ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ (Α΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ)

ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ (Ιωάν. 1, 44-52)

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἠθέλησεν ὁ Ἰησοῦς ἐξελθεῖν εἰς τὴν Γαλιλαίαν, καὶ εὑρίσκει Φίλιππον καὶ λέγει αὐτῷ· Ἀκολούθει μοι. ἦν δὲ ὁ Φίλιππος ἀπὸ Βηθσαϊδά, ἐκ τῆς πόλεως Ἀνδρέου καὶ Πέτρου. εὑρίσκει Φίλιππος τὸν Ναθαναὴλ καὶ λέγει αὐτῷ· Ὃν ἔγραψε Μωϋσῆς ἐν τῷ νόμῳ καὶ οἱ προφῆται,  εὑρήκαμεν, Ἰησοῦν  τὸν  υἱὸν  τοῦ Ἰωσὴφ  τὸν ἀπὸ Ναζαρέτ. καὶ εἶπεν αὐτῷ Ναθαναήλ· Ἐκ Ναζαρὲτ δύναταί τι ἀγαθὸν εἶναι;  λέγει  αὐτῷ Φίλιππος· Ἔρχου  καὶ ἴδε.  εἶδεν ὁ Ἰησοῦς  τὸν Ναθαναὴλ ἐρχόμενον πρὸς αὐτὸν καὶ λέγει περὶ αὐτοῦ· Ἴδε ἀληθῶς Ἰσραηλίτης ἐν ᾧ δόλος οὐκ ἔστι. λέγει αὐτῷ Ναθαναήλ· Πόθεν με γινώσκεις; ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ· Πρὸ τοῦ σε Φίλιππον φωνῆσαι, ὄντα ὑπὸ τὴν συκῆν εἶδόν σε. ἀπεκρίθη Ναθαναήλ καὶ λέγει αὐτῷ· Ραββί, σὺ εἶ ὁ υἱὸς τοῦΘεοῦ, σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ. ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ· Ὅτι εἶπόν σοι, εἶδόν σε ὑποκάτω τῆς συκῆς, πιστεύεις; μείζω τούτων ὄψῃ. καὶ λέγει αὐτῷ· Ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀπ’ ἄρτι ὄψεσθε  τὸν  οὐρανὸν ἀνεῳγότα,  καὶ τοὺς ἀγγέλους τοῦ Θεοῦ ἀναβαίνοντας καὶ καταβαίνοντας ἐπὶ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου.

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ

Τόν καιρό ἐκεῖνο, ὁ Ἰησοῦς ἀποφάσισε νά πάει στή Γαλιλαία. Βρίσκει τότε τόν Φίλιππο καί τοῦ λέει: «Ἔλα μαζί μου». Ὁ Φίλιππος καταγόταν ἀπό τή Βηθσαϊδά, τήν πατρίδα τοῦ Ἀνδρέα καί τοῦ Πέτρου. Βρίσκει ὁ Φίλιππος τόν  Ναθαναήλ καί τοῦ λέει: «Αὐτόν πού προανήγγειλε ὁ Μωυσῆς στόν νόμο καί οἱ προφῆτες, τόν βρήκαμε· εἶναι ὁ Ἰησοῦς, ὁ γιός τοῦ Ἰωσήφ ἀπό τή Ναζαρέτ». «Μπορεῖ ἀπό τή Ναζαρέτ νά βγεῖ τίποτα καλό;» τόν ρώτησε ὁ Ναθαναήλ. «Ἔλα καί δές μόνος σου», τοῦ λέει ὁ Φίλιππος. Ο Ἰησοῦς εἶδε τόν Ναθαναήλ νά πλησιάζει καί λέει γι' αὐτόν: «Νά ἕνας γνήσιος Ἰσραηλίτης, χωρίς δόλο μέσα του». «Ἀπό ποῦ μέ ξέρεις;» τόν ρωτάει ὁ Ναθαναήλ. Κι ὁ Ἰησοῦς τοῦ ἀπάντησε: «Προτοῦ σοῦ πεῖ ὁ Φίλιππος νά ’ρθεῖς, σέ εἶδα πού ἤσουν κάτω ἀπ' τή συκιά». Τότε ὁ Ναθαναήλ τοῦ εἶπε: «Διδάσκαλε, ἐσύ εἶσαι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, ἐσύ εἶσαι ὁ βασιλιάς τοῦ Ἰσραήλ». Κι ὁ Ἰησοῦς τοῦ ἀποκρίθηκε: «Ἐπειδή σοῦ εἶπα πώς σέ εἶδα κάτω ἀπό τή συκιά, γι' αὐτό πιστεύεις; Θά  δεῖς  μεγαλύτερα  πράγματα ἀπ' αὐτά».  Καί  τοῦ λέει:  «Σᾶς βεβαιώνω ὅτι σύντομα θά δεῖτε νά ἔχει ἀνοίξει ὁ οὐρανός, καί οἱ ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ νά ἀνεβαίνουν καί νά κατεβαίνουν πάνω στόν Υἱό τοῦ Ἀνθρώπου».

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ (Εβρ. 11, 24-26, 32-40)

Ἀδελφοί, πίστει Μωϋσῆς μέγας γενόμενος ἠρνήσατο λέγεσθαι υἱὸς θυγατρὸς Φαραώ, μᾶλλον ἑλόμενος συγκακουχεῖσθαι τῷ λαῷ τοῦ Θεοῦ ἢ πρόσκαιρον ἔχειν ἁμαρτίας ἀπόλαυσιν,  μείζονα  πλοῦτον ἡγησάμενος τῶν Αἰγύπτου θησαυρῶν τὸν ὀνειδισμὸν τοῦ Χριστοῦ, ἀπέβλεπεν γὰρ εἰς τὴν μισθαποδοσίαν. Καὶ τί ἔτι λέγω; ἐπιλείψει με γὰρ διηγούμενον ὁ χρόνος περὶ Γεδεών, Βαράκ, Σαμψών, Ἰεφθάε, Δαυῒδ  τε  καὶ Σαμουὴλ  καὶ τῶν  προφητῶν,  οἳ διὰ πίστεως κατηγωνίσαντο  βασιλείας,  εἰργάσαντο  δικαιοσύνην, ἐπέτυχον ἐπαγγελιῶν, ἔφραξαν στόματα λεόντων, ἔσβεσαν δύναμιν πυρός, ἔφυγον  στόματα  μαχαίρας, ἐνεδυναμώθησαν ἀπὸ ἀσθενείας, ἐγενήθησαν ἰσχυροὶ ἐν  πολέμῳ,  παρεμβολὰς ἔκλιναν ἀλλοτρίων· ἔλαβον  γυναῖκες ἐξ ἀναστάσεως  τοὺς  νεκροὺς  αὐτῶν· ἄλλοι  δὲ ἐτυμπανίσθησαν,  οὐ προσδεξάμενοι  τὴν ἀπολύτρωσιν, ἵνα κρείττονος ἀναστάσεως τύχωσιν· ἕτεροι δὲ ἐμπαιγμῶν καὶ μαστίγων πεῖραν ἔλαβον, ἔτι  δὲ δεσμῶν  καὶ φυλακῆς· ἐλιθάσθησαν, ἐπρίσθησαν, ἐπειράσθησαν, ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον, περιῆλθον ἐν  μηλωταῖς, ἐν  αἰγείοις  δέρμασιν, ὑστερούμενοι,  θλιβόμενοι, κακουχούμενοι, ὧν οὐκ ἦν ἄξιος ὁ κόσμος, ἐπὶ ἐρημίαις πλανώμενοι καὶ ὄρεσι καὶ σπηλαίοις καὶ ταῖς ὀπαῖς τῆς γῆς. Καὶ οὗτοι πάντες μαρτυρηθέντες διὰ τῆς πίστεως οὐκ ἐκομίσαντο τὴν ἐπαγγελίαν, τοῦ Θεοῦ περὶ ἡμῶν κρεῖττόν τι προβλεψαμένου, ἵνα μὴ χωρὶς ἡμῶν τελειωθῶσι.

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ

Ἀδελφοί, μέ τήν πίστη ὁ Μωυσῆς, ὅταν πιά μεγάλωσε, ἀρνήθηκε νά ὀνομάζεται γιός τῆς κόρης τοῦ Φαραώ· προτίμησε νά ὑποφέρει μαζί μέ τόν λαό τοῦ Θεοῦ, παρά ν' ἀπολαμβάνει τήν πρόσκαιρη ἁμαρτωλή ζωή.  Θεώρησε  μεγαλύτερο  πλοῦτο ἀπό  τούς  θησαυρούς  τῆς Αἰγύπτου τόν ἐξευτελισμό, σάν ἐκεῖνον πού ὑπέφερε ὁ Χριστός, γιατί ἀπέβλεπε στήν ἀνταπόδοση. Χρειάζεται νά συνεχίσω; Δέ θά μέ πάρει ὁ χρόνος  νά  διηγηθῶ γιά  τόν  Γεδεών,  τόν  Βαράκ,  τόν  Σαμψών,  τόν Ἰεφθάε, τόν Δαβίδ, τόν Σαμουήλ καί τούς προφῆτες. Μέ τήν πίστη κατατρόπωσαν  βασίλεια, ἐπέβαλαν  τό  δίκαιο,  πέτυχαν  τήν πραγματοποίηση  τῶν ὑποσχέσεων  τοῦ Θεοῦ, ἔφραξαν  στόματα λεόντων· ἔσβησαν τή δύναμη τῆς φωτιᾶς, διέφυγαν τή σφαγή, ἔγιναν ἀπό ἀδύνατοι ἰσχυροί, ἀναδείχτηκαν ἥρωες στόν πόλεμο, ἔτρεψαν σέ φυγή ἐχθρικά στρατεύματα· γυναῖκες ξαναπῆραν πίσω στή ζωή τούς ἀνθρώπους τους, κι ἄλλοι βασανίστηκαν ὥς τόν θάνατο, χωρίς νά δεχτοῦν τήν ἀπελευθέρωσή τους, γιατί πίστευαν ὅτι μποροῦσαν ν' ἀναστηθοῦν σέ μιά καλύτερη ζωή. Ἄλλοι δοκίμασαν ἐξευτελισμούς καί μαστιγώσεις, ἀκόμη καί δεσμά καί φυλακίσεις. Λιθοβολήθηκαν, πριονίστηκαν,  πέρασαν  δοκιμασίες,  θανατώθηκαν  μέ  μαχαίρι, περιπλανήθηκαν  ντυμένοι  μέ  προβιές  καί  κατσικίσια  δέρματα, ἔζησαν μέ στερήσεις, ὑπέφεραν καταπιέσεις, θλίψεις καί κακουχίες –ὁ κόσμος δέν ἦταν ἄξιος νά ’χει τέτοιους ἀνθρώπους– πλανήθηκαν σέ ἐρημιές καί βουνά, σέ σπηλιές καί σέ τρύπες τῆς γῆς. Ὅλοι οἱ παραπάνω, παρά τήν καλή μαρτυρία τῆς πίστης τους, δέν πῆραν ὅ,τι τούς ὑποσχέθηκε ὁ Θεός. Αὐτός εἶχε προβλέψει κάτι καλύτερο γιά μᾶς, ἔτσι ὥστε νά μή φτάσουν ἐκεῖνοι στήν τελειότητα χωρίς ἐμᾶς.

ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ: "ΝΑ ΔΙΑΦΥΛΑΞΟΥΜΕ ΤΑ ΖΩΠΥΡΑ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΜΑΣ"

Έντονη συγκίνηση, περηφάνεια, χαρά και αισιοδοξία για το μέλλον ήταν τα συναισθήματα που σκόρπισαν τα παιδιά των Εκπαιδευτηρίων της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς (Βρεφονηπιακός Σταθμός, Παιδικός Σταθμός, Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο) σήμερα Παρασκευή 22 Μαρτίου 2024 με την παρέλαση που πραγματοποίησαν ενώπιον του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πειραιώς κ. Σεραφείμ και των δεκάδων γονέων, κηδεμόνων και φίλων των Εκπαιδευτηρίων μας που προσήλθαν να χειροκροτήσουν και να καμαρώσουν τα παιδιά μας!

Τιμώντας την διπλή εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και της Εθνικής μας Παλιγγενεσίας αντιπροσωπίες από τον Βρεφικό Σταθμό έως και το Λύκειο, παρουσίασαν μία ξεχωριστή παρέλαση στον αύλειο χώρο των εγκαταστάσεών μας.

Οι γονείς, οι κηδεμόνες των παιδιών, αλλά και οι φίλοι των Εκπαιδευτηρίων είχαν την ευκαιρία να καμαρώσουν τα παιδιά να παρελαύνουν με υπερηφάνεια υψώνοντας την Ελληνική Σημαία, αλλά και σημαίες της Επανάστασης από την στεριά και τη θάλασσα.

Εμφανώς συγκινημένος ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιώς κ.Σεραφείμ, απευθυνόμενος προς τους παρευρισκομένους, συνεχάρη τα παιδιά ευχαρίστησε θερμά τις οικογένειές τους, τους γονείς και τους κηδεμόνες για την εμπιστοσύνη που δείχνουν προς όλες τις βαθμίδες των Εκπαιδευτηρίων της τοπικής μας Εκκλησίας.

Σημείωσε ότι πρέπει να διαφυλάξουμε τα ζώπυρα του Γένους μας, τις αξίες των ηρώων του 1821 και να έχουμε πάντα στην καρδιά μας Χριστό και Ελλάδα.

Τέλος, ευχήθηκε στα παιδιά να διαφυλάξουν ως πολύτιμη παρακαταθήκη τις γνώσεις που λαμβάνουν από τα Εκπαιδευτήριά μας οι οποίες θα τους οδηγήσουν αύριο στην κατάκτηση των στόχων τους.

Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε η γιορτή του Βρεφονηπιακού Σταθμού, του Παιδικού Σταθμού, του Νηπιαγωγείου, καθώς και της Α΄ και Β΄ Δημοτικού, με ποιήματα, τραγούδια και χορούς που παρουσίασαν τα παιδιά.

Ιδιαίτερη αίσθηση σε όλους τους παρευρισκομένους προκάλεσε η νεοσυσταθείσα ομάδα κρουστών, η οποία έδωσε και τον ρυθμό στο βηματισμό της παρέλασης.

Η ενέργεια αυτή, η οποία ξεκίνησε δειλά στον περσινό εορτασμό της 28ης Οκτωβρίου, έχει ως στόχο τα παιδιά μας να έρθουν από την πολύ τρυφερή ηλικία σε επαφή με τα ιδεώδη, τις αξίες, τα πιστεύω και τα ιδανικά μας, διατηρώντας αναλλοίωτα τα Ελληνορθόδοξα χρώματα στις ψυχές τους.

Στο τέλος της εκδήλωσης, μικροί και μεγάλοι, έγιναν ένας κύκλος χορεύοντας παραδοσιακούς σκοπούς της πατρίδος μας.

Η Εκδήλωση ολοκληρώθηκε ψάλλοντας όλοι τον Εθνικό μας ύμνο.

Παράλληλα στην μεγάλη αίθουσα εκδηλώσεων των Εκπαιδευτηρίων μας, βρισκόταν σε εξέλιξη η γιορτή που ετοίμασαν τα παιδιά των μεγαλύτερων τάξεων του Δημοτικού

Αξίζει να σημειωθεί ότι τις προηγούμενες ημέρες διαδοχικά πραγματοποιήθηκαν εορταστικές εκδηλώσεις από μαθητές, μαθήτριες και εκπαιδευτικό προσωπικό όλων των βαθμίδων των εκπαιδευτήριων μας, τιμώντας το πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου και τους ήρωες της Εθνικής μας Παλιγγενεσίας.

ΣΑΒΒΑΤΟΝ Α΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

(ΤΟ ΔΙΑ ΚΟΛΛΥΒΩΝ ΘΑΥΜΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΤΟΥ ΤΗΡΩΝΟΣ)

«Τῇ μαρτυρικῇ σου πρός Θεόν παρρησίᾳ Θεόδωρε, τό τοῦ ἀποστάτου, κατά τῆς Χριστοῦ πίστεως μηχάνημα, μάταιον ἀπετέλεσας· ὑπέρμαχος τῷ εὐσεβοῦντι χρηματίσας λαῷ, δι’ ἐπιστασίας φρικτῆς, τῶν μεμολυσμένων βρωμάτων θυσίαις εἰδωλικαῖς αὐτούς λυτρωσάμενος· ὅθεν σε καί εἰδώλων καθαιρέτην καί ὡς τῆς ποίμνης Χριστοῦ σωτῆρα καί φύλακα, καί προστάτην ἡμῶν εὐεπήκοον, τιμῶντες, δεόμεθα ἐν ᾅσμασιν, ἱλασμόν καί φωτισμόν, διά σοῦ δωρηθῆναι ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν» (Ἀπόστιχα αἴνων, ἰδιόμελον εἰς ἦχον γ΄).

(Μέ τήν παρρησία πού ἔχεις πρός τόν Θεό ὡς μάρτυς, Θεόδωρε, ὁδήγησες στό κενό τό σχέδιο τοῦ ἀποστάτη βασιλιᾶ Ἰουλιανοῦ κατά τῆς χριστιανικῆς πίστεως. Διότι ὡς ὑπερασπιστής τοῦ εὐσεβοῦς λαοῦ λύτρωσες, μέ τή φοβερή ἐμφάνισή σου, τούς πιστούς ἀπό τά μολυσμένα φαγητά λόγω τῶν εἰδωλολατρικῶν θυσιῶν. Γι’ αὐτό, τιμώντας σε καί ὡς καταστροφέα τῶν εἰδώλων καί ὡς σωτήρα καί φύλακα τῆς ποίμνης τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά καί ὡς γρήγορο προστάτη μας, σέ παρακαλοῦμε μέ τούς ὕμνους μας νά δωρίσει ὁ Κύριος μέ τίς πρεσβεῖες σου στίς ψυχές μας τό ἔλεος καί τόν φωτισμό Του).

Ὁ ἅγιος ὑμνογράφος μᾶς ὑπενθυμίζει ὅτι τό Σάββατο τῆς πρώτης ἑβδομάδας τῶν Νηστειῶν δέν εἶναι ψυχοσάββατο κατά τόν τύπο τοῦ Σαββάτου τῆς παραμονῆς τῆς Κυριακῆς τῶν Ἀπόκρεω, ἀλλά εἶναι ἀφιερωμένο στόν ἅγιο μεγαλομάρτυρα Θεόδωρο τόν Τήρωνα, λόγω μίας θαυμαστῆς ἐπέμβασής του, μέ τήν ὁποία ἔσωσε τόν πιστό λαό τῆς Κωνσταντινούπολης ἀπό μολυσμένα εἰδωλολατρικά φαγητά. Ὅπως σημειώνει τό σύντομο συναξάρι τῆς ἡμέρας «ὁ (αὐτοκράτορας) Ἰουλιανός ὁ παραβάτης, γνωρίζοντας ὅτι οἱ χριστιανοί κατεξοχήν καθαρίζουν τίς ψυχές τους μέ νηστεία τήν πρώτη ἑβδομάδα τῆς ἁγίας τεσσαρακοστῆς, τήν ὁποία καί μεῖς οἱ πιστοί γιά τόν λόγο αὐτόν τήν ὀνομάζουμε καθαρά ἑβδομάδα, σκέφτηκε τότε κυρίως νά τούς μολύνει. Γι’ αὐτό καί πρόσταξε κρυφά, νά βάλουν στήν ἀγορά ἐκεῖνες τίς ἡμέρες τρόφιμα πού εἶχαν μιανθεῖ ἀπό τά αἵματα τῶν εἰδωλολατρικῶν θυσιῶν. Μέ θεϊκή ἐπίνευση ὅμως φάνηκε ὁ μάρτυς Θεόδωρος στόν τότε ἀρχιεπίσκοπο Κωνσταντινουπόλεως Εὐδόξιο τήν ὥρα πού κοιμόταν καί τοῦ φανέρωσε τό σχέδιο, ἐνῶ τοῦ παράγγειλε νά συγκαλέσει τούς πιστούς ἀμέσως τό πρωί τῆς Δευτέρας καί νά τούς ἐμποδίσει νά χρησιμοποιήσουν ἐκεῖνα τά τρόφιμα· τήν ἔλλειψη δέ τῆς ἀναγκαίας τροφῆς νά τήν ἀναπληρώσουν πρόχειρα μέ κόλλυβα πού θά φτιάξουν, δίνοντας ὁ ἅγιος τήν ἑρμηνεία ὅτι κόλλυβα ὀνομάζουμε ἐμεῖς στά Εὐχάϊτα τό βρασμένο σιτάρι. Μέ τόν τρόπο αὐτόν ματαιώθηκε ὁ σκοπός τοῦ παραβάτη αὐτοκράτορα, ἐνῶ ὁ εὐσεβής λαός πού διαφυλάχθηκε ἀμόλυντος καθόλη τήν καθάρσιμη ἑβδομάδα, ἀπέδωσε στόν μάρτυρα τήν εὐχαριστία κατά τό Σάββατο αὐτό, τελώντας τή μνήμη του μέ κόλλυβα. Κι αὐτά μέν συνέβησαν περί τά μέσα τοῦ 4^ου αἰῶνα, ἡ δέ Ἐκκλησία ἐπιτελεῖ κάθε χρόνο τήν ἀνάμνηση τοῦ θαύματος πρός δόξα Θεοῦ καί τιμή τοῦ μάρτυρα».  

Α΄ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ

«Χαῖρε, δι’ ἧς ἡ χαρά ἐκλάμψει»

Μέσα στήν πένθιμη ἀτμόσφαιρα τῆς Μεγάλης Σαρακοστῆς ἡ ἀκολουθία τῶν Χαιρετισμῶν ἔρχεται ὡς ἀκτίνα φωτός πού ἀλλάζει τή διάθεση τῶν πιστῶν – τά χαμηλωμένα φῶτα τοῦ Ναοῦ ἀνάβουν στό ἀνώτερο δυνατό, τά ἄμφια λαμπροφοροῦν καί πάλι, ἡ ἁγία Τράπεζα μέ τά φωτεινά ἐνδύματά της τό ἴδιο. Στήν πραγματικότητα βεβαίως λειτουργεῖ ἡ ἴδια πνευματική ἀτμόσφαιρα, αὐτή τῆς χαρμολύπης, ἡ ὁποία  διαποτίζει πάντοτε ὅλη τήν πορεία τῆς Ἐκκλησίας, κι αὐτό γιατί τό ὅποιο λαμπρό στοιχεῖο αὐτῆς προϋποθέτει καί παραπέμπει στό πένθιμο τῆς μετανοίας· τό ὅποιο πένθιμο στοιχεῖο ἀποκαλύπτει ἐξίσου τό λαμπρό καί φωτεινό ἔνδυμά της. Πρόκειται ἀσφαλῶς γιά τήν πιό βαθιά ἀλήθεια πού ζεῖ τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ὅταν ἀκολουθεῖ γνήσια τά χνάρια τῆς κεφαλῆς του, δηλαδή τή βίωση τοῦ Σταυροῦ καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου – εἶναι μία πραγματικότητα μέ δύο ὄψεις: Σταυρός καί Ἀνάσταση· Ἀνάσταση καί Σταυρός. Κι ἕνας χαιρετισμός, ἤδη ἀπό τήν πρώτη στάση τῆς ἀκολουθίας, ἔρχεται καί μᾶς προβληματίζει πάνω στή συγκεκριμένη πραγματικότητα: χαιρετίζουμε τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο κυρίως τήν ὥρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ της, διότι μέσω αὐτῆς θά λάμψει ἡ χαρά μέσα στόν κόσμο. Ποιά εἶναι αὐτή ἡ χαρά;

1. Ὁ ὑμνογράφος βεβαίως μιλάει γιά τή χαρά πού φέρνει ὁ Χριστός μέ τόν ἐρχομό Του στόν κόσμο,  σέ ἀντιδιαστολή μέ τή λύπη καί τή μελαγχολία πού κυριαρχοῦσε στήν πρό Χριστοῦ ἐποχή. Ὁ κόσμος μέχρι νά ἔρθει ὁ ἐνανθρωπήσας Θεός βρισκόταν βουτηγμένος μέσα σ’ αὐτό πού ἀποτελεῖ αἴτιο τῆς θλίψης καί τῆς λύπης, τήν ἴδια τήν ἁμαρτία, γιά τόν λόγο ὅτι ὁ ἄνθρωπος, ἐνῶ εἶχε δημιουργηθεῖ γιά νά ζεῖ μαζί μέ τόν Θεό ὡς ἕνας ἄλλος Θεός ἐπί τῆς γῆς, συνεπῶς νά ζεῖ καί τή χαρά καί τήν εὐτυχία τοῦ Θεοῦ, δέν στάθηκε πάνω στή φυσιολογία τῆς δημιουργίας του αὐτῆς, ἀλλά ἐπαναστάτησε καί ἀπώλεσε τή σχέση μέ τόν Δημιουργό του. Τό ἀποτέλεσμα εἶναι γνωστό: ὁδηγήθηκε στήν παρά φύσιν κατάσταση τῆς ἀπομάκρυνσή του ἀπό Αὐτόν πού εἶναι ἡ πηγή τῆς ζωῆς του, συνεπῶς ἄρχισε νά ζεῖ τόν ἴδιο τόν θάνατο, πνευματικό καί ὕστερα καί σωματικό. Ὁ θάνατος ὅμως συνοδεύεται πάντοτε μέ τά γνωρίσματα πού τόν συνοδεύουν, τή θλίψη, τή στενοχώρια, τή μελαγχολία - ὅ,τι συνιστᾶ βίωμα τῆς ἴδια τῆς κόλασης. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος τό ἐπισημαίνει μέ τόν πιό ἄμεσο καί ἀνάγλυφο τρόπο: «Θλίψις καί στενοχωρία ἐπί πᾶσαν ψυχήν ἀνθρώπου τοῦ κατεργαζομένου τό πονηρόν». Κι εἶναι συγκλονιστικά τά τροπάρια τῆς Ἐκκλησίας μας, ἤδη ἀπό τήν εἰσαγωγή τῆς Σαρακοστῆς, τήν Κυριακή τῆς Τυρινῆς, ὅπου διεκτραγωδοῦν τό ἄλγος καί τόν ἐσωτερικό ἅδη στόν ὁποῖο περιέπεσε ὁ Ἀδάμ καί ἡ Εὔα μετά τήν πτώση τους στήν ἁμαρτία. «Κάθισε ὁ Ἀδάμ ἀπέναντι στόν Παράδεισο καί θρηνώντας γιά τή γύμνωσή του ἄρχισε νά ὀδύρεται. Ἀλλίμονο σέ μένα πού μ’ ἔπεισε καί μ’ ἔκλεψε ἡ πονηρή ἀπάτη. Ἀλλίμονό μου… Ἐλεήμονα καί φιλάνθρωπε σοῦ φωνάζω: ἐλέησον ἐμένα πού παράπεσα».

2. Ἔρχεται λοιπόν ὁ Χριστός, ὁ ἴδιος ὁ Θεός ὡς ἄνθρωπος, προκειμένου νά σηκώσει πάνω Του τήν ἁμαρτία καί τά φρικτά ἀποτελέσματά της (:«ὁ αἴρων τήν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου») καί νά δώσει στόν ἄνθρωπο πού θά Τόν ἀποδεχτεῖ τή δυνατότητα καί πάλι ἐπαναφορᾶς του στήν ὑγιή πραγματικότητα: νά ζήσει ἐκ νέου τόν Παράδεισο, μαζί μέ Ἐκεῖνον πού εἶναι ὁ Παράδεισος, πιό ἔντονα καί αὐξημένα ὅμως κι ἀπό τήν πρώτη φορά. Ὁ Χριστός μέ ἄλλα λόγια εἶναι ὁ μόνος πού δημιουργεῖ συνθῆκες χαρᾶς, γιατί εἶναι ὁ μόνος πού καταργεῖ τό αἴτιο τῆς λύπης, τήν ἁμαρτία. Κι αὐτό σημαίνει βεβαίως ὅτι ὅπου δέν ὑπάρχει Χριστός, ἐκεῖ δέν ὑπάρχει ἀληθινή χαρά, ἔστω καί ἄν παρουσιάζονται στοιχεῖα πού φαίνονται ὅτι τήν «ἀποκαλύπτουν»: διασκεδάσεις, γέλια, ἀπολαύσεις. Ὁ καθένας ὅμως ἀπό τήν ἐμπειρία καί τίς γνώσεις του γνωρίζει ὅτι τά ἐξωτερικά αὐτά σημάδια «λαμπρότητας» τοῦ βίου δέν συνιστοῦν τήν ἀληθινή χαρά. Γιατί λειτουργοῦν στήν ἐπιφάνεια, ἀφήνοντας ἀνέγγιχτο τό βάθος τοῦ ἀνθρώπου πού δέν εἶναι ἄλλο ἀπό τόν νοῦ καί τήν καρδιά του. Στήν καρδιά «παίζεται» ἡ ἀληθινή ζωή, ἐκεῖ ἀνάλογα μέ τό εἶδος τῆς πλήρωσης καί τοῦ περιεχομένου της, καλό ἤ κακό, ὑπάρχει ἡ χαρά ἤ ἡ θλίψη. Ἀπόδειξη: τά μεγαλύτερα ποσοστά αὐτοκτονιῶν βρίσκονται ἐκεῖ πού δέν ὑπάρχει πρόβλημα φτώχειας καί οἱ ἄνθρωποι ζοῦν μέσα σέ πλούτη καί ἀνέσεις!

3. Ὁπότε μιλᾶμε γιά τήν ἀληθινή χαρά πού πηγάζει ἀπό τήν καρδιά, πού προϋποθέτει τήν πνευματική ἄσκηση (ὅπως τήν καθορίζουν οἱ ἀπόστολοι καί οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας) γιά τή διατήρηση τῆς καθαρότητάς της, πού ἀφήνει χῶρο μ’ ἕναν λόγο γιά τήν παρουσία τοῦ Πνεύματος τοῦ Θεοῦ καί τή θέα τοῦ προσώπου Κυρίου τοῦ Θεοῦ. «Μακάριοι οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονται». «Πάλιν ὄψομαι ὑμᾶς καί χαρήσεται ὑμῶν ἡ καρδία», ὅπως θά πεῖ ὁ Κύριος, γι’ αὐτό καί ὁ ἀσπασμός καί ὁ χαιρετισμός Του ἦταν, κυρίως μετά τήν Ἀνάστασή Του, τό «χαίρετε». Ἀκριβῶς ἔτσι κατανοοῦμε καί τήν προτροπή τοῦ ἀποστόλου Παύλου «χαίρετε, καί πάλιν ἐρῶ χαίρετε», διότι ἡ χαρά συνιστᾶ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ γιά τόν πιστό ἄνθρωπο καί σημαδοτεῖ τήν παρουσία τοῦ ἁγίου Πνεύματος. «Πάντοτε χαίρετε… Τοῦτο γάρ θέλημα Θεοῦ εἰς ὑμᾶς». «Ὁ καρπός τοῦ Πνεύματός ἐστιν… χαρά…».

4. Κι ἐδῶ βρίσκει θέση ἡ ἀρχική μας ὑπενθύμιση: ἡ καρδιακή αὐτή χαρά ἀπαιτεῖ τόν πένθιμο ἀγώνα τῆς μετανοίας, προκειμένου ἡ καρδιά νά καθαριστεῖ ἀπό ὅ,τι βρώμικο καί ἁμαρτωλό ἔχει. Γιατί στήν καθαρή καρδιά μόνο ἐπαναπαύεται ὁ Θεός. Πού θά πεῖ: γιά νά ἀναδυθεῖ ἡ χαρά πρέπει πρῶτα ὁ πιστός νά καταδυθεῖ στήν ἄβυσσο τοῦ ἅδη τῆς καρδιᾶς του  ἐν μετανοίᾳ· νά κλάψει καί νά πονέσει γιά τά διεστραμμένα πάθη τοῦ ἐγωισμοῦ του· νά χύσει δάκρυα πνευματικά πού θά καθαρίσουν τό ἔδαφος τοῦ ἐσωτερικοῦ του κόσμου. Στή χαρισματική αὐτή κατάσταση  βρίσκει ὄντως τόπο τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, γι’ αὐτό καί ἀρχίζει ἡ ἀνατολή τῆς δράσεώς Του πού συνοδεύεται πάντοτε, ὅπως εἴπαμε, πρῶτα ἀπό τήν ἀγάπη κι ἔπειτα ἀπό τή χαρά. Ἔτσι τό σταυρικό στοιχεῖο τῆς λύπης τῆς μετανοίας ὁδηγεῖ στή χαρά καί τό φῶς τῆς ἀνάστασης, γεγονός πού σφραγίζει τήν ὅλη πνευματική πορεία ἑνός χριστιανοῦ μέσα στόν κόσμο.

Ὁ Χριστός φέρνει πράγματι τήν ἀληθινή χαρά, γιατί Αὐτός εἶναι ἡ πηγή της. Ὁ κόσμος ἄλλαξε τόν ροῦ του ἀφότου Ἐκεῖνος ἔταμε τήν ἱστορία - ἡ μετά Χριστόν ἐποχή χαρακτηρίζεται ἀπό τήν κυριαρχία τοῦ φωτός καί τῆς χαρᾶς. Ἀρκεῖ βεβαίως νά ὑπάρχει καί ἡ συνέργεια τοῦ ἀνθρώπου: ἡ θέλησή του νά ἀποδεχτεῖ καί νά πιστέψει σ’ Αὐτόν. Ἄν δέν πιστέψει, τό πρό Χριστοῦ μέ τή μελαγχολία καί τή θλίψη του συνεχίζει τήν πορεία του καί μετά τόν ἐρχομό Του. Τό πρό Χριστοῦ καί μετά Χριστόν συνιστοῦν πνευματικές συντεταγμένες πού ἀφήνουν τό ἀποτύπωμά τους βεβαίως στόν κορμό τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου. Κι αὐτή ἡ χάρη καί ἡ χαρά τοῦ Χριστοῦ πού σώζει τόν κόσμο ἦλθε μέσα ἀπό τήν Παναγία Μητέρα Του. Ἡ μοναδικότητα παγκοσμίως τοῦ Χριστοῦ ἀποκαλύπτει καί τή μοναδικότητα τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Διότι «δι’ αὐτῆς ἔλαμψε ἡ χαρά».