19 Απριλίου 2025

ΕΙΣ ΤΟ “ΤΕΤΕΛΕΣΤΑΙ”

Του Πρωτοπρεσβυτέρου Ελισαίου Κυνούση 

Πᾶσα ἡ Κτίσις, ἠλλοιοῦτο φόβῳ, θεωροῦσά σε,

ἐν σταυρῷ κρεμάμενον Χριστέ.

         Σήμερα, όλη η κτίση αλλοιώθηκε από τον τρόμο της βλέποντας τον Κύριο της δόξης να κρέμεται στον ατιμωτικό Σταυρό. Αυτόν, που κρέμασε, ως άριστος καλλιτέχνης και δημιουργός, τη γη πάνω στα νερά και τα σύννεφα στους ουρανούς (κατά το γνωστό Παλαιοδιαθηκικό είδωλο περί κόσμου).

         Σήμερα ο Λόγος του Θεού, αν και σταυρωμένος, βροντοφωνάζει λόγους μεστούς θεϊκής αγάπης και ελέους. Εφτά λόγους εκφώνησε ο Κύριος επί του Σταυρού, λόγους πλήρεις άκρας συγκατάβασης.

Και ενώ οι σταυρωτές Του, πορωμένοι από τη φοβερά δίψα τους για το αίμα του αθώου, ακόμη φέρουν τα εργαλεία της Σταυρώσεως, Εκείνος με πόνο προφέρει το:  «Πάτερ ἄφες αὐτοῖς· οὐ γάρ οἴδασι τί ποιοῦσι». Ο Χριστὸς προσεύχεται πάνω από τον Σταυρό Του για τους σταυρωτές Του και παρακαλεί τον Ουράνιο Πατέρα Του: «Πατέρα μου, συγχώρεσέ τους, γιατί δεν ξέρουν τι κάνουν». Μέσα στον πόνο, που Του προκαλούσε το φρικτό μαρτύριο, ο Κύριος συγχωρεί τους σταυρωτές Του, προσεύχεται γι’ αυτούς και τους δικαιολογεί γενόμενος το πρότυπο και το παράδειγμα για όλους μας ενώπιον εκείνων που μας πληγώνουν, που μας συκοφαντούν, που μας επιβουλεύονται.

         Αυτή τη συγκατάβαση δείχνει ο Εσταυρωμένος Χριστός στον συσταυρωθέντα ληστή, που του απηύθυνε λόγο μετανοίας και συγχρόνως απόλυτης εμπιστοσύνης. Μνήσθητί μου Κύριε όταν έλθης εν τη βασιλεία σου. Κι ο Κύριος σπεύδει αμέσως να του απαντήσει: «Ἀμήν λέγω σοι· σήμερον μετ’ ἐμοῦ ἔσῃ ἐν τῷ παραδείσῳ». Έτσι ο λῃστὴς έγινε ο πρώτος πολίτης του Παραδείσου. Αυτό φανερώνει ότι ο Χριστὸς δέχεται κοντά Του όσους τον πλησιάζουν με ειλικρίνεια και μετανοούν με συντριβή καρδίας για τις αμαρτίες τους.

Ο Χριστός είναι καρφωμένος στον Σταυρό, ματωμένος, μέσα σε φρικτούς πόνους. Κάτω από τον Σταυρό Του, βρίσκονται γεμάτοι πόνο και θλίψη η Παναγία Μητέρα Του και ο μαθητής Του ο Ιωάννης. Ο Χριστός τους βλέπει. Ξεχνά το δικό Του μαρτύριο και σπεύδει να τους παρηγορήσει, να τους προστατέψει. Και λέει στη Μητέρα Του δείχνοντας τον Ιωάννη: «Γύναι, ἴδε ὁ υἱός σου… ἰδού ἡ μήτηρ σου». Ο Κύριος φανερώνει τον δρόμο της αυταπάρνησης, που σημαίνει να ξεχνάς τον δικό σου πόνο, για να παρηγορείς τις πονεμένες ψυχές των άλλων.

         Το Θεϊκό και Τίμιο Αίμα του Χριστού έτρεχε πάνω στον Σταυρό. Ο πυρετός Του ανέβαινε. Τα σπλάχνα Του καίγονταν από τον αφόρητο πόνο. Και τότε ο Χριστός πρόφερε μία μικρή λέξη με μεγάλο νόημα: «Διψῶ». Τότε οι στρατιώτες βούτηξαν ένα σφουγγάρι σε ξύδι και χολή και το έφεραν στα χείλη Του. Όμως ο Χριστός δεν ήπιε. Γιατί; Πάνω στον Σταυρό διψούσε βέβαια, αλλά συγχρόνως είχε και μία αλλιώτικη δίψα. Διψούσε, όχι τόσο για νερό, όσο για τη σωτηρία των ανθρώπων. Ο Χριστός διψά, δηλαδή επιθυμεί πολύ έντονα, να επικρατήσει σε όλη τη γη και σε καθεμιά ψυχή ξεχωριστά η ειρήνη Του, η αγάπη Του και το Ευαγγέλιό Του.

         Τη στιγμή αυτή βρίσκονται καθηλωμένες πάνω στον Σταυρό οι αμαρτίες όλου του κόσμου. Οι πριν τη Γέννηση του Χριστού και εκείνες που επρόκειτο να γίνουν μέχρι τη Δευτέρα παρουσία Του. Και ήταν πολλές οι κακίες που σήκωσε, ώστε φάνηκε σαν τον πιο αμαρτωλό άνθρωπος του κόσμου. Είναι η πρώτη και μοναδική φορά που ο Χριστός γεύεται την αμαρτία, όχι δική Του, καθώς ουδέποτε αμάρτησε, αλλά τις συνέπειες της αμαρτίας των ανθρώπων που σήκωσε μαζί του στον Σταυρό για Χάρη τους. Για χάρη του ανθρώπου ο Χριστός φάνηκε να στερείται, στην πιο οδυνηρή ώρα της επίγειας ζωής Του, ακόμη και την παρουσία του Ουράνιου Πατέρα Του. Αυτή είναι η συνέπεια της αμαρτίας. Και ο Κύριος τη νιώθει για μοναδική φορά τώρα κραυγάζοντας: «Θεέ μου, Θεέ μου, ἱνα τί μέ ἐγκατέλιπες;».

                   Ο Εσταυρωμένος βρίσκεται επί Σταυρού σχεδόν τρεις ώρες. Πλησιάζει ο εκπνοή του από την επίγεια ζωή. Το φρικτό Του μαρτύριο μετ’ ολίγον θα πάρει τέλος. Το έργο Του πάνω στη γη, που ξεκίνησε όταν γεννήθηκε στη φάτνη της Βηθλεέμ, έφτασε στην ολοκλήρωσή του. Κι Εκείνος εκφράζει το: “ΤΕΤΕΛΕΣΤΑΙ”.

         “Πάτερ, Ἐγώ σε ἐδόξασα ἐπὶ τῆς γῆς, τὸ ἔργον ἐτελείωσα ὃ δέδωκάς μοι ἵνα ποιήσω· καὶ νῦν δόξασόν με σύ, Πάτερ, παρὰ σεαυτῷ τῇ δόξῃ ᾗ εἶχον πρὸ τοῦ τὸν κόσμον εἶναι παρὰ σοί» (Ιωάν. 17, 4-5), είπε στην υπερφυά προσευχή Του.

Τὸ ἔργον ἐτελείωσα ὃ δέδωκάς μοι ἵνα ποιήσω

1. Διότι υπακούοντας στο θέλημά Σου, κατήλθα στον κόσμο και κλείστηκα ως τέλειο έμβρυο και “ου κατά δόκησιν” στην κοιλιά Παρθένου Μητέρας, γενόμενος άνθρωπος, για να ανυψώσω τον άνθρωπο και να τον μεταποιήσω σε Θεό κατά χάριν.

Τὸ ἔργον ἐτελείωσα ὃ δέδωκάς μοι ἵνα ποιήσω

2. Διότι γεννήθηκα σε στάβλο, εγώ ο Λόγος, με μόνη παρηγοριά την άλογη φύση. Και έφυγα στην Αίγυπτο διωκόμενος από τον άφρονα Ηρώδη.

Τὸ ἔργον  ὃ δέδωκάς μοι ἵνα ποιήσω τετέλεσται

3. Διότι συγκατέβην τω γένει των ανθρώπων και περιετμήθηκα ως τέλειος άνθρωπος για να καταδείξω τον δρόμο της υπακοής στον Νόμο του Θεού, αν και Θεός.

Τὸ ἔργον ἐτελείωσα ὃ δέδωκάς μοι ἵνα ποιήσω

4. Διότι βαπτίστηκα υπό ανθρώπου χειρός, αν και ουδέποτε κάποια αμαρτία μόλυνε την ανθρώπινη φύση μου και το αμάρτημα του πλάσματός μου και συγχρόνως προγόνου μου, Αδάμ, δεν κληρονομήθηκε σε μένα, καθώς η εικόνα που εκείνος αμαύρωσε ήταν η δική μου.

Τὸ ἔργον ἐτελείωσα ὃ δέδωκάς μοι ἵνα ποιήσω

5. Διότι έγινα ο “μόσχος ο σιτευτός” για να φάει και να ευφρανθεί ο κάθε άσωτος που απομακρύνθηκε από Εσένα Πατέρα και έπειτα μετανιωμένος επέστρεψε για να πέσει στην αγκαλιά Σου και να τον καταφιλήσεις.

Τὸ ἔργον ἐτελείωσα ὃ δέδωκάς μοι ἵνα ποιήσω

6. Διότι ανέστησα τον γιο της χήρας της Ναΐν και την κόρη του Ιαείρου και τον Λάζαρον και μετά από λίγο θα αναστηθούν πολλοί κεκοιμημένοι και την ώρα της κρίσης άπαντες για να δει ο γιος μου και συγχρόνως πατέρας μου Αδάμ ότι “εγώ ειμί η Ανάστασις και η Ζωή” και ότι “ο πιστεύων εις εμέ καν αποθάνη ζήσεται”.

Τὸ ἔργον ἐτελείωσα ὃ δέδωκάς μοι ἵνα ποιήσω

7. Διότι εκάλεσα τον άνθρωπο να ακολουθήσει το δικό μου παράδειγμα ζωής έτσι ώστε, ο καθένας με τις δικές του προϋποθέσεις, να γίνει ένα μίμημά μου, μία άλλη «εν ετέρα μορφή» παρουσία μου, είτε άνδρας είτε γυναίκα είτε μορφωμένος είτε αμόρφωτος είτε λευκός είτε μαύρος είτε γέρος είτε νέος. Όλοι ανεξαιρέτως μπορούν πια μετά τον ερχομό μου να με «επαναλαμβάνουν» - αυτό δεν είναι πράγματι ο γνήσιος μαθητής μου;

Τὸ ἔργον τετέλεσται

8. Διότι έδειξα οδόν αρίστην πλένοντας τους πόδας των μαθητών μου γενόμενος διάκονος αν και αφέντης, τελευταίος αν και πρώτος, δούλος αν και Θεός.

Τὸ ἔργον ἐτελείωσα ὃ δέδωκάς μοι ἵνα ποιήσω

9. Διότι τεμαχίστηκα και διαδόθηκα στους μαθητές μου στον Μυστικό Δείπνο για να φάνε το σώμα μου και να πιουν το αίμα μου και να έχουν “άφεσιν αμαρτιών και ζωήν αιώνιον”.

Τετέλεσται

10. Διότι υψώθηκα με την θέλησή μου στον Σταυρό “ίνα πάντας ελκύσω προς με”. Και “ήπλωσα τας παλάμας” για να ενώσω “τα το πριν διεστώτα”, τον Θεόν με τον συνεχώς απομακρυνόμενο, λόγω της αμαρτίας άνθρωπο.

         Για αυτούς και για άπειρους ακόμη λόγους «Ἐγώ σε ἐδόξασα ἐπὶ τῆς γῆς, τὸ ἔργον ἐτελείωσα ὃ δέδωκάς μοι ἵνα ποιήσω· » (Ιωάν. 17, 4-5).

         Και τώρα βλέπω τον Ιωσήφ και τον Νικήδημο να ικετεύουν τον Πιλάτο να τους χαρίσει το σώμα μου για να το αλείψουν με μύρα, όπως τότε η πόρνη γυναίκα, και να το ενταφιάσουν.

         Και κάτω από τον Σταυρό ακούω την Παναγία μητέρα μου να φωνάζει. “Τέκνον εμόν, σπεύσον ουν ανάστηθι όπως ίδω καγώ την εκ νεκρών σου ανάστασιν”.

Και τώρα «Πάτερ, εἰς χεῖρας σου παρατίθεμαι τό πνεῦμα μου».