18 Ιανουαρίου 2025

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΙΒ΄ ΛΟΥΚΑ (ΤΩΝ 10 ΛΕΠΡΩΝ)

 

ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ (Λουκ. 17,12 –19)

Τῷ καιρῷ εκείνω, εἰσερχομένου τοῦ Ἰησοῦ εἴς τινα κώμην ἀπήντησαν αὐτῷ δέκα λεπροὶ ἄνδρες, οἳ ἔστησαν πόρρωθεν, καὶ αὐτοὶ ἦραν φωνὴν  λέγοντες· Ἰησοῦ ἐπιστάτα, ἐλέησον ἡμᾶς.  καὶ ἰδὼν  εἶπεν αὐτοῖς· Πορευθέντες ἐπιδείξατε ἑαυτοὺς τοῖς ἱερεῦσι. καὶ ἐγένετο ἐν τῷ ὑπάγειν αὐτοὺς ἐκαθαρίσθησαν. εἷς δὲ ἐξ αὐτῶν, ἰδὼν ὅτι ἰάθη, ὑπέστρεψε μετὰ φωνῆς μεγάλης δοξάζων τὸν Θεόν, καὶ ἔπεσεν ἐπὶ πρόσωπον παρὰ τοὺς πόδας αὐτοῦ εὐχαριστῶν αὐτῷ· καὶ αὐτὸς ἦν Σαμαρείτης. ἀποκριθεὶς  δὲ ὁ Ἰησοῦς  εἶπεν·  Οὐχὶ οἱ δέκα ἐκαθαρίσθησαν;  οἱ δὲ ἐννέα  ποῦ; οὐχ  εὑρέθησαν ὑποστρέψαντες δοῦναι δόξαν τῷ Θεῷ εἰμὴ ὁ ἀλλογενὴς οὗτος; καὶ εἶπεν αὐτῷ· Ἀναστὰς πορεύου· ἡ πίστις σου σέσωκέ σε.

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ

Ἐκεῖνο  τόν  καιρό,  καθώς ἔμπαινε ὁ Ἰησοῦς  σ’ ἕνα  χωριό,  τόν συνάντησαν  δέκα  λεπροί·  στάθηκαν  λοιπόν ἀπό  μακριά  καί  τοῦ φώναζαν  δυνατά:  «Ἰησοῦ, ἀφέντη, ἐλέησέ  μας!»  Βλέποντάς  τους ἐκεῖνος τούς εἶπε: «Πηγαίνετε νά σᾶς ἐξετάσουν οἱ ἱερεῖς». Καί καθώς πήγαιναν, καθαρίστηκαν ἀπό τή λέπρα. Ἕνας ἀπ’ αὐτούς, ὅταν εἶδε ὅτι θεραπεύτηκε, γύρισε δοξάζοντας μέ δυνατή φωνή τόν Θεό, ἔπεσε μέ τό πρόσωπο στά πόδια τοῦ Ἰησοῦ καί τόν εὐχαριστοῦσε. Κι αὐτός ἦταν Σαμαρείτης. Τότε ὁ Ἰησοῦς εἶπε: «Δέ θεραπεύτηκαν καί οἱ δέκα; Οἱ ἄλλοι ἐννιά ποῦ εἶναι; Κανένας τους δέ βρέθηκε νά γυρίσει νά δοξάσει τόν Θεό παρά μόνο τοῦτος ἐδῶ ὁ ἀλλοεθνής;» Καί σ’ αὐτόν εἶπε: «Σήκω καί πήγαινε στό καλό· ἡ πίστη σου σέ ἔσωσε».

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ (Κολ. 3, 4-11)

Ἀδελφοί, ὅταν Χριστὸς φανερωθῇ, ζωὴ ἡμῶν, τότε καὶ ὑμεῖς σὺν αὐτῷ φανερωθήσεσθε ἐν δόξῃ. Νεκρώσατε οὖν τὰ μέλη ὑμῶν τὰ ἐπὶ τῆς γῆς, πορνείαν, ἀκαθαρσίαν, πάθος, ἐπιθυμίαν κακήν, καὶ τὴν πλεονεξίαν, ἥτις ἐστὶν εἰδωλολατρία, δι ἔρχεται ὀργὴ τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τῆς ἀπειθείας, ἐν οἷς καὶ ὑμεῖς περιεπατήσατέ ποτε, ὅτε ἐζῆτε ἐν αὐτοῖς· νυνὶ δὲ ἀπόθεσθε καὶ ὑμεῖς τὰ πάντα, ὀργήν, θυμόν, κακίαν, βλασφημίαν, αἰσχρολογίαν ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν· μὴ ψεύδεσθε εἰς ἀλλήλους, ἀπεκδυσάμενοι τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον σὺν ταῖς πράξεσιν αὐτοῦ καὶ ἐνδυσάμενοι τὸν νέον τὸν ἀνακαινούμενον εἰς ἐπίγνωσιν κατ ̓ εἰκόνα τοῦ κτίσαντος αὐτόν, ὅπου οὐκ ἔνι Ἕλλην καὶ Ίουδαῖος, περιτομὴ καὶ ἀκροβυστία, βάρβαρος, Σκύθης, δοῦλος, ἐλεύθερος, ἀλλὰ τὰ πάντα καὶ ἐν πᾶσι Χριστός.

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ

Ἀδελφοίὅταν  Χριστόςπού εἶναι  ἀληθινή ζωή μαςφανερωθεῖτότε κι ἐσεῖς θά φανερωθεῖτε μαζί του δοξασμένοι στήν παρουσία τουἈπονεκρῶστε,  λοιπόν,τι  σᾶς  συνδέει  μέ τό ἁμαρτωλό παρελθόνΤήν πορνείατήν ἠθική ἀκαθαρσίατό πάθοςτήν κακή ἐπιθυμία καί τήν πλεονεξίαπού εἶναι εἰδωλολατρίαΓιά ὅλα αὐτά θά πέσει  ὀργή τοῦ Θεοῦ πάνω  σ’ ἐκείνους  πού δέ θέλουν  νά πιστέψουνΣ’ αὐτούς ἀνήκατε ἄλλοτε κι ἐσεῖςὅταν αὐτά τά πάθη δυνάστευαν τή ζωήσαςΤώρα ὅμως πετάξτε τα ὅλα αὐτά ἀπό πάνω σας:  Τήν ὀργή,  τό θυμό,  τήν  πονηρία,  τήν  κακολογία  καί  τήν αἰσχρολογίαΜή λέτε ψέματα  ἕνας στόν ἄλλοἀφοῦ βγάλατε ἀπό πάνω σας τόν παλιό ἁμαρτωλό ἑαυτό σας μέ τίς συνήθειές τουΤώρα πιά ἔχετε ντυθεῖ τόν καινούριο ἄνθρωποπού ἀνανεώνεται συνεχῶς σύμφωνα μέ τήν εἰκόνα τοῦ δημιουργοῦ τουὥστε μέ τή νέα ζωή του νά φτάσει στήν τέλεια γνώση τοῦ ΘεοῦΣ’ αὐτή τή νέα κατάσταση δέν ὑπάρχουν πιά ἐθνικοί καί Ἰουδαῖοιπεριτμημένοι κι ἀπερίτμητοι, βάρβαροι, Σκύθες, δοῦλοι, ἐλεύθεροι· τοῦ Χριστοῦ εἶναι ὅλα καί ὁ Χριστός τά διέπει ὅλα.

Η ΟΡΑΣΗ ΤΩΝ ΨΥΧΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΑΝΤΩΝΙΟ

«Ἐνοικοῦντά σοι ἔχων, τόν τά πάντα βλέποντα Θεόν μακάριον, ἐκδιδάσκοντά σε, καί φωτίζοντα καί συνετίζοντα, τῶν ψυχῶν τρισμάκαρ, τῶν καθαρῶν καί μακαρίων, τάς ἀνόδους ὁρᾶν κατηξίωσαι» (ωδή ε΄ όρθρου αγίου Αντωνίου).

(Τρισμακάριε Αντώνιε, έχοντας ένοικο της ψυχής σου τον μακάριο Θεό που βλέπει τα πάντα να σε διδάσκει, να σε φωτίζει και να σε συνετίζει, αξιώθηκες να βλέπεις τις ανόδους προς τον Θεό των καθαρών και μακαρίων ψυχών).

Ο μέγας της εποχής μας όσιος Πορφύριος έλεγε κάποτε ενθουσιασμένος από το ύψος και το βάθος της εκκλησιαστικής ποίησης των μεγάλων και αγίων υμνογράφων, Ρωμανού του Μελωδού, Ιωσήφ και Θεοφάνους των υμνογράφων, Ιωάννου του Δαμασκηνού, Κοσμά του Μαϊουμά κ.ά., ότι οι άγιοι αυτοί βρίσκονταν στο ίδιο πνευματικό ύψος, ίσως και μεγαλύτερο καμιά φορά, με τους επαινουμένους από αυτούς αγίους, γι’ αυτό και είχαν τη δυνατότητα με άνεση να ερμηνεύουν τη ζωή τους, να διεισδύουν πίσω από τα φαινόμενα και να επισημαίνουν τις προϋποθέσεις της κατά Χριστόν πνευματικότητάς τους, να δίνουν απαντήσεις σε θέματα θεωρούμενα παράδοξα της πορείας τους που ο κοινός νους των απλών ημών χριστιανών αδυνατεί να εξηγήσει. Κι αιτία γι’ αυτό ήταν ακριβώς ο φωτισμός Κυρίου που είχαν, το ίδιο Πνεύμα που διακατείχε κι αυτούς όπως και τους γνωστούς αγίους, κατά το «ο πνευματικός ανακρίνει πάντα, αυτός δε υπ’ ουδενός ανακρίνεται». (Και θυμόμαστε αίφνης επ’ αυτού, μιας και ο λόγος για τον άγιο Αντώνιο, ότι ο άγιος Πορφύριος ήταν – και μάλλον μόνον αυτός θα μπορούσε να το πει! – που «έκρινε» το πνευματικό επίπεδο του μεγάλου οσίου, τότε που αγωνιζόταν κατά των δαιμόνων με ένταση τέτοια που σχεδόν είχε φτάσει μέχρι τον θάνατο! Τι «κρίση» εξέφερε για τον άγιο Αντώνιο; Όταν κάποιος ρώτησε τον σύγχρονό μας Πορφύριο πώς αναφέρεται στην πνευματική ζωή ως κάτι το εύκολο – διότι τόνιζε πως όλα τελικώς ανάγονται στον έλεγχο των λογισμών, καθώς με απλότητα και χωρίς πιέσεις στρεφόμαστε προς τον Χριστό και αυτό αποτελεί τη θεραπεία και την υπέρβαση των προβλημάτων! – πώς λοιπόν είναι κάτι εύκολο, ενώ ο άγιος Αντώνιος πάλευε με τους δαίμονες «έως θανάτου» καταθέτοντας το «αίμα» της ψυχής του, εκείνος ο διακριτικός, προορατικός και διορατικός όσιος Πορφύριος απάντησε: «Τότε που πάλευε με τους δαίμονες ήταν στην αρχή της πνευματικής του ζωής!»)

Γιατί κάνουμε αυτήν την εισαγωγή; Διότι βλέπουμε στον παραπάνω ύμνο τον άγιο υμνογράφο Θεοφάνη να εξηγεί με τις πνευματικές του προϋποθέσεις αυτό που συνέβαινε στον όσιο μέγα Αντώνιο: να βλέπει τις ψυχές των ανθρώπων, όχι μόνο ενόσω ζούσαν, ως διορατικός που ήταν, αλλά και την ώρα που έβγαιναν οι ψυχές από το σώμα τους - γινόταν χάριτι Κυρίου μέτοχος της μυστηριακής ώρας που η ψυχή χωρίζεται από το σώμα! Και ποια η συμβολή του αγίου ποιητή εν προκειμένω; Δεν πρόκειται, σημειώνει, για κάποια φυσική ιδιότητα «περίεργη» που είχε ο ψυχισμός του κι ούτε για κάτι που απέκτησε ως ανάπτυξη των δεξιοτήτων του μετά από τα πολλά χρόνια της ασκητικής του διαγωγής, αλλά για τη χαρισματική όντως εκ Θεού πραγματικότητα που ζούσε ευρισκόμενος σε διαρκή επικοινωνία και σχέση με τον Ιησού Χριστό ως μέλος Εκείνου.

 Όλοι οι χριστιανοί βεβαίως ως μέλη Χριστού έχουμε, καλύτερα: μπορούμε  να έχουμε, μία άμεση προσωπική σχέση μ’ Εκείνον, αλλά τις περισσότερες φορές επειδή δεν ζούμε με την πνευματική ένταση που πρέπει, το «εξ όλης της ψυχής, της καρδίας, της διανοίας, της ισχύος» που ζητά ο Κύριος, δεν γνωρίζουμε τον Θεό μας, η σχέση μας κινείται σε πολύ αναιμικά και «επιδερμικά» επίπεδα. Ο άγιος Αντώνιος όμως είχε καταθέσει πλήρως τον εαυτό του στον Κύριο. Οι εντολές Του, μέσα στις οποίες κρύβεται ο Ίδιος όπως έχει αποκαλύψει, ήταν η αέναη επιδίωξή του, ο σφοδρός πόθος της καρδιάς του, γι’ αυτό και ο Κύριος σαρκωνόταν μέσα του κάνοντάς τον μία δική Του επέκταση – ένας άλλος Χριστός επί της γης. Στο πρόσωπο του μεγάλου οσίου φανερωνόταν η ίδια η Βασιλεία του Θεού, μία «ουράνωση» της γης συνιστούσε η βιοτή του, γι’ αυτό και «ουράνιος άνθρωπος και επίγειος άγγελος» χαρακτηρίζεται.

Λοιπόν τηρώντας το άγιο θέλημα του Θεού βίωνε εν αισθήσει ό,τι ο Κύριος έχει επαγγελθεί: να ζει ο πιστός μέσα σ’ Εκείνον και Εκείνος μέσα στον πιστό Του. «Αυτός που με αγαπάει τηρεί τις εντολές μου και θα δει ότι ο Πατέρας θα τον αγαπήσει κι εγώ θα τον αγαπήσει και θα του φανερωθώ μέσα του – «μονήν παρ’ αυτώ ποιήσομεν». Ο άγιος Ιωάννης Θεολόγος το σημειώνει με τον δικό του τρόπο: «Ο τηρών τας εντολάς του Θεού εν τω Θεώ μένει και ο Θεός εν Αυτώ» - μία διαρκής θεία κοινωνία για τον τηρούντα τον λόγο Του. Ο Χριστός λοιπόν γίνεται ένοικος της ψυχής του εν χάριτι ευρισκομένου αυτού ανθρώπου, κατά το αγιογραφικό εξίσου «ενοικήσω εν αυτοίς και εμπεριπατήσω και έσομαι αυτών Θεός και αυτοί έσονταί μοι λαός». Ο ένοικος όμως Αυτός είναι ο παντοδύναμος και παντοκράτωρ Θεός, Αυτός που είναι ο Δημιουργός, ο Συντηρητής, ο Προνοητής, ο Κυβερνήτης των πάντων, για τον Οποίο «ουκ έστιν κτίσις αφανής», διότι «πάντα γυμνά και τετραχηλισμένα τοις οφθαλμοίς Αυτού». Οπότε, κατά την κρίση του Κυρίου που γνωρίζει τα μέτρα του καθενός, σ’ έναν τέτοιο άνθρωπο, άγιο που ζει τη μεγάλη αυτή χάρη, μπορεί Εκείνος να του διανοίγει τους οφθαλμούς και να τον φέρει σ’ επαφή με ό,τι ο Ίδιος φέρει: με τα σύμπαντα, το παρελθόν, το κάθε παρόν, το μέλλον, τις ψυχές των ανθρώπων, όλη τη φύση. «Ιησούς Χριστός χθες και σήμερον ο αυτός και εις τους αιώνας»!

Ο άγιος Αντώνιος από την άποψη αυτή ήταν κι ένα είδος Παναγίας: «βαστούσε Αυτόν που βαστάζει τα πάντα», η «διαπλάτυνση» της ύπαρξής του ήταν τέτοια που η ανθρώπινη νόηση αδυνατεί έστω και να υποψιαστεί, μας δίνει δε το δικαίωμα να κατανοήσουμε εν πίστει και τα παράδοξα και «περίεργα» που βίωναν και άλλοι, πολλοί, άγιοι παλαιότεροι και νεώτεροι, όπως ο σύγχρονος  άγιος Πορφύριος που απεκάλυπτε σε κάποιες στιγμές της ζωής του ότι ο Κύριος του ανοίγει «δρόμους» και «γνώσεις» στο σύμπαν όλο, στο παρελθόν, στο μέλλον – καταστάσεις που εκφεύγουν των ορίων και των πιο «χαρισματικών» θεωρουμένων ανθρώπων. Κι αυτό γιατί; Διότι όλοι αυτοί οι άγιοι, με πρώτο ή από τους πρώτους τον άγιο μέγα Αντώνιο, χαρακτηρίζονταν καθώς είπαμε από τη διάθεση να είναι με τον Κύριο με τον τρόπο του Κυρίου: την αγάπη και κυρίως την ταπείνωση.    

Ο ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΗΡ ΗΜΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

«Ο άγιος Αθανάσιος γεννήθηκε, όπως συμπεραίνουν ορισμένοι, στην Αλεξάνδρεια κατά το 295/6. Δεν έχουμε πολλές και ασφαλείς ειδήσεις για την παιδική και την εφηβική του ηλικία. Οι γονείς του ήταν Έλληνες και μάλλον εθνικοί και απέκτησε ικανοποιητική θύραθεν παιδεία στις εθνικές σχολές της Αλεξάνδρειας, κατά πληροφορίες του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου. Από μικρός βρέθηκε στο στενό περιβάλλον του Αλεξάνδρου Αλεξανδρείας, από τον οποίο έγινε αναγνώστης, γραμματέας και διάκονος (319). Εκεί γνώρισε πολύ καλά και την όλη εκκλησιαστική και θεολογική κατάσταση της εποχής, όπως και τον μοναχικό βίο. Διάκονος ακόμη, συνοδεύοντας τον επίσκοπο Αλέξανδρο, τον οποίο επηρέαζε πάρα πολύ, έκανε αισθητή την παρουσία του στην Α΄ εν Νικαία Οικουμενική Σύνοδο των 318 Πατέρων, που συγκροτήθηκε το 325 μ.Χ. κατά του Αρείου, στην οποία διέπρεψε περισσότερο από όλους με το ζήλο του υπέρ της διδασκαλίας του ομοουσίου. Το επόμενο έτος 326, διαδέχτηκε τον επίσκοπο Αλεξανδρείας Αλέξανδρο και αρνήθηκε την κοινωνία με τον Άρειο, διότι γνώριζε τη διαστροφή της γνώμης του και τη νόσο της αιρέσεως που εμφώλευε ακόμη στην καρδιά του. Γι’ αυτόν τον λόγο  άρχισαν αμέσως οι κατ’ αυτού συκοφαντίες και οι εχθρικές ενέργειες του αιρεσιάρχη αυτού, όπως και τα ληστρικά γνωστά συνέδρια και οι άδικες κατηγορίες εναντίον του και οι αλλεπάλληλες εξορίες που υπέστη από τους βασιλείς Κωνσταντίνο τον μεγάλο,  Κωνστάντιο τον υιό του, Ιουλιανό τον παραβάτη και τον θερμό προστάτη των αρειανών Ουάλη. Ο μεν μέγας Κωνσταντίνος τον εξόρισε από ευπιστία στις διαβολές των άλλων,  οι άλλοι όμως κινήθηκαν εναντίον του από τη δική τους ο καθένας κακοπιστία. Ο υπερασπιστής όμως της ορθοδοξίας Αθανάσιος,  άλλοτε συρόμενος από τη βία των ανθρώπων της εξουσίας, άλλοτε δίνοντας τόπο στην οργή των εχθρών, οδηγήθηκε στο Τρίβερι της Γαλλίας, κατέφυγε στη Ρώμη, φυγαδεύτηκε στις ερήμους, κρύφτηκε σε υπόγεια μήνες ολόκληρους, υπέμεινε μύριους κινδύνους και διωγμούς επί 46 χρόνια, μέσα στα οποία τον ανακαλούσαν για λίγο, για να διωχθεί και πάλι στη συνέχεια. Τελευταία, αφού αναφάνηκε στο ύψος του επισκοπικού του θρόνου σαν φωτεινό αστέρι, αλλά στη δύση του πια, και κατεφώτισε με τη λαμπρότητα των λόγων του τον ορθόδοξο λαό για μικρό διάστημα, έφτασε οριστικά στη δύση της ζωής του και αναπαύτηκε ο πολύ ταλαιπωρημένος από τους μακρούς κόπους και αγώνες του άγιος Αθανάσιος κατά το έτος 373».

  Ο άγιος Γρηγόριος ο θεολόγος στον επιτάφιό του για τον Μ. Αθανάσιο έγραψε: «Αθανάσιον επαινών, αρετήν επαινέσομαι», επαινώντας τον Αθανάσιο, είναι σαν να επαινώ την αρετή. Το ίδιο ακριβώς εκφράζει και η υμνολογία της Εκκλησίας μας σήμερα διά γραφίδος του αγίου Θεοφάνους του υμνογράφου, ο οποίος επαναλαμβάνει τον λόγο του αγίου Γρηγορίου ελαφρώς παραλλαγμένο: «Προσκομίζοντας τον έπαινο στον Αθανάσιο, σαν να εγκωμιάζω την αρετή, φέρνω μάλλον το εγκώμιο προς τον ίδιο τον Θεό». Γιατί τέτοιος εγκωμιασμός;

Πρώτον, διότι ο άγιος Αθανάσιος «υπήρξε η μεγαλύτερη φυσιογνωμία της αρχαίας Εκκλησίας. Σήκωσε το βάρος πολλαπλής και βαθιάς κρίσεως και θεμελίωσε θεολογικά και οριστικά την ορθόδοξη τριαδολογία…Για τέσσερις δεκαετίες και πλέον (328- 373) απέβη το σύμβολο και η κεφαλή, προς την οποία με αγωνία είχαν στραμμένα τα βλέμματα οι πάντες, ορθόδοξοι και κακόδοξοι. Οι λίγοι ορθόδοξοι, όσο έβλεπαν τον ιερό αετό όρθιο στον θρόνο του ή ανυποχώρητο στις εξορίες του, ήταν βέβαιοι πως η Ορθοδοξία ζει και αναθαρρούσαν. Οι πολλοί κακόδοξοι, όσο έβλεπαν όρθιο τον ανυπότακτο άνδρα, ήξεραν ότι παρά τους διωγμούς η Ορθοδοξία επιζεί και γι’ αυτό θηριώνονταν» (Σ. Παπαδόπουλος).

Δεύτερον, διότι στον άγιο βλέπουμε τις ιδιαίτερες προϋποθέσεις που απαιτούνται εκ μέρους του Θεού, προκειμένου να γίνει κατοικητήριο Αυτού και όργανο φανέρωσης της αλήθειας Του: τις φυσικές καταβολές και σπουδές του, τους αγώνες του για πνευματική κάθαρση του εαυτού του. «Καθάρισες από κάθε μολυσμό την ψυχή και το σώμα σου, Αθανάσιε, γι’ αυτό και αναδείχθηκες άξιος ναός του Θεού. Το πλήρωμα λοιπόν της αγίας Τριάδος, όλος ο Θεός, επαναπαύτηκε σε σένα, παμμακάριστε μύστη του Θεού». Ο άγιος υμνογράφος μάλιστα υπενθυμίζει ότι τον πνευματικό του αυτόν αγώνα τον ξεκίνησε ήδη εκ νεότητός του, γι’ αυτό και από την ηλικία αυτή απέκτησε φρόνημα πολιού γέροντος: «Κατάργησες τα σκιρτήματα των σαρκικών αμαρτωλών παθών με νεανικούς αγώνες, γι’ αυτό και ήδη από τη νεότητά σου απέκτησες σταθερό και γεροντικό σεβάσμιο φρόνημα, μακάριε Αθανάσιε».

Ο άγιος Αθανάσιος βεβαίως είναι ταυτισμένος με τους αγώνες υπέρ της ορθοδοξίας. Η Εκκλησία μας, όπως σημειώθηκε και παραπάνω, σ’ αυτόν οφείλει το γεγονός της διατρανώσεως της ορθόδοξης πίστης, με την έννοια ότι αυτός φωτίστηκε κατεξοχήν να δείξει στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο τις πλάνες των αντιπάλων, όταν ο αιρεσιάρχης Άρειος και οι ομόφρονές του, μπλεγμένοι σε κοσμικές φιλοσοφίες, απειλούσαν με διαστρέβλωση της αποκάλυψης του Χριστού και της αποστολικής διδασκαλίας. Την προσφορά αυτή επισημαίνουν οι ύμνοι της Εκκλησίας μας σε συντριπτικό ποσοστό. «Φύτευσες τα δόγματα της ορθοδοξίας και απέκοψες τα αγκάθια της κακοδοξίας, όσιε, πληθαίνοντας έτσι τον σπόρο της πίστεως με τη βροχή του αγίου Πνεύματος». «Αφού κήρυξες ορθόδοξα τον Λόγο του Θεού, τον Χριστό, ότι είναι ομότιμος και σύνθρονος με τον Πατέρα, όπως και ότι είναι μονογενής Υιός Του, διδάσκεις πάλι, επώνυμε της αθανασίας Πατέρα, ότι και το άγιον Πνεύμα είναι συμφυές και ομοούσιο με τον Γεννήτορα Πατέρα  και τον Υιό». «Εξόρισες παράξενα δόγματα και ξένα προς την Εκκλησία του Χριστού, και θεολόγησες την Τριάδα των υποστάσεων και την Μονάδα της Θεότητος».

Οι αγώνες όμως υπέρ της ορθοδοξίας επισύρουν πάντοτε τη μήνη, κατά παραχώρηση βεβαίως του Θεού, του ίδιου του αρχέκακου διαβόλου, ο οποίος μεγαλύτερη χαρά δεν έχει από το να αλλοιώνεται η αληθινή πίστη του Χριστού. Διότι αλλοιωμένη πίστη σημαίνει και αλλοιωμένο τρόπο ζωής. Το δόγμα ως η διατύπωση της αλήθειας, ως γνωστόν, έχει άμεση επίπτωση προς το ήθος του ανθρώπου, δείγμα ότι οι αιρετικοί δεν μπορούν και να ζήσουν κατά τον τρόπο του Χριστού, δηλαδή τον τρόπο της αγάπης. Κατανοεί λοιπόν κανείς εύκολα και το γιατί υπέστη τόσους διωγμούς, τόσες συκοφαντίες ο μέγας αστήρ Αθανάσιος. «Φρύαξε», κατά το κοινώς λεγόμενο, ο διάβολος και υποκίνησε τα όργανά του, προς εξαφανισμό του αγίου. Αλλ’  είπαμε, όλα γίνονται κατά παραχώρηση Θεού, που σημαίνει ότι υπάρχει έλεγχος των δαιμονικών ενεργειών και όριο στις επιθέσεις τους, με σκοπό να φανερωθεί  μέσω των επιθέσεων αυτών ακόμη περισσότερο η λάμψη της αλήθειας και η αγιότητα των φορέων αυτής. Ο άγιος υμνογράφος Θεοφάνης, όντως επικεντρώνει επ’ αρκετόν και στη διάσταση αυτή από τη ζωή του αγίου Αθανασίου. «Άπειροι οι κίνδυνοι που δοκίμασες, μακάριε, καθώς αγωνιζόσουν υπέρ της αληθινής πίστεως». «Έμεινες καρτερικός στους διωγμούς και υπέμεινες τους κινδύνους, όσιε θεορρήμον Αθανάσιε, μέχρις ότου εξόρισες την άθεη πλάνη του Αρείου».

Η Εκκλησία μας δεν φείστηκε καθόλου των επαίνων, για να δείξει το μέγεθος του αγίου Αθανασίου. Και μόνο το γεγονός ότι, μεταξύ των όσων είπαμε, τον χαρακτηρίζει ως τον δέκατο τρίτο από τους αποστόλους, που μέσω αυτού μιλούσε ο ίδιος ο Κύριος και το ίδιο το άγιον Πνεύμα, αρκεί για να καταλάβουμε τι σημαίνει Αθανάσιος και γιατί η θεολογία της Εκκλησίας μας κατά βάση έχει χαρακτηριστεί «αθανασιανή». «Η ζωηφόρος πνοή του Πνεύματος του Χριστού, που επιφοίτησε πριν κατά τρόπο θεοπρεπή στο υπερώο της Ιερουσαλήμ, και γέμισε τους μαθητές, σε αναδεικνύει δέκατο τρίτο απόστολο, πάτερ». «Έχοντας τον Χριστό να ομιλεί, Πάτερ, με τη γλώσσα σου, σαν εύηχο όργανο, στηλιτεύεις, μακάριε, με τα γραπτά σου την αίρεση των ειδώλων».

17 Ιανουαρίου 2025

«ΕΙΜΑΙ Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΠΟ ΤΑ ΙΩΑΝΝΙΝΑ…»

Βαρυχειμωνιά είχε πλακώσει τέτοιες ημέρες όχι πολλά χρόνια πριν στην Δυτική Μακεδονία. Ήταν οι χρονιές που «έψηναν» στα κάστανα την συμφωνία των Πρεσπών. Η Εγνατία οδός φρακαρισμένη στο χιόνι και μετά δυσκολίας γινόταν η κυκλοφορία με αλυσίδες. Κάποιος αδελφός είχε μια υποχρέωση στην όμορφη πόλη των Γρεβενών της Ελληνικοτάτης Μακεδονίας μας (για να μην ξεχνιόμαστε) και επέστρεφε στην Θεσσαλονίκη.

Λίγο έξω από τα Γρεβενά εκεί στον κόμβο με το χωριό του ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ, που η παράδοση το θέλει γενέτειρα του Αγίου Νεομάρτυρος εξ Ιωαννίνων, σταμάτησε για να βάλει αλυσίδες. Τα χέρια του είχαν παγώσει και δυσκολευόταν, αλλά μόλις σήκωσε τα μάτια μπροστά στο καπό, βλέπει ένα παλληκαράκι με λεπτό μουστακάκι να του χαμογελάει και να του προτείνει να τον βοηθήσει. Πράγματι όλα τελείωσαν στο άψε – σβήσε.

Ευχαριστώντας το παλληκάρι αυτό, άκουσε να του λέει: «Αν πας Θεσσαλονίκη, μπορείς να με πάρεις και εμένα, θέλω να πάω στον ΑΓΙΟ ΔΗΜΗΤΡΙΟ για να τον προσκυνήσω».

Τα ’χασε ο οδηγός, το μυαλό του κατακλύστηκε από σκέψεις διάφορες: «τόσες ώρες με έναν άγνωστο και πού ξέρεις τι είναι και τι μπορεί να σου κάνει στην διαδρομή;»

Βλέποντας όμως το καθαρό πρόσωπο του νέου δεν δίστασε να του πει:

– Εντάξει, παλληκάρι μου, ευκαιρία να προσκυνήσω και εγώ μαζί σου την ΧΑΡΗ του ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ.

O νέος του συστήθηκε: «Με λένε Γιώργο και ασχολούμαι με άλογα στην περιοχή».

Όλα γύρω παγωμένα αλλά το αυτοκίνητο τσουλούσε λες και ήταν πάνω σε ένα αερόστρωμα. Και φυσικά η συζήτηση με τον νέο περιεστράφη γύρω από τα τότε τεκταινόμενα για το Σκοπιανό και τις αντιδράσεις του κόσμου.
Έλεγε, έλεγε ο οδηγός…είχε πιάσει όλους τους πολιτικούς και τους ανεβοκατέβαζε γενιές 14ρες.

Ο συνοδηγός τον άκουγε με προσοχή, κουνώντας το κεφάλι του, λες και επικροτούσε ό,τι άκουγε από τον συνομιλητή του.

Αφού πέρασαν τις σήραγγες της Εγνατίας και στην μεγάλη κατηφοριά της Βέροιας ο νέος άρχισε να σταυροκοπιέται συνέχεια.

«Καλά», του λέει ο οδηγός, «τι σε έπιασε ξαφνικά, για πόσες εκκλησίες και αγίους σταυροκοπιέσαι:», τον ρώτησε και ο νέος του απάντησε:
«Η Βέροια είναι γεμάτη με πολλούς νεομάρτυρες από τα χρόνια της σκλαβιάς που δεν τους ξέρετε, αλλά για μένα είναι φίλοι μου».

«Παράξενα πράγματα», είπε μέσα του οδηγός, και ξεκίνησε πάλι να του μιλάει για τους πολιτικούς που διαπραγματευόταν για την ονομασία της Μακεδονίας.

Αφού πέρασαν τον Κόμβο στο ΚΛΕΙΔΙ μπήκαν στην μεγάλη ευθεία προς την Θεσσαλονίκη. Στέγνωσε το στόμα του οδηγού να μιλάει και σώπασε για λίγο,
όταν άκουσε τότε τον συνοδηγό του να του αποκαλύπτει ότι αυτό που άνοιξαν οι Σκοπιανοί με τους φίλους τους «θα το λύσει ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΣ, όταν ξαναεπιτεθούν οι Τούρκοι στην Ελλάδα».

Μόλις το παλληκάρι είπε την λέξη «Τούρκοι» το πρόσωπό του έκανε συσπάσεις πόνου και κοιτούσε τα πόδια του.

– Τι έχεις; τον ρώτησε, σαστισμένος ο οδηγός. Αμίλητος ο νέος δίπλα του… Σε ένα φανάρι μέσα στην Θεσσαλονίκη έσκυψε ο οδηγός να δει τα πόδια του νέου που έδειχνε ότι πονάει και τι να δει;.. Τα πάντα είχαν γεμίσει αίματα!!!

 – ΠΑΝΑΓΙΑ μου, είπε, να σε πάω σε κοντινό νοσοκομείο.
« Όχι, αδελφέ μου, δεν είναι τίποτε, πάντα τέτοια μέρα ανοίγουν οι πληγές στα πόδια μου που μου έκαναν οι Τούρκοι, να με πας στον ΑΓΙΟ ΔΗΜΗΤΡΙΟ» του σύστησε.

- «Ποιοι Τούρκοι και γιατί να μην τον πάω στο νοσοκομείο, αφού είμαι υπεύθυνος για την υγεία του;» αναρωτήθηκε ο οδηγός για τα παράδοξα.
Τελικά τον έπεισε να τον πάει σε νοσοκομείο της πόλης.
Εκείνη την στιγμή δεν μπορούσε να σκεφτεί τίποτε από όσα του είπε ο νέος για τους Τούρκους, έβλεπε τα αίματα στις μοκέτες της θέσης του συνοδηγού και τρόμαζε με τις εικόνες αυτές.

Έξω από το νοσοκομείο μεταξύ της στάθμευσης των επειγόντων και μέχρι να φωνάξει ένα καροτσάκι, ο νέος είχε εξαφανιστεί από την θέση του συνοδηγού, ρώτησε , ξαναρώτησε σε όλο το νοσοκομείο , κανείς δεν είδε τον νέο αυτόν, όπως τον περιέγραφε.

Πήγε και στον ΑΓΙΟ ΔΗΜΗΤΡΙΟ, αλλά και εκεί δεν τον βρήκε, μόνο προσκύνησε τον ΑΓΙΟ στην λάρνακά του που μυρόβλυζε!!!

Στο μυαλό του μπήκαν πάλι πολλοί λογισμοί.

– Τι παράξενα πράγματα είναι όλα αυτά, καλύτερα να μην τον έπαιρνα μαζί μου στο ταξίδι.

Μέχρι και στην αστυνομία σκέφτηκε να πάει και να καταγγείλει το συμβάν. Το βράδυ αποκαμωμένος από τα γενόμενα, βλέπει τον νέο συνταξιδευτή του σε όνειρο να του λέει:

 – Καλά έκανες κύριε Κώστα και με πήρες για την Θεσσαλονίκη. Πάντα τέτοιες μέρες πριν την γιορτή μου έρχομαι με άλλους νεομάρτυρες αδελφούς και συναντούμε στην Θεσσαλονίκη τον ΑΓΙΟ ΔΗΜΗΤΡΙΟ… Πάνω στο μαρτύριό του στηρίχτηκαν και τα δικά μας μαρτύρια για τον ΧΡΙΣΤΟ!!!. Είμαι ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ο εξ Ιωαννίνων που με κρέμασαν οι τούρκοι κτυπώντας αλύπητα πρώτα τα πόδια μου, σέρνοντάς με…  Από τα αίματα που είδες, θα μείνει ένα μόνο μικρό σημείο πάνω στην μοκέτα ξεραμένο αίμα, να το κόψεις και είναι το δώρο που σου κάνω για το ταξίδι που μου χάρισες.

Όλα θα γίνουν κατά το ΑΓΙΟ ΘΕΛΗΜΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ για την πατρίδα και μην ανησυχείς, έχουν γνώση οι φύλακες. Αυτά τα αίματά μας θα τρομάξουν τους Τούρκους που θα ξαναέλθουν με τις πλάτες άλλων…»

πηγή: Κωνσταντίνος Σύμπουρας (ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ «ΑΜΦΟΤΕΡΟΔΕΞΙΟΣ»)