρια Του τό παρελθόν, τό παρόν καί τό μέλλον μας, “τήν ζωήν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα”.

Ὁ Ἅγ. Ἰωάννης τῆς Κλίμακος μᾶς προειδοποιεῖ λέγοντας ὅτι πρέπει νά διαλέξουμε στό χρόνο τῆς ζωῆς μας ὁ ὁποῖος εἶναι ἐλάχιστος τά δάκρυα, δηλαδή τήν μετάνοια καί τήν ἔγνοια μᾶς γιά τήν σωτηρία μας, τόν μόχθο τῆς ἐγρήγορσης κάθε στιγμή, κάθε ἡμέρα, συνεχῶς.

Τονίζει ὁ Ἅγ.Ἰωάννης ὅτι τήν ἡμέρα πού δέν κλάψαμε, τή χάσαμε γιά ὅλη τήν αἰωνιότητα, τήν ἡμέρα αὐτή δέν θά τήν ξαναβροῦμε ἀφοῦ δέν ἁπλώσαμε τά χέρια μας στό Θεό, δέν προσκολλήθηκε ἡ καρδιά μᾶς σ΄Αυτόν. Διότι ὁ Θεός μᾶς περιμένει καί ἀναμένει ἀπό μᾶς ὁλόκληρη τήν καρδιά. Ὅπώς ἔλεγε ὁ Ἅγ. Πορφύριος, δέν ὑπάρχει καινούργιος χρόνος, ὑπάρχει μόνο ὁ χρόνος πού πέρασε. Ἀλλά ὁ χρόνος πού μᾶς δίνει ὁ Θεός εἶναι «καιρός» τόν ὁποῖο ἐμεῖς πρέπει νά τόν κάνουμε «εὐκαιρία» γιά τόν Θεό νά μπεῖ στή ζωή μας. Μέ τόν ἴδιο τρόπο, καί ὁ χρόνος τῆς δικῆς μας ζωῆς εἶναι καιρός κατά τόν ὁποῖο προετοιμαζόμαστε γιά τή μέλλουσα ζωή. Ὁ Ἅγ. Νικόλαος ὁ Καβάσιλας λέει ὅτι ἡ ἐν Χριστῷ ζωή σπέρνεται σέ αὐτόν τόν κόσμο, ἀλλά θά καρποφορήσει σέ ὅλο της τό πλήρωμα στήν ἄλλη ζωή.

Μέ αὐτόν τόν τρόπο μέσα στήν Ἐκκλησία μεταμορφώνεται ὁ χρόνος σέ «καιρόν». Διότι «καιρός» ἀγαπητοί μου, σημαίνει χρόνος συνάντησης, χρόνος πού δίνουμε γιά νά εἴμαστε παρόντες στήν “παρουσία” τοῦ Θεοῦ. Στήν θεία Λειτουργία αὐτό ἀκριβῶς γίνεται: παρουσιαζόμαστε ὅταν εἶναι παρών ὁ Θεός.

Ὁ χρόνος τῆς ζωῆς μας λοιπόν γίνεται καιρός καί εὐκαιρία νά ἐπισκεφθεῖ καί νά ἐπισκιασθεῖ ἀπό τή Χάρη τοῦ Θεοῦ κι ἔτσι ὅταν γιορτάζουμε κάθε καινούργιο χρόνο δέν νιώθουμε ὅτι εἴμαστε προσηλωμένοι στό σημεῖο μεταξύ τοῦ χρόνου πού πέρασε καί ἐκείνου πού ἔρχεται, γιατί ὁ χρόνος μας, οἱ χρόνοι τῆς ζωῆς μας, εἶναι δῶρο τῆς χρηστότητος τοῦ Θεοῦ.

Εὐχόμεθα σέ ὅλους αὐτό τό δῶρο τῆς χρηστότητος τοῦ Θεοῦ νά πλημμυρίζει ἀπό τήν Χάρη του γιά κάθε ἕναν ἀπό ἐσᾶς καί ὁ νέος χρόνος τῆς ζωῆς νά εἶναι ὁ «καλός καιρός» τῆς συνεχοῦς παρουσίας καί συνάντησης μέ τόν ἀγαπημένο μας πολυεύσπλαχνο καί ἐλεήμονα Θεό.

Καλή Χρονιά, εὐτυχισμένη καί παραγωγική πνευματικά!

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ

+ ὁ Πειραιῶς ΣΕΡΑΦΕΙΜ