«Εκείνος που αγαπά
τον Κύριο, έχει προηγουμένως αγαπήσει τον αδελφό του. Το δεύτερο οπωσδήποτε
είναι απόδειξη του πρώτου. Εκείνος που αγαπά τον πλησίον του, ποτέ δεν θα
ανεχθεί ανθρώπους που καταλαλούν. Θα φύγει δε μακριά από αυτούς σαν από φωτιά.
Εκείνος που λέγει ότι αγαπά τον Κύριο και συγχρόνως οργίζεται κατά του αδελφού
του, μοιάζει με εκείνον που τρέχει στον ύπνο του!» (Άγ. Ιωάννης Κλίμακος, λόγ.
λ΄ 15).
Μάλλον δεν πρέπει να
σπεύδουμε να ομολογούμε την αγάπη μας στον Θεό! Γιατί μπορεί να εκτεθούμε…
ανεπανόρθωτα! Ο όσιος μας θυμίζει: η αγάπη μας στον Θεό μετριέται μόνο από την
αγάπη μας στον συνάνθρωπο. Που σημαίνει: όση αγάπη τρέφουμε στον συνάνθρωπό
μας, τόση αγάπη τρέφουμε και στον Θεό. Ποιον συνάνθρωπο όμως; Όχι ασφαλώς τον
φίλο και τον αδελφό μας, οι οποίοι στέκονται εξίσου με εμάς φιλάδελφα απέναντί
μας. Τον συνάνθρωπο που είναι ίσως ο «κακός» γείτονάς μας, ο «ενοχλητικός»
συνάδελφός μας, το «σκληρό» αφεντικό μας, ο «τεμπέλης» υπάλληλός μας, ο
υβριστής μας ή αυτός που μας αδίκησε και μας αδικεί! Στη στάση μας απέναντι σ’
αυτούς πρώτιστα θα μετρήσουμε την αγάπη μας και στον Θεό. Κι ίσως τότε θα
σκύψουμε τα μάτια από ντροπή! Γιατί μπορεί να μη δούμε όχι τη ζητούμενη από τον
Χριστό αγάπη μέσα μας, αλλ’ ούτε καν το ίχνος της! Κι ακόμη χειρότερα: μπορεί
να δούμε κι ένα μίσος και μια έχθρα, φανερή ή αφανή, να μας κατατρώγει τα
σωθικά! Τότε θα ξέρουμε: όχι μόνο δεν αγαπάμε τον Θεό, αλλά Τον… μισούμε, έστω
κι αν θεωρητικά Τον λατρεύουμε! «Απόδειξη της αγάπης στον Θεό είναι η αγάπη
στον αδελφό»!
Ο όσιος δεν λέει δικά
του πράγματα. Μεταφέρει τον αποκαλυπτικό λόγο της αγίας Γραφής, βεβαιωμένο
ασφαλώς και από τη δική του αγία εμπειρία. Ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος δεν είναι
εκείνος που τονίζει εν Πνεύματι ότι «όποιος πει ότι αγαπώ τον Θεό αλλά μισώ
τον συνάνθρωπό μου είναι ψεύτης;» Για να προσθέσει: «εάν δεν αγαπάς τον
συνάνθρωπό σου που τον βλέπεις με τα μάτια σου, πώς θα αγαπήσεις τον Θεό που
είναι αόρατος;» Αλλά και ο άγιος ευαγγελιστής καταθέτει τελικώς τη μαρτυρία
του ίδιου του ενανθρωπήσαντος Θεού: «Εάν αγαπάτε τους αγαπώντας υμάς, ποία
υμίν χάρις εστίν; Και γαρ οι αμαρτωλοί το αυτό ποιούσιν. Πλην, αγαπάτε τους
εχθρούς υμών, καλώς ποιείτε τοις μισούσιν υμάς, ευλογείτε τους καταρωμένους
υμάς, προσεύχεσθε υπέρ των διωκόντων και επηρεαζόντων υμάς». Ο λόγος είναι
απόλυτος, γιατί είναι ο λόγος ακριβώς του Θεού. Δεν επιδέχεται διαφορετικές
ερμηνείες.
Κι ο όσιος Ιωάννης μας
δίνει και άλλα αποδεικτικά, για να μην τρέφουμε και πάλι αυταπάτες: λες ότι
αγαπάς τον Θεό; Για κοίτα το θέμα της κατάκρισης και της οργής απέναντι στον
συνάνθρωπό σου. Όχι μόνο δεν πρέπει να κατακρίνεις τον πλησίον σου, αλλ’ ούτε
καν να ακούσεις λόγο κατακρίσεως γι’ αυτόν από άλλον: φύγε σαν από φωτιά! Και
μη νευριάζεις και οργίζεσαι μαζί του! Αν το κάνεις, πορεύεσαι την πνευματική
ζωή, όσο πορεύεσαι… κοιμώμενος!
