ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ Δ΄ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ

«Ος δ’ αν ποιήση και διδάξη, ούτος μέγας κληθήσεται εν τη βασιλεία των Ουρανών» (Ματθ. 5, 19)

        Το ευαγγελικό ανάγνωσμα της ημέρας, από το κατά Ματθαίον ευαγγέλιο, απόσπασμα και αυτό από την επί του Όρους ομιλία του Κυρίου, έχει τεθεί από την Εκκλησία μας, σε σχέση και αναφορά με τους αγίους Πατέρες που εορτάζουμε σήμερα, της Δ΄ εν Χαλκηδόνι (451 μ.Χ.) Οικουμενικής Συνόδου. Τους Πατέρες εκείνους, που εν Πνεύματι αγίω διατύπωσαν την ορθόδοξη πίστη περί του Ιησού Χριστού, ως «διπλού την φύσιν, αλλ’  ου την υπόστασιν», και κατεδίκασαν τους αιρετικούς μονοφυσίτες, που παρουσίαζαν μία αλλοιωμένη εικόνα Του, δηλαδή ότι ο Κύριος είναι μόνον Θεός, διότι η θεϊκή φύση Του ως ισχυρότερη απορρόφησε την ανθρώπινη. Προ ολίγων μάλιστα ημερών, εορτάσαμε την αγία μεγαλομάρτυρα Ευφημία (11 Ιουλίου), η οποία με θαυμαστό τρόπο επικύρωσε την αλήθεια της ορθόδοξης πίστης και την πλάνη των αιρετικών. Η Εκκλησία μας λοιπόν επέλεξε το συγκεκριμένο ανάγνωσμα, για να τονίσει ότι και οι Πατέρες αυτοί ανήκουν  σ’  εκείνους που, κατά τον Κύριο, υπήρξαν και είναι φώτα του κόσμου, καθοδηγητικά για τη δοξολογία του Θεού, ενώ προφανώς στη Βασιλεία του Θεού ευρίσκονται σε περίοπτη θέση, διότι πραγμάτωσαν αυτό που υποσχέθηκε ο Κύριος: «ος δ’  αν ποιήση και διδάξη, ούτος μέγας κληθήσεται εν τη Βασιλεία των Ουρανών», υπόσχεση η οποία θα μας απασχολήσει δι’  ολίγων στη συνέχεια.

        1. Έχει τονιστεί επανειλημμένως και επαρκώς ότι όταν μιλάμε για τη Βασιλεία του Θεού, δεν μιλάμε για μία απρόσωπη κατάσταση ή πολλώ μάλλον για έναν τόπο, αλλά για τον ΄Ιδιο τον Κύριο Ιησού Χριστό. Εκείνος αποτελεί τη Βασιλεία του Θεού, διότι τα πάντα προσδιορίζονται και ζουν σε σχέση προσωπική μαζί Του. Ένταξη λοιπόν στη Βασιλεία του Θεού σημαίνει στην πραγματικότητα θετική σχέση με τον Χριστό, «πρόσωπον προς πρόσωπον» θέα του προσώπου Του, φωτισμό από το φως Εκείνου. Ο χαρακτηρισμός λοιπόν «μέγας» από τον Κύριο – «μέγας κληθήσεται» - πρέπει να εννοηθεί ως κοντινή και άμεση σχέση με τον ΄Ιδιο, όπως και το «ελάχιστος» δηλώνει το αντίθετο: άνθρωπος που σχετίζεται με τον Κύριο, αλλά αρνητικά, δηλαδή, μέσα σ’  Αυτόν, αλλά με αποστροφή του προσώπου Του για τον άνθρωπο αυτό. Κατανοεί λοιπόν κανείς εύκολα ότι στην πραγματικότητα βρισκόμαστε μπροστά σ’  αυτό που ονομάζουμε Παράδεισο και Κόλαση. Η κοντινότητα και η αμεσότητα δηλώνει τον Παράδεισο, η απομάκρυνση δηλώνει την κόλαση. 

        2. Η θετική ή η αρνητική, κοντινή ή μακρινή σχέση με τον Χριστό, εξαρτάται από τη ζωή του ανθρώπου στον κόσμο αυτό. Ανάλογα με το πώς ο άνθρωπος ζει εδώ, απολαμβάνει  κ α ι  την ποιότητα του εδώ, αλλά κ α ι  τη συνέχειά του, στην άλλη λεγόμενη ζωή. Κι ο Κύριος είναι σαφής: «ο ποιήσας και διδάξας μέγας κληθήσεται». Δηλαδή, θα έχει καλή σχέση μαζί Του, θα ζει την παρουσία Του ως παράδεισο, εκείνος που έπραξε πρώτα και δίδαξε στη συνέχεια. Προηγείται η πράξη και ακολουθεί  η διδασκαλία, σαν να μας λέει ο Κύριος ότι τότε είναι έγκυρη η διδασκαλία, τότε έχει νόημα, όταν έρχεται ως συνέχεια της πράξης, κατά το πρότυπο βεβαίως Εκείνου, ο Οποίος ό,τι δίδαξε το ζούσε: «οίος ο λόγος, τοίος ο βίος» που λένε οι Πατέρες. Άλλωστε, «πράξίς εστιν θεωρίας επίβασις» (η πράξη είναι το σκαλοπάτι για τη θεωρία).

        Διαφορετικά, η διδαχή μόνη, χωρίς την πράξη, συνιστά αυτό που ονομάζει ο Ίδιος υποκρισία και που ανηλεώς το έλεγξε στο πρόσωπο των Φαρισαίων: «λέγουσι γαρ και ου ποιούσι». Εκτός αυτών, τα επιπλέον  λόγια του Κυρίου, που είναι κυριολεκτικώς συγκλονιστικά και προκαλούν και φόβο, είναι εκείνα, πάλι από την επί του Όρους ομιλία, κατά τα οποία, μπορεί κάποιος να κηρύσσει, και μάλιστα ορθά, τον λόγο του Θεού, να κάνει και θαύματα ακόμη στο όνομα Εκείνου, αλλά τελικώς αυτός να είναι ξένος και άγνωστος για τον Κύριο, και μάλιστα εργάτης της ανομίας. «Κύριε, ου τω σω ονόματι εκηρύξαμεν και εν τω ονόματι Σου θαύματα εποιήσαμεν; Και αποκριθώ αυτοίς: αμήν, λέγω υμίν, ουκ οίδα υμάς. Απέλθετε απ’  εμού οι εργάται της ανομίας». Άγνωστοι λοιπόν και ανύπαρκτοι, για τον Κύριο, και εργάτες της ανομίας όσοι έμειναν σε μία θεωρητική προσέγγισή Του, έστω και χωρίς αλλοιώσεις της εικόνας Του. Πόσο μάλλον θα δεχτούν τον αυστηρό έλεγχό Του εκείνοι που Τον παρουσίασαν ψευδώς, με λογικά σχήματα του μυαλού τους, σαν τους αιρετικούς;

        3. Τι σημαίνει λοιπόν πράξη, που αυτή και μόνη μπορεί να οδηγεί και στην ορθή διδασκαλία; Μα τίποτε περισσότερο από την τήρηση του θελήματος του Θεού, δηλαδή την τήρηση των αγίων Του εντολών. Ο Κύριος διαρκώς προσανατόλιζε σ’  αυτόν τον τρόπο ζωής – «ου πας ο λέγων μοι Κύριε, Κύριε, εισελεύσεται εις την Βασιλείαν του Θεού, αλλ’ ο ποιών το θέλημα του Πατρός μου του εν ουρανοίς» - ενώ τους τηρούντες το θέλημα του Θεού χαρακτήριζε ως φίλους Του, ως μητέρα Του, ως αδέλφια Του: «υμείς φίλοί μου εστέ, εάν ποιήτε, όσα εντέλλομαι υμίν». «Τις εστιν μήτηρ μου ή αδελφός μου ή αδελφή μου; Πας ο ποιών το θέλημα του πατρός μου του εν ουρανοίς, ούτος αδελφός μου και αδελφή μου και μήτηρ μού εστιν». Σ’ αυτήν την πράξη διαπιστώνει εμπειρικά ο πιστός ότι γεύεται ολόκληρη την παρουσία και γίνεται κατοικητήριο και μοναστήρι του Τριαδικού Θεού. Οπότε ο πιστός ζώντας τον Θεό στην ύπαρξή του βλέπει και τη δύναμη του λόγου του, ο οποίος λειτουργεί με «σαρκωμένο» τρόπο στις καρδιές των ανθρώπων.

        4. Χρειάζεται να υπενθυμίσουμε βεβαίως ότι στην κατάσταση αυτή της πράξης και της διδασκαλίας μπορεί να φτάσει μόνον αυτός που έχει τη χάρη του Θεού, δηλαδή εκείνος που έχει ενταχθεί στο σώμα του Χριστού, την Εκκλησία, και τροφοδοτείται αδιάκοπα από τα ιερά μυστήριά της, και μάλιστα της Θείας Ευχαριστίας. Μόνο με τον Χριστό μπορεί να ζήσει κανείς τον Χριστό, όπως ο Ίδιος το βεβαίωσε: «χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν». Η πεποίθηση ότι μπορεί κάποιος μόνος του να τα καταφέρει πνευματικά: να είναι με τον Θεό, δυστυχώς όχι μόνον φανερώνει εκτός πραγματικότητας ιστάμενο άνθρωπο, αλλά και με μεγάλη αλαζονεία και υπερηφάνεια. Και το μόνο που εισπράττει ο αλαζόνας άνθρωπος είναι όχι η χάρη του Θεού, αλλά η αντίθεση προς Εκείνον και η υποταγή του στον πονηρό.

        Οι άγιοι Πατέρες της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου έρχονται σήμερα και μας υπενθυμίζουν:  Είμαστε καλεσμένοι για να είμαστε πολίτες της Βασιλείας του Θεού, ήδη από τη ζωή αυτή, δηλαδή να είμαστε συνδεδεμένοι με τον Χριστό, που σημαίνει να παραμένουμε στην Εκκλησία εν υπακοή προς τη διδασκαλία και την πνευματική της ζωή. Η χαρά των αγίων μας  είναι να ακουστεί και για εμάς η φωνή του Θεού ότι είμαστε μεγάλοι, κάτι που συνιστά και την δική Του επιθυμία. Προφανώς ο Θεός μάς υπολείπτεται πολύ περισσότερο από ό,τι εμείς τον εαυτό μας και έχει σχέδια για εμάς πολύ μεγαλύτερα από όσα ο νους μας έχει θέσει.

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ: Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΠΡΟΒΑΛΛΕΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΕΥΘΥΝΗ ΠΟΥ ΕΧΟΥΜΕ ΝΑ ΣΥΝΑΣΠΙΣΤΟΥΜΕ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΕ ΕΝΑ ΚΟΙΝΟ ΕΧΘΡΟ, ΠΟΥ ΛΕΓΕΤΑΙ ΠΑΝΔΗΜΙΑ.

Συνέντευξη στην τηλεόραση του MEGA και την εκπομπή «Κοινωνία Ώρα MEGA» παραχώρησε την Πέμπτη 15 Ιουλίου 2021 ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιώς κ.Σεραφείμ.

Αναφερόμενος στο ότι ο ίδιος, ως πρόεδρος του Γηροκομείου Πειραιώς, είχε στείλει επιστολή από το Φεβρουάριο στο υπουργείο Υγείας, ζητώντας τον εμβολιασμό των εργαζομένων, ο Σεβασμιώτατος είπε ότι «Έχω την τιμή να προεδρεύω στο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα γηροκομείο Πειραιώς, που συνδιοικείται με τον δήμαρχο Πειραιώς, και τελούμε υπό την άμεση εποπτεία της αποκεντρωμένης αυτοδιοίκησης. Είμαστε ουσιαστικά μία δομή του κράτους. Αναργύρως και εγώ και ο δήμαρχος προσφέρουμε τις υπηρεσίες μας. Το ίδρυμα αυτό από το 1890 προσπαθεί να δώσει αγάπη και στοργή στην 3η και 4η ηλικία. Αυτή τη στιγμή διακονούμε 200 υπερηλίκους, εκ των οποίων οι 100 κατάκοιτοι. Επομένως είναι ένας χώρος μεγάλης ευαισθησίας και ευθύνης. Οι εργαζόμενοι έρχονται εκεί όχι για να ικανοποιήσουν το βιοποριστικό τους έργο, αλλά για να προσφέρουν κοινωνική εργασία. Συνεπώς το μείζον θέμα δεν είναι τα εργασιακά δικαιώματα ούτε το συμφέρον της όποια συντεχνίας αλλά η προστασία των υπερηλίκων. Εμείς, με το παράδειγμά μας, έχουμε κατορθώσει να έχουμε ένα ποσοστό 98% των εργαζομένων που έχουν εμβολιαστεί και 100% στους τρόφιμους. Απευθυνόμενος στους συνεργάτες μας των δομών, θέλω να τους πω ότι προσέρχονται στις δομές όχι μόνο για να ικανοποιήσουν τον βιοπορισμό τους, αλλά για να προσφέρουν κοινωνικό έργο σε ανθρώπους ανήμπορους. Τίθεται το ερώτημα. Αναστολή εργασίας άνευ αποδοχών. Έως πότε; Και αυτοί που θα προσληφθούν για να αναπληρώσουν το κενό τι θα είναι, πειραματόζωα; Είναι σοβαρά θέματα αυτά. Πρέπει να βρούμε ένα μέτρο σε αυτά. Το μείζον θέμα είναι η ζωή των ανθρώπων και η κοινωνική προσφορά».

«Χτες, 2-3 χιλιάδες συμπολίτες μας, πήραν το σταυρό και τη σημαία, τα σύμβολα του έθνους μας, υπερασπιζόμενοι τον εχθρό που πλήττει τη ζωή μας, τον κορωνοϊό. Το θάνατο δηλαδή. Χρειάζεται πνευματική αφύπνιση από όλους μας. Μένω έκθαμβος από αυτά τα γεγονότα», σχολίασε ο ίδιος.

«Η Εκκλησία δεν επιβάλλεται»

Σχετικά με το πώς η εκκλησία θα βοηθήσει στο να πειστούν οι πολίτες να εμβολιαστούν, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιώς είπε ότι «η Εκκλησία δεν επιβάλλεται. Προβάλλει το λόγο της. Η Εκκλησία δεν είναι αυταρχισμός. Προβάλλει και τη μεταφυσική ευθύνη των πράξεων. Κάθε πράξη δεν μένει εδώ. Δεν ξεχνιέται τίποτα. Αυτά που κάνουμε θα μας κρίνουν στην αιωνιότητα. Είμαστε ελεύθεροι αλλά και υπεύθυνοι. Έχουμε εμβολιαστεί 5 εκατατομύρια Έλληνες. Παρουσιάστηκαν 4-5 καταστάσεις δύσκολες ως συνέπειες του εμβολιασμού. Από την άλλη πλευρά έχουμε 12.500 νεκρούς. Σε αυτή τη ζυγαριά που βαραίνει το ζύγι; Τι λέει η λογική και η καρδιά μας; Συνηθίζουμε όλοι να είμαστε ειδικοί σε όλα. Ειδήμονες χωρίς να έχουμε γνώση. Πρέπει επιτέλους κάποια στιγμή να ακούμε τους επαΐοντες».

Αναφερόμενος σε όσους δεν έχουν πειστεί να προχωρήσουν στον εμβολιασμό τους, ο ίδιος είπε ότι «Δεν έχουν πειστεί από τους ειδικούς. Δεν έχουν πειστεί και από το θάνατο που βλέπουν γύρω τους; Ο ιός αυτός προσβάλλει το αναπνευστικό και το κυκλοφορικό. Χρειάζεται να ακούσουμε τα πορίσματα της επιστήμης. Πρέπει όλοι οι αδελφοί που διακονούν την εκκλησία του Θεού να τονίσουν την ευθύνη που έχουμε απέναντι στο δημιουργό μας, τους αδερφούς μας και τον εαυτό μας».

«Η Εκκλησία προβάλλει σε όλους τους ανθρώπους τη μεγάλη ευθύνη που έχουμε αυτή τη στιγμή να συνασπιστούμε απέναντι σε ένα κοινό εχθρό, που λέγεται πανδημία, που λέγεται θάνατος. Αυτό είναι το χρέος όλων μας. Και παρακαλώ όλους αυτό το μήνυμα της εκκλησίας να το ακούσουμε. Να μη δαιμονοποιούμε τα πράγματα», κατέληξε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιώς κ.Σεραφείμ.

ΑΓΚΑΛΙΑ ΜΕ... ΑΓΚΑΘΙΑ!

 

Η χριστιανική ζωή κρίνεται κατά τρόπο απόλυτο από τη στάση μας έναντι του συνανθρώπου μας. Η αποδοχή του άλλου μέσα μας, το πώς τον «χωρούμε», είναι το αποδεικτικό της καλής ή όχι  μαθητείας μας προς τον Χριστό. Γιατί Χριστός και άλλος, κατά την αποκάλυψη Εκείνου, είναι το ίδιο. «Ἐφ’ ὅσον ἐποιήσατε ἑνί τούτων… ἐμοί ἐποιήσατε». Έτσι το είδος της αγκαλιάς μας, η ποιότητα κι η ατμόσφαιρά της πρέπει να 'ναι αυτή, όπως θα υποδεχόταν τον ίδιο τον Χριστό. Ποιος χριστιανός δεν θα ετοίμαζε ό,τι καλύτερο για να νιώσει αναπαυμένος και άνετα Εκείνος που θεωρείται ο αρχηγός της πίστης κι ο ίδιος ο Θεός του; Να καθίσει ο Χριστός σε ό,τι πιο βελούδινο μπορεί να έχουμε στο σπιτικό μας! Τι κάνουμε όμως δυστυχώς τις περισσότερες φορές οι δικοί Του πιστοί; Τον αγκαλιάζουμε και Τον ασπαζόμαστε, αλλά τρυπώντας Τον με αγκάθια και μαχαίρια και σπασμένα γυαλιά· Τον αποδεχόμαστε καταπληγώνοντάς Τον, καθιστώντας Τον αιμόφυρτο με χαίνουσες πληγές! Πώς; Στο πρόσωπο του συνανθρώπου μας, με την κατάκριση που έχουμε πρόχειρη όχι μόνο στα χείλη μας, αλλά πρωτίστως στην καρδιά μας. Όταν ο Χριστός μάς καλεί να μην κρίνουμε τον συνάνθρωπό μας, (στην ουσία τον Ίδιο), είναι για να τον αποδεχόμαστε και να τον υποδεχόμαστε στην καρδιά μας χωρίς να τον πληγώνουμε. Μας αφαιρεί, αν θέλουμε να είμαστε δικοί Του, το μαχαίρι και τα αγκάθια. Γιατί μας λέει πως η κρίση είναι δική Του και δεν πρέπει να την αρπάζουμε από Αυτόν· να μην το «παίζουμε» δηλαδή… Θεοί. Γιατί κάνει τον Θεό εκείνος που κρίνει και κουτσομπολεύει και κατακρίνει τον συνάνθρωπό του, συνεπώς το πρόβλημά του είναι η κρυμμένη υπερηφάνεια του κι ένας απεχθής δαιμονισμός του. Μόνο σε μία περίπτωση μάς είπε ότι μπορούμε άνετα να κρίνουμε: όταν η κρίση μας είναι δίκαιη κι όχι επιφανειακή. Δηλαδή κρίση γεμάτη από αγάπη προς τον άλλον. Τότε ναι, μπορούμε να κρίνουμε, γιατί τότε θ’ απλωνόμαστε ως προστατευτική ομπρέλα απέναντί του και θα 'ναι αυτός μέσα στην ασφάλεια μιας μητρικής αγκαλιάς. «Ἡ κρίσις ἡ ἐμή δικαία ἐστί, ὅτι οὐ ζητῶ τό θέλημα τό ἐμόν, ἀλλά τό θέλημα τοῦ πέμψαντός με Πατρός».

Η ΑΓΙΑ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΣ ΜΑΡΙΝΑ

«Η αγία Μαρίνα καταγόταν από κάποια κώμη της Πισιδίας, στα μέρη της Αντιόχειας. ΄Ηταν μονογενής θυγατέρα του Αιδεσίου, ενός ιερέα των ειδώλων, ο οποίος, όταν πέθανε η γυναίκα του, παρέδωσε την κόρη του, ηλικίας τότε δώδεκα ετών, σε μία γυναίκα να την μεγαλώσει. Η Μαρίνα είχε διδαχτεί στην κώμη που ζούσε τη χριστιανική πίστη, και γι’ αυτό παρακαλούσε τον Θεό να αξιωθεί να γίνει χριστιανή, κάτι που πραγματοποιήθηκε, και μάλιστα σε σημείο που δεκαπέντε ετών ποθούσε να δώσει και τη ζωή της για τον Χριστό. Ο ηγεμόνας λοιπόν Ολύμβριος, που έμαθε για την πίστη της, έστειλε να τη συλλάβουν και την έβαλε στη φυλακή. Μετά από κάποιες ημέρες διέταξε να την βγάλουν και να την οδηγήσουν ενώπιον του βήματός του, ενώ όταν την είδε, έμεινε έκπληκτος από την ωραιότητά της. Ρώτησε λοιπόν το όνομά της και την καταγωγή της και η αγία «Μαρίνα, είπε, λέγομαι, γέννημα και θρέμμα της Πισιδίας και είμαι χριστιανή». Επειδή δεν δέχτηκε να αρνηθεί τον Χριστό, διέταξε ο ηγεμόνας να την ξαπλώσουν και να την δείρουν σκληρά με ραβδιά, τόσο που το αίμα της κοκκίνησε το χώμα. ΄Επειτα πρόσταξε να την ανασηκώσουν και να ξύσουν για πολύ το σώμα της, οπότε μετά οδηγήθηκε και πάλι στη φυλακή. Εκεί έγινε μεγάλος σεισμός, που τραντάχτηκε πολύ η φυλακή, και να, από κάπου φάνηκε ένας δράκοντας, με μεγάλο ήχο στο σύρσιμό του, που φαινόταν ότι θέλει να ρίξει φωτιά γύρω από τη μάρτυρα. Εκείνη φοβήθηκε πολύ κι έγινε έντρομη, γι’ αυτό παρακαλούσε τον Θεό να την βοηθήσει, με αποτέλεσμα το φοβερότατο εκείνο ερπετό να φαίνεται με τη μορφή ενός μαύρου σκυλιού. Η αγία τότε το άρπαξε από τις τρίχες κι αφού πήρε μια πέτρα, το κτύπησε στο κεφάλι και στην πλάτη, μέχρις ότου ψόφησε. Μετά από αυτό, οδηγείται σε νέα εξέταση, όπου την έβαλαν να καεί σε λαμπάδες φωτιάς κι έπειτα να ριχτεί σε σκεύος γεμάτο από νερό, που κάλυπτε το κεφάλι της. Διαφυλάχτηκε όμως αβλαβής από όλα αυτά, γεγονός που οδήγησε πολλούς στην πίστη του Χριστού, οι οποίοι δέχτηκαν τον δι’ αποτομής της κεφαλής τους θάνατο. Τότε οργίστηκε πολύ ο ηγεμόνας, ο οποίος διέταξε με ξίφος να κόψουν την τιμία κεφαλή της».

       Το ιδιάζον στο μαρτύριο της αγίας Μαρίνας είναι το γεγονός ότι, ενώ σε όλα τα βασανιστήρια που πέρασε, φάνηκε γενναία και ατρόμητη, δείλιασε και μάλιστα φοβήθηκε πολύ, μέχρι σημείο τρόμου, όταν απειλήθηκε από τον δράκοντα, το τεράστιο ερπετό. Η αγία επομένως βρέθηκε αντιμέτωπη με μία αδυναμία της, σαν να μειώθηκε εκείνη τη στιγμή του μεγάλου φόβου της η πίστη της στην πρόνοια και την παντοδυναμία του Θεού, που σημαίνει ότι το συναξάρι της μας αποκαλύπτει μία ώρα οδυνηρού πειρασμού της. Δεν πρέπει να δούμε το γεγονός ανεξάρτητα από το σχέδιο του Θεού γι’ αυτήν – υπάρχει άλλωστε κάτι στη ζωή μας, έξω από την πρόνοια Εκείνου, αφού κατά τον Κύριο «και αι τρίχες της κεφαλής ημών ηριθμημέναί εισι»; - σχέδιο που επιτρέπει στον διάβολο να την πειράξει. Διότι προφανώς ο δράκων αυτός δεν σύρθηκε εκεί τυχαία. Πρέπει να εννοήσουμε ότι πίσω από την απειλητική παρουσία του βρισκόταν ο ίδιος ο πονηρός, κι αυτό κατά παραχώρηση ασφαλώς του Θεού, ο Οποίος μέσα από τους πειρασμούς οδηγεί τους αγίους σε ανώτερο πνευματικό επίπεδο και φανερώνει την αγιότητά τους. Κι είναι τούτο – η παρουσία του πονηρού που προκαλεί φόβο – κάτι που επιβεβαιώνεται διαρκώς από τους Πατέρες της Εκκλησίας, οι οποίοι σημειώνουν ότι πίσω από κάθε φόβο και ταραχή, είναι ο διάβολος. «Ει τι βλέπεις, ει τι ακούεις, ει τι λογίζη, καν μικρόν ταραχθής, των δαιμόνων εστί τούτο» (Βίβλος Βαρσανουφίου και Ιωάννου).

       Αυτή είναι η τακτική του διαβόλου: να προκαλεί φόβο, γιατί στην κατάσταση αυτή είναι πιο εύκολο ο άνθρωπος, με μειωμένη ψυχική δύναμη, να υποταχθεί στα άνομα και σκοτεινά σχέδιά του. Αλλά με την αγία βλέπουμε και την ορθή και ενδεδειγμένη για την πειρασμική αυτή στιγμή αντίδραση: η έντονη προσευχή στον Θεό. Στο πρόσωπο της αγίας, μαθαίνουμε ν’ αντιμετωπίζουμε τους πειρασμούς και τις δύσκολες ώρες της πνευματικής ζωής: να «βλέπουμε» την παρουσία του Θεού, να θεωρούμε τα «φόβητρά» μας κάτω από την παντοδύναμη και πανάγαθη σκέπη Του. Όπως σε ανάλογη περίπτωση έκανε και ο άγιος ψαλμωδός: «προορώμην τον Κύριον ενώπιόν μου διαπαντός, ότι εκ δεξιών μού εστιν, ίνα μη σαλευθώ». Όπως, ακόμη περισσότερο, έκανε ο ίδιος ο Κύριος, που τη στιγμή της «δειλίας» Του, ενόψει του Γολγοθά, «γενόμενος εν αγωνία, εκτενέστερον προσηύχετο». Και τι γίνεται τότε; Ό,τι συνέβη και στην αγία Μαρίνα: «ο φοβερώτατος δράκων διεδείκνυτο ως κυνός μέλανος μορφήν». Ο φοβερός δράκων, το τεράστιο ερπετό, φάνηκε με τη μορφή ενός (μικρού) μαύρου σκυλιού – δείγμα και τούτο της δαιμονικής παρουσίας - επομένως φάνηκε έτσι, που ήταν πολύ εύκολο ν’ αντιμετωπιστεί και μάλιστα δραστικά.

       Πολλοί φόβοι και μάλιστα πολλές φοβίες, παράλογοι και επιτεταμένοι δηλαδή φόβοι, αναπτύσσονται στη ζωή μας, οι οποίοι μας ταλαιπωρούν και πάνε να διαλύσουν συχνά τον ιστό της ψυχοσωματικής μας υπόστασης. Πίσω από κάθε φόβο και φοβία, έχουν επισημάνει οι ασχολούμενοι με τον άνθρωπο και τον ψυχισμό του, υφίσταται κρυμμένος ο φόβος του θανάτου. Οι χριστιανοί όμως γνωρίζουμε ότι δεν παύει σ’ αυτές τις περιπτώσεις να δρα και το πονηρό στοιχείο, που χαρά του έχει ακριβώς την υποταγή και την καταστροφή του ανθρώπου. Μα τη λύση μάς τη δίνουν οι άγιοί μας, με την πείρα τους στην πνευματική ζωή: η αναφορά στον Θεό, η θεώρηση του εαυτού μας μέσα στην ιερή παρουσία Του. Κάθε τι που φαντάζει τεράστιο και αξεπέραστο ενώπιόν μας, και γι’ αυτό προκαλεί φόβο και τρόμο, γίνεται, εν Θεώ κοιταγμένο, μικρό και «κάτω» από εμάς, άρα αντιμετωπίσιμο. Το παράδειγμα της αγίας Μαρίνας με τον δράκοντα είναι εξαιρετικά ενδεικτικό, άρα θα πρέπει να μη φεύγει εύκολα από τη σκέψη μας.

Η... ΑΥΣΤΗΡΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ!

Υπάρχουν κάποια λόγια του Χριστού που δείχνουν ότι είναι… υπερβολικά αυστηρός! Για παράδειγμα ο σαφής λόγος Του ότι προκειμένου να Τον ακολουθήσει κανείς χρειάζεται να φτάσει σε ένα… μίσος προς τους δικούς του ανθρώπους κι ακόμη και προς τον ίδιο τον εαυτό του, μίσος που χαρακτηρίζεται, όπως για παράδειγμα από τον άγιο Γέροντα Σωφρόνιο του Έσσεξ, ως «άγιο». «Εἴ τις ἔρχεται πρός με καί οὐ μισεῖ τόν πατέρα αὐτοῦ καί τήν μητέρα καί τήν γυναῖκα καί τά τέκνα, ἔτι δέ καί τήν ἑαυτοῦ ψυχήν, οὐ δύναται εἶναί μου μαθητής». Πας προς τον Χριστό, αλλά δεν… μισείς πατέρα, μάνα, γυναίκα, παιδιά, κι ακόμη και την ίδια σου τη ζωή, δεν μπορείς να είσαι μαθητής του Χριστού. Τι εννοεί ο Κύριος; Αυτός που κηρύσσει την αγάπη προς τους πάντες, ακόμη και προς τους εχθρούς, κηρύσσει ταυτοχρόνως και το μίσος; Ασφαλώς όχι. Το μίσος για το οποίο μιλάει ο Κύριος είναι η αποφασιστική βούληση στροφής προς τον Θεό, εμπόδιο της οποίας είναι η εμπαθής προσκόλληση του ανθρώπου σε ό,τι επίγειο κι ακόμη… αγαπημένο. «Οὐδείς δύναται δυσίν κυρίοις δουλεύειν». Ο Κύριος εδώ μιλάει ως χειρουργός: πρέπει κανείς να κόψει κάθε τι αμαρτωλό, κάθε «κόλλημα», έστω και θεωρούμενο καλό, για να βρει την υγεία του, να βρει δηλαδή τον αληθινό εαυτό του στη σχέση του με τον Θεό. Επομένως ο συγκεκριμένος λόγος Του ισοδυναμεί με το «ζητείτε πρώτον την βασιλείαν του Θεού», γιατί η προτεραιότητα αυτή καθαρίζει την καρδιά του ανθρώπου, ξελαμπικάρει και την αγάπη του, ώστε έπειτα να στραφεί και στον εαυτό του και στους δικούς του και σ’ όλον τον κόσμο με την αληθινή και γνήσια αγάπη. Πριν η αγάπη περάσει από τον Χριστό δεν πρέπει να της έχουμε εμπιστοσύνη. Είναι ένας κρυμμένος… εγωισμός!

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΣ ΑΘΗΝΟΓΕΝΗΣ

«Αυτός ο άγιος ήταν από τη Σεβάστεια, επί Διοκλητιανού βασιλέως. Συνελήφθη από τον ηγεμόνα Φιλόμαχο, μαζί με τους δέκα μαθητές του, κι αφού υπέμεινε μ’  αυτούς πολλά βασανιστήρια, «δέχεται την διά ξίφους τελευτήν». Λέγεται γι’ αυτόν, ότι πριν από τη σύλληψή του, πήγε στο Μοναστήρι του και δεν βρήκε τους μαθητές του, διότι είχαν συλληφθεί πιο μπροστά. Στο Μοναστήρι συνάντησε την ελαφίνα, πού την είχε αναθρέψει εκεί, την ευλόγησε και προσευχήθηκε να μην την  πιάσουν ποτέ οι κυνηγοί, ούτε αυτήν ούτε και τα ελαφάκια της, αλλά κάθε χρόνο από αυτά που θα γεννά, ένα μικρό της να το φέρνει στο Μοναστήρι, πράγμα που έγινε. Διότι φαινόταν, μετά την ανάγνωση των αγίων Ευαγγελίων, να εισέρχεται στην Εκκλησία η ελαφίνα, να αναθέτει στον άγιο το ελαφάκι και πάλι να εξέρχεται. Οι συγκεντρωμένοι χριστιανοί έτρωγαν με χαρά από την προσφορά αυτή της ελαφίνας, εις δόξαν και τιμήν του αγίου, κι ήταν τούτο ένα θαύμα μεγάλο γι’  αυτούς που το ’βλεπαν και το άκουγαν, είτε πιστούς είτε απίστους».

Δεν είναι πολύ γνωστός ο άγιος ιερομάρτυς Αθηνογένης στο ευρύ χριστιανικό κοινό, όμως τον μνημονεύουμε "έμμεσα" καθημερινά στον εσπερινό, διότι κατά μία παλαιά παράδοση είναι ο συνθέτης του επιλύχνιου λεγόμενου ύμνου (το "Φως ιλαρόν αγίας δόξης αθανάτου Πατρός" δηλαδή που αναφέρεται στον Κύριο Ιησού Χριστό), την ώρα που ο άγιος οδηγείτο στο μαρτύριο. 

Η ζωή του αγίου παρουσιάζει μία συγκινητική ιδιαιτερότητα. Πέραν του συνδέσμου που φαίνεται ότι ο άγιος είχε με τους μαθητές του, προκαλεί συγκίνηση και ο σύνδεσμός του με την ελαφίνα, η οποία συμπεριφέρεται, θα λέγαμε, ως γνήσιος υποτακτικός. Πρέπει να υπονοήσουμε ότι αυτό συμβαίνει, διότι ο άγιος διακατεχόταν από μεγάλη αγάπη και προς τους μαθητές του και προς τα ζώα. Μόνον ένας που ζει μία τέτοια αγάπη, μπορεί και θέτει το ενδιαφέρον του για τους άλλους υπεράνω και της ζωής του. Διότι τον κυνηγούσαν τον άγιο για την πίστη του κι εκείνος, αντί να φύγει και να κρυφτεί, νιώθει την ανάγκη να φροντίσει τους μαθητές του κι ακόμη και το ζώο που ανέθρεψε, την ελαφίνα.

Η στάση αυτή του αγίου,  στάση αγάπης που πηγάζει από την πίστη στον Χριστό – μόνον η πίστη αυτή δίνει δύναμη υπέρβασης και του ενστίκτου αυτοσυντήρησης – μάς οδηγεί σε δύο ασφαλή συμπεράσματα για τον άγιο και την ορθόδοξη πίστη:

(1) ερχόμενος ο άγιος στο Μοναστήρι του να φροντίσει για τους μαθητές του, παρ’  όλους τους κινδύνους που τελικώς δεν απέφυγε, διαπιστώνει ότι ήδη εκείνοι είχαν συλληφθεί για την πίστη  τους στον Χριστό, την οποία επιβεβαίωσαν και με το ιερό μαρτύριό τους. Έτσι μέσα από αυτό το στοιχείο - λεπτομέρεια ίσως από το συναξάρι του -  φανερώνεται όχι μόνον η αγιότητά του, αλλά και το πόσο καλός ηγούμενος υπήρξε όλα τα προηγούμενα χρόνια, πόσο δηλαδή καλά καθοδήγησε τα πνευματικά του τέκνα, ώστε και χωρίς την παρουσία του, εκείνα να είναι έτοιμα για το μαρτύριο. Ο άγιος καταλαβαίνουμε ότι λειτούργησε ως καλός «αλείπτης» για τους μαθητές του, ως δηλαδή καλός προπονητής στην πνευματική τους ζωή, κάτι που εντείνει ακόμη περισσότερο τη φωτεινότητα της προσωπικότητάς του∙

(2) τα τελευταία χρόνια τονίστηκε ευρύτερα, ιδίως μετά από τόσες καταστροφές απέναντι στη φύση, η ανάγκη σεβασμού αυτής και το γεγονός ότι πρέπει να τη φροντίζουμε και να τη διαφυλάσσουμε. Κι αυτό που ίσως βγήκε ως ανάγκη (και για ορισμένους έγινε μία ιδεολογία), για την Εκκλησία μας συνιστά ένα διαχρονικό χειροπιαστό γεγονός. Διότι η ορθόδοξη πίστη μας πάντοτε τόνιζε και τονίζει ότι «του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής, η οικουμένη και πάντες οι κατοικούντες εν αυτή», που σημαίνει ότι όχι μόνον οι άνθρωποι, αλλά και τα ζώα και τα φυτά ανήκουν στον Θεό και γι’  αυτό αφενός η ίδια η φύση έχει μία ιδιαίτερη ιερότητα - ψαύει κανείς τις πολυποίκιλες ενέργειες σ' αυτήν του Θεού - αφετέρου κανείς δεν μπορεί να την καταστρέφει ασύστολα και παράλογα, χωρίς να γίνεται θεομάχος. Ο χριστιανός καλείται ν’  αγαπά πρωτίστως τους ανθρώπους, τους κατ’  εικόνα και καθ’  ομοίωσιν Θεού δημιουργημένους, αλλά και όλη την υπόλοιπη Δημιουργία. Ο άγιος Αθηνογένης με την τρυφερότητά του προς την ελαφίνα αποτελεί ένα από τα πολλά δείγματα των αγίων, που ήσαν εντελώς συμφιλιωμένοι με τη φύση, μαζί με τον άγιο Γεράσιμο τον Ιορδανίτη (με το λιοντάρι), τον άγιο Σεραφείμ του Σάρωφ (με την αρκούδα), τον όσιο Παΐσιο ακόμη τον αγιορείτη (με τα φίδια, τις αλεπούδες και πολλά ακόμη ζώα).

«ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΜΑΣ ΝΑ ’ΧΟΥΜΕ ΚΑΙ ΟΛΑ Τ’ ΑΛΛΑ...»!

Ένα από τα φόβητρα της κάθε εποχής – ίσως το πιο μεγάλο; - είναι η αρρώστια. Ενώ θεωρείται δεδομένη η «επίσκεψή» της στη ζωή μας, κι όχι μόνο μια φορά, ενώ κατανοείται ως το αποτέλεσμα της φθοράς της αμαρτίας, όμως δυσανασχετούμε όταν καταφθάνει, μας προκαλεί ταραχή κι ίσως κάποιες φορές και πανικό. Το πρώτο που ακούγεται από τους περισσοτέρους μας ως ευχή, ευκαίρως ακαίρως, είναι «την υγειά μας να ’χουμε κι όλα τ’ άλλα…». Ο Χριστός ήλθε για να καταργήσει τη φθορά της αμαρτίας κι άρα και την αρρώστια, όμως η πλήρης κατάργησή της θα έλθει μετά τον ερχομό Του στη Δεύτερή Του Παρουσία. Μέχρι τότε υφίσταται και θα υπάρχει και μάλιστα με πνευματική αξιοποίησή της από τους πιστούς, θεωρούμενη ως μέσον προαγωγής στην πίστη και στην υπομονή τους. Είναι από τους πειρασμούς που δέχεται ο άνθρωπος στη ζωή του, και με την όραση της πίστης ο χριστιανός, ο προχωρημένος, ο άγιος, φθάνει κάποιες φορές και να… χαίρεται με την ύπαρξή της! «Πάσαν χαράν ηγήσασθε, αδελφοί μου, όταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις» (άγιος Ιάκωβος). Κι αυτό γιατί «έπαρον τους πειρασμούς και ουδείς ο σωζόμενος» - οι πειρασμοί οδηγούν στην πνευματική τελείωση.  Ο απόστολος Παύλος πέρασε από ένα τέτοιο καμίνι πειρασμού αρρώστιας. Ήταν τέτοιος ο πόνος και η οδύνη του που ο μεγάλος αυτός απόστολος δεν άντεξε και στράφηκε στον Χριστό να τον θεραπεύσει. «Τρεις φορές» λέει παρεκάλεσα τον Κύριο να με απαλλάξει. Και ποια η απάντηση του Κυρίου; «Σου αρκεί η χάρη μου. Γιατί η δύναμή μου φτάνει στην τελείωσή της μέσα από τις ασθένειες». Σαν ν’ ανοίχτηκαν τα μάτια του δούλου του Θεού και κατανοεί και εξαγγέλλει: «Άρα θα καυχηθώ με ευχαρίστηση για τις αρρώστιες μου, προκειμένου να σκηνώσει  επιπλέον μέσα μου η χάρη του Θεού». Και βγάζει και το τελικό, παράδοξο και παράλογο για τον κοσμικό άνθρωπο, συμπέρασμα: «Όταν ασθενώ, τότε δυνατός ειμι».