20 Ιουνίου 2023

ΔΕΝ ΒΡΙΣΚΟΥΝ ΠΟΥΘΕΝΑ ΑΝΑΠΑΥΣΗ

 

«Όσοι άνθρωποι απομακρύνονται από τον Θεό, επόμενο είναι να μη βρίσκουν πουθενά ανάπαυση. Γι’ αυτό γυρίζουν ανήσυχοι γύρω και από το φεγγάρι ακόμη, γιατί ολόκληρος ο πλανήτης μας δεν χωράει την πολλή τους ανησυχία, και γυρίζουν σαν το λουρί της μηχανής γύρω από την τρελή ρόδα και καταξοδεύουν πολλά (λεφτά στον αέρα)» (Οσίου Παϊσίου Αγιορείτου, Επιστολές, έκδ. Ι. Ησυχ. «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος, Σουρωτή Θεσσαλονίκης).

Ο όσιος Παΐσιος διαπιστώνει αυτό που διαλαλεί η Αγία Γραφή και όλη η Πατερική Παράδοση: ο άνθρωπος μακριά από τον Θεό δεν μπορεί να βρει καθόλου ανάπαυση, να γαληνέψει δηλαδή η ψυχή του, να μπορεί να χαρεί γιατί βρήκε την πνευματική ισορροπία του. Ο εκτός Θεού άνθρωπος, ας είναι και χριστιανός – ο όσιος μιλούσε πάντοτε για τους «χριστιανούς κατ’ όνομα» - πάντοτε πελαγοδρομεί μέσα στη δίνη των παθών του, τα οποία τον κάνουν να λειτουργεί κυριολεκτικά ως «φτερό στον άνεμο». Ο ίδιος δεν ήταν που έλεγε ότι αν δεν τον κρατούσε η χάρη του Θεού θα ζούσε και ο ίδιος, έστω και καλόγερος, ως κοσμικός άνθρωπος, που αναλώνεται μέσα στα καταγώγια και τους τόπους της αμαρτίας; Πόσο άμεσα εκφράζει την αλήθεια αυτή η υμνολογία της Εκκλησίας μας, όπως για παράδειγμα στο γνωστό τροπάριο από την Παρακλητική, που ο πιστός απευθύνεται στην Παναγία να γίνει ο κυβερνήτης της ψυχής του, γιατί κινδυνεύει να χαθεί μέσα στον βυθό της απώλειας λόγω της αμαρτίας; «Κυβέρνησε, Αγνή, την άθλια ψυχή μου και ελέησέ την που γλιστράει στον βυθό της απώλειας από το πλήθος των αμαρτιών της».

Αιτία για την τραγική αυτή κατάσταση είναι ότι ο άνθρωπος, και ο χριστιανός, που αμαρτάνει αμετανόητα χάνει το κέντρο της ζωής του, την ίδια τη ρίζα και το σπίτι του, χάνει την ίδια την ταυτότητά του. Ποιο το κέντρο και η αναφορά του ανθρώπου; Ο ίδιος ο Θεός, ο Δημιουργός Χριστός εν Πατρί και Πνεύματι, ο Οποίος έπλασε τον κόσμο με αποκορύφωμα τον άνθρωπο. «Κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν» Εκείνου δημιουργήθηκε, ως σύνοψη όλης της Δημιουργίας, υλικής και πνευματικής, «ένας δεύτερος κόσμος» για να θυμηθούμε τους Καππαδόκες Πατέρες. Ο Χριστός ως «εξ Ου και δι’ Ού και εις Ον τα πάντα έκτισται» είναι η πηγή της Ζωής, χωρίς Αυτόν δεν έχει τίποτε νόημα στη ζωή – πώς να νιώσεις καλά αφού έχει κοπεί η ρίζα που σε κρατάει ζωντανό; Χωρίς Θεό όλα αναπνέουν θάνατο! Γι’ αυτό και προ Χριστού ο άνθρωπος διαρκώς αναζητούσε και νοσταλγούσε Αυτόν που έχασε, χωρίς όμως επιτυχία, με κύριο γνώρισμα της ζωής του ακριβώς την ταραχή. Μια βαθιά μελαγχολία ήταν ό,τι τον χαρακτήριζε, γιατί του έλειπε το Ένα που είχε ανάγκη.

Αλλά το ίδιο συμβαίνει και μετά τον ερχομό του ενανθρωπήσαντος Θεού, του Ιησού Χριστού, όταν ο άνθρωπος έστω και βαπτισμένος Τον διαγράφει από τη ζωή του. Δεν υπάρχει απολύτως τίποτε που να γεμίσει την ταραγμένη καρδιά του. Σχέσεις, υλικά αγαθά, ταξίδια, κατανάλωση όλων των «αγαθών» του κόσμου δεν μπορούν να επαρκέσουν στο πλήρωμα της καρδιάς που κατά κυριολεξίαν τα «θέλει» όλα! Και τα θέλει όλα γιατί η καρδιά θέλει τον Θεό της. Φτιαγμένοι όπως είπαμε από τον Θεό για να ζούμε μαζί Του και να καταλήξουμε σ’ Εκείνον μόνον με την απειρία Του μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι! «Ολόκληρος ο πλανήτης δεν χωράει την πολλή ανησυχία τους», κατά τον λόγο του οσίου. Γι’ αυτό τριγυρνάει ο άνθρωπος «σαν τον λουρί της μηχανής γύρω από την τρελή ρόδα» χωρίς αποτέλεσμα! Και ξοδεύει χρήματα, ξοδεύει, ξοδεύει, χωρίς να καταλαβαίνει ότι τα ρίχνει σ’ ένα βαρέλι που δεν έχει πάτο.

Ο Κύριος το είπε με απόλυτα σαφή τρόπο: «Μάθετε από Εμένα ότι είμαι πράος και ταπεινός στην καρδιά. Και θα βρείτε έτσι την ανάπαυση στις ψυχές σας». Η ανάπαυση και η γαλήνη της ψυχής υπάρχει μόνο στον Κύριο. Όταν όμως ο άνθρωπος δημιουργήσει προσωπική και άμεση σχέση μαζί Του, γνώρισμα της οποίας είναι η πραότητα και η ταπείνωση. Όπου ο πιστός έχει τους οφθαλμούς του σ’ Εκείνον και αγωνίζεται να ζει με την ταπείνωση και την αγάπη Του, που θα πει να ζει ορθά μέσα στην εκκλησιαστική κοινότητα, τόσο η εμπειρία του θα αποτελεί εξαγγελία της «πάντα νουν υπερεχούσης ειρήνης του Χριστού». Κι η ειρήνη αυτή που θα έχει βρει και θα ζει θα τον κάνει και τον μεγαλύτερο ιεραπόστολο για τους άλλους συνανθρώπους του. «Απόκτησε την ειρήνη του Χριστού μέσα σου και χιλιάδες άνθρωποι θα την αποκτήσουν μαζί σου» (άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ). 

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΣ ΜΕΘΟΔΙΟΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΠΑΤΑΡΩΝ

«Αυτός ο μακάριος ανέθεσε τον εαυτό του από την παιδική του ηλικία στον Θεό, γι᾽ αυτό και έγινε θείο σκεύος και δοχείο του αγίου Πνεύματος. Έλαβε την ιερωσύνη από τη θεία χάρη, με το θέλημα του Θεού, και ποίμανε καλώς και θεοφιλώς το ποίμνιο που του εμπιστεύτηκε η Εκκλησία, καταφωτίζοντας με λόγια παράκλησης το πλήρωμα της Εκκλησίας. Όταν είδε να διαχέεται η πλάνη του Ωριγένη, σαν άριστος ποιμένας την κατέφλεξε με τη θεία φλόγα, διαλύοντας έτσι τη θολούρα και τη μανία του σκοταδιού με τη σοφία των λόγων του και τη θεία χάρη. Η αστραπή μάλιστα των λόγων του και η σάλπιγγα της γνώσης έφτασε σε όλη τη γη. Γι᾽ αυτό, μη υποφέροντας ο εχθρός την παρρησία και την αντιρρητική δύναμη των λόγων του μεγάλου αυτού, οπλίζει τους υπηρέτες του για την εξόντωσή του. Αυτός δε αφού ντύθηκε πριν από το μαρτύριο τη ζωηφόρο νέκρωση, με αποτομή διά ξίφους της κεφαλής του, μετατέθηκε προς την καλύτερη ζωή. Πρώτα μεν ιερουργώντας τον αμνό του Θεού, ύστερα δε θυσιαζόμενος, οδηγήθηκε στον Χριστό ως ζωντανή θυσία. Γι᾽ αυτό και κατακοσμήθηκε με διπλούς στεφάνους ο γενναίος υπερασπιστής της αλήθειας. Κι αφού έλαβε το τέλος με μαρτυρικά αίματα, αναπαύτηκε αιώνια.

Αυτός ο θείος πράγματι ιερέας του Θεού και μάρτυρας μάς άφησε συγγράμματα της φιλοπονίας του, που είναι γεμάτα από κάθε γνώση και ωφέλεια. Αλλά και για τα μέλλοντα με μεγάλη σαφήνεια προφήτευσε και προανήγγειλε καθαρότατα, για τις εναλλαγές των βασιλειών και τις μεταβολές και τις αλλαγές τους, και για τις επεκτάσεις εθνών και τις ερημώσεις χωρών και τόπων και τους αφανισμούς. Για ορθοδόξους και αιρετικούς βασιλείς και για τη συντέλεια του κόσμου, και για τον Αντίχριστο και τη βασιλεία του, και για τον αφανισμό και την πανωλεθρία κάθε ανθρώπου. Όλα αυτά σαφέστατα ο θείος αυτός άνδρας τα προφήτευσε».

Ο υμνογράφος άγιος Θεοφάνης για μία ακόμη φορά αφορμάται από το όνομα του αγίου, προκειμένου να το αξιοποιήσει από πλευράς πνευματικής. Το όνομα του αγίου λειτουργεί κατ᾽ αυτόν με τρόπο που υπενθυμίζει τη μέθοδο που πρέπει να ακολουθεί κανείς για τη σωτηρία του, δηλαδή για να οδεύει τον δρόμο της αρετής που οδηγεί προς τον Θεό. «Η μνήμη σου, Ιεράρχα Μεθόδιε, που φέρνει σε εμάς την οδό της σωτηρίας, έφτασε με λαμπρότητα» (στιχηρό εσπερινού). «Δίδαξέ με, μακάριε μύστη, τη μέθοδο της αρετής» (ακροστιχίδα κανόνα).  Κι αυτό συμβαίνει, κατά τον άγιο υμνογράφο, διότι ο άγιος Μεθόδιος με τους λόγους του, αλλά και με το μαρτύριό του φώτισε το πλήρωμα της Εκκλησίας, διαλύοντας το σκοτάδι της πολυθεΐας, κι έφτασε στο αιώνιο φως της Βασιλείας του Θεού. Συνεπώς η ζωή του η ίδια συνιστά την ορθή μέθοδο που ακολουθώντας την κανείς εκβάλλει στη Βασιλεία του Θεού (στιχηρό εσπερινού).

Ο υμνογράφος επιμένει ιδιαιτέρως στη διπλή θυσία που πρόσφερε στον Θεό ο άγιος Μεθόδιος. Πρώτα πρόσφερε ως ιερέας τις αναίμακτες θυσίες στον Θεό κι έπειτα ολόκληρο τον εαυτό του διά του μαρτυρίου (κάθισμα όρθρου). Γι᾽ αυτό και τονίζει ο Θεοφάνης ότι άστραψε με δύο στεφάνια ο άγιος Μεθόδιος: με το στεφάνι της ιερωσύνης και με το στεφάνι του μαρτυρίου. «Έχοντας ως κόσμημα το στεφάνι του μαρτυρίου και το μύρο της ιερωσύνης, μακάριε, και με τα δύο άστραψες» (ωδή α´). Προβαίνει όμως ο άγιος υμνογράφος σε μία πολύ σημαντική παρατήρηση, αναφερόμενος στις αναίμακτες θυσίες λόγω της ιερωσύνης του. Ο άγιος Μεθόδιος δεν λειτουργούσε ως ιερέας με έναν τρόπο τυπικό και επιφανειακό. Το πρώτο θυσιαστήριο, πάνω στο οποίο πρόσφερε την αναίμακτη θυσία, ήταν η ίδια η καρδιά του. «Είχες κάνει ωραίο θυσιαστήριο την καρδιά σου, ιερουργέ, και πάνω σ᾽ αυτό πρόσφερες τις αναίμακτες θυσίες στον Θεό» (κάθισμα όρθρου). Με άλλα λόγια ο άγιος Μεθόδιος είχε ως πρώτη αγία Τράπεζα για να λειτουργεί στον Θεό την ίδια την καρδιά του, γεγονός που σημαίνει ότι ο ιερέας αν τη θυσία που επιτελεί χάριτι Θεού δεν την επιτελεί καρδιακά, δεν είναι σωστός ιερέας. Η αλήθεια αυτή υπενθυμίζει αυτό που υπάρχει ως παράδοση στην πίστη μας, ότι δηλαδή σε περίπτωση που ελλείπει από κάπου αγία Τράπεζα αλλά υπάρχει ιερέας, το στήθος του ιερέα μπορεί να παίξει τον ρόλο της αγίας αυτής Τραπέζης. Πόσο ζωντανή και με αισθήματα καθιστά την πίστη μας μία τέτοια τοποθέτηση της θείας ιερουργίας σαν αυτή που προβάλλει ο άγιος Θεοφάνης για τον άγιο Μεθόδιο. Και βεβαίως είναι ευνόητο ότι μία τέτοια πυρακτωμένη καρδιά που λειτουργεί στον Θεό με τέτοιο τρόπο καταλήγει εύκολα και στη θυσία της ζωής, όταν συντρέξουν οι συνθήκες.

Ο Θεοφάνης συνεχίζει το παραπάνω σκεπτικό και με άλλο τρόπο. Η καρδιακή ιερουργία του αγίου Μεθοδίου αποδείκνυε ότι ο ίδιος είχε νεκρωθεί κατ᾽ άνθρωπον ως προς τις αμαρτίες του. Διότι βεβαίως κανείς δεν μπορεί να έχει τον Χριστό στην καρδιά του, αν δεν έχει εξορύξει από εκεί την αμαρτία. «Ουδείς δύναται δυσίν κυρίοις δουλεύειν», όπως είπε ο Κύριος. Έτσι ο άγιος Μεθόδιος ήδη ήταν νεκρωμένος και πριν από το μαρτυρικό τέλος του, είχε δηλαδή ενεργοποιηθεί σε αυτόν η εν Χριστώ ανάστασή Του – η νέκρωση της αμαρτίας συνιστά την ανάσταση μέσα μας του Χριστού – συνεπώς το μαρτύριό του ήταν η μετάθεσή του προς την αιώνια ζωή. «Ντύθηκες, πάτερ, τη ζωηφόρο νέκρωση πριν από το τέλος σου, και όταν αποτεμνόσουν την κεφαλή με το ξίφος κατά το μαρτύριό σου, μετατέθηκες, ένδοξε, προς ζωή απείρως καλύτερη από την εδώ» (ωδή ε´). Η επισήμανση αυτή του αγίου υμνογράφου παραπέμπει στο γνωστό ασκητικό λόγιο, που ηχεί λίγο παράδοξα, εκφράζει όμως τη βαθύτατη παραπάνω πνευματική αλήθεια: «Αν πεθάνεις πριν πεθάνεις, δεν θα πεθάνεις, όταν πεθάνεις». Ο άγιος λοιπόν πριν ακόμη πεθάνει σωματικά, είχε πεθάνει ως προς την αμαρτία. Συνεπώς εν Χριστώ ήταν αναστημένος, κάτι που επιβεβαιώθηκε ακόμη περισσότερο και με το άγιο μαρτύριό του.

Ο άγιος Θεοφάνης όμως δεν μπορεί να μην αναφερθεί και στο κηρυκτικό έργο του αγίου ιερομάρτυρα. Ο άγιος Μεθόδιος υπήρξε χαρισματούχος δάσκαλος της Εκκλησίας, σε βαθμό τέτοιο μάλιστα, που ορισμένοι, υπερτονίζοντας το έργο του αυτό,  επιμένουν, λανθασμένα βεβαίως, ότι ήταν μόνον δάσκαλος και όχι ιερέας. Ως δάσκαλος όχι μόνο κήρυσσε με τον προφορικό λόγο, αλλά και με τον γραπτό. Μας άφησε μάλιστα και σπουδαία συγγράμματα, όπως ήδη αναφέρθηκε στο συναξάρι του. Το κήρυγμά του στρεφόταν τόσο κατά των αιρετικών, των οπαδών της πλάνης του Ωριγένη εν προκειμένω, όσο και στην προβολή της χριστιανικής πίστης και διδασκαλίας. Κατά τον υμνογράφο μας: «Είδες να διαχέεται η απάτη του Ωριγένη, κι επειδή ήσουν άριστος ποιμένας κατέφλεξες σύντομα όλη την αχλύ εκείνου με το θείο πυρ» (ωδή γ´). Ενώ: «κήρυξες την ορθόδοξη πίστη, πανσεβάσμιε, και δίδαξες το ποίμνιό σου»  (ωδή δ´). Και το κήρυγμά του αυτό ήταν «γλυκασμός ψυχωφελής που προέρχεται σαν από πηγή, η οποία ευφραίνει όλους τους μετόχους της και καταγλυκαίνει τα αισθητήρια της ψυχής» (ωδή δ´).

Βρίσκει μάλιστα την ευκαιρία ο άγιος Θεοφάνης να προβάλει έμμεσα το γνωστότερο έργο του αγίου Μεθοδίου, ο οποίος περισσότερο είναι γνωστός ως Μεθόδιος Ολύμπου, παρά Πατάρων, το «Συμπόσιον ή περί Παρθενίας», κατά αντιστοιχία προς το διάσημο έργο του αρχαίου Έλληνα φιλόσοφου Πλάτωνα «Συμπόσιον». Στο έργο αυτό ο άγιος, χωρίς να υποβαθμίζει τον γάμο, τονίζει όμως τη σπουδαιότητα της παρθενίας, κι αυτό έχοντας υπόψη του ο Θεοφάνης σημειώνει: «Το αξιοσέβαστο της παρθενίας και το κάλλος της αγνότητας τα έμαθες από την πείρα σου, ένδοξε, γι᾽αυτό με τη σοφία σου και τη χάρη των λόγων σου υποδεικνύεις σε όλους την ομορφιά αυτών και την αιώνια χαρμοσύνη τους» (ωδή γ´).

19 Ιουνίου 2023

ΣΕΒΑΣΜ. ΠΕΙΡΑΙΩΣ: "ΠΟΛΥΤΙΜΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ Η ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ"

 

Μητροπολίτης Πειραιώς: Η Εκκλησία έχει ως πολύτιμο θησαυρό την Αποστολικότητά της.

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιώς κ.Σεραφείμ χθες Κυριακή 18 Ιουνίου 2023 Ιερούργησε στον Ιερό Ναό Αγίου Διονυσίου Πειραιώς, όπου εορτάστηκε η επέτειος ενθρονίσεως της Ιεράς Εικόνος της Παναγίας Ναυλόχου Προστασίας.

Ο Σεβασμιώτατος κατά την διάρκεια του κηρύγματός, μεταξύ άλλων, ανέφερε πως η σημερινή ημέρα είναι διπλά λαμπρή για την Ενορία του Αγίου Διονυσίου Πειραιώς, αφού στις 18 Ιουνίου 2006 τέλεσε τα Εγκαίνια του Ιερού Ναού.

Στην συνέχεια, αναφερόμενος στην σημερινή Ευαγγελική περικοπή επισημαίνοντας πως «είμαστε παιδιά των Αποστόλων», σημείωσε πως «οι Απόστολοι είναι οι αυτήκοοι και αυτόπτες μάρτυρες της δράσεως του αιωνίου Θεού και Λόγου του Πατρός, που ήρθε στον κόσμο να μας εξηγήσει τη ζωή Του και να μας προσφέρει στόχους και τα ιερά μας αγωνίσματα, για να κατορθώσουμε, με το κατ’ εικόνα που έχουμε ως δωρεά, να φτάσουμε στην ομοίωσή μας προς τον Κύριο της αγάπης και των οικτιρμών».

«Η Εκκλησία, της οποίας είμαστε μέλη, έχει ως πολύτιμο θησαυρό την Αποστολικότητά της. Είναι η σπορά των Αποστόλων. Είναι η αλήθεια της πίστεως», είπε σε άλλο σημείο, συμπληρώνοντας πως «είναι η διαχρονική μετάγγιση της Θείας ζωής».

Τονίζοντας πως οι Απόστολοι πρόσφεραν εκείνο το οποίο βίωσαν, υπογράμμισε: «Επόπται της μεγαλειότητος του Χριστού είναι οι Απόστολοι και εμείς οι μαθητές των Αποστόλων». «Η Εκκλησία μας δεν είναι μία σύναξη ευσεβών ή θρησκευομένων, αλλά είναι το Σώμα του Χριστού που διδάσκεται από την εμπειρία και τη ζωή των Αποστόλων».

Επισημαίνοντας με έμφαση πως οι Απόστολοι επισφράγισαν το κήρυγμα του Ευαγγελίου με το ίδιο τους το αίμα, τόνισε πως κήρυξαν σε όλη την οικουμένη τον Σταυρωμένο και Αναστημένο Ιησού Χριστό, «όχι για να απολαύσουν θρόνους, μεγαλεία, δόξες, τιμές, χρήματα, ηδονές, αλλά για να συσταυρωθούν με τον Κύριό τους» και να πεθάνουν με φρικτά μαρτύρια.  «Το μήνυμά τους είναι απόλυτα ειλικρινές και αληθές, γιατί εκείνοι με το αίμα τους, επισφράγισαν τη διδαχή τους», πρόσθεσε.

Η σημερινή ημέρα για την Ενορία αυτή «είναι μια ημέρα ευγνωμοσύνης και ευχαριστίας για την σκέπη της Παναγίας, για την Ευλογία των Εγκαινίων, για τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος που καταρδεύει τις ψυχές και τις συνειδήσεις όλων», είπε ολοκληρώνοντας το κήρυγμά του ο Σεβασμιώτατος, ευχαριστώντας θερμά τους Ιερείς για την πολύτιμη και θυσιαστική τους διακονία και όλους όσοι συμβάλουν στην πρόοδο του ενοριακού έργου.

Τέλος, «επικαλούμενος την πρεσβεία της Κυρίας Θεοτόκου, ως ναυλόχου προστασίας του κόσμου μας και του σύμπαντος», ευχήθηκε «κάθε δύναμη και χάρη και ευλογία».

Στην συνέχεια ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιώς κ.Σεραφείμ, προχείρησε σε Πνευματικό τον Πανοσιολογιώτατο Αρχιμανδρίτη Ιλαρίωνα Θεοδωρόπουλο και εξαίροντας το ήθος και την ευσέβειά του, κάτι που όπως χαρακτηριστικά είπε «μας προσφέρει εχέγγυα και χρηστές ελπίδες», ευχήθηκε «να αναπαύονται συνειδήσεις στο επιτραχήλιό του», «με τη ζωή και το βίωμά του να προσφέρει παράδειγμα» και «η Χάρη του Παρακλήτου να τον περισκέπει πάντοτε».

Τέλος, ο Σεβασμιώτατος τέλεσε το Κτητορικό Μνημόσυνο για την ανάπαυση των ψυχών όλων των δωρητών και ευεργετών του Ναού.

Ο ΑΓΙΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΙΟΥΔΑΣ

(Υμνολογική προσέγγιση)

        Ο άγιος Θεοφάνης, ο υμνογράφος της ακολουθίας του αγίου Ιούδα, δεν προβληματίζεται ως προς το ποιος είναι ο σήμερον (19 Ιουνίου) εορταζόμενος απόστολος. Θεωρεί ότι ο Ιούδας του Ιακώβου κατά τον ευαγγελιστή Λουκά είναι ο ίδιος με τον Ιούδα τον υιό του μνήστορος Ιωσήφ, τον και Θαδδαίο ή Λεββαίο επονομαζόμενο, κατά τους Ματθαίο και Μάρκο, που σημαίνει ότι Ιούδας του Ιακώβου θα πει Ιούδας αδελφός του Ιακώβου, υιού και αυτού του αγίου Ιωσήφ. Συνεπώς αποκλείει την άποψη ότι ο Θαδδαίος ή Λεββαίος είναι άλλος απόστολος από τον αδελφόθεο Ιούδα. Οι ύμνοι του που ομιλούν για τον έ ν α  Ιούδα είναι αρκετοί. «Ιούδα, οι αδελφοί σου θα σε επαινέσουν γιατί φάνηκες και νομιζόσουνα αδελφός του προαιώνιου Λόγου που φανερώθηκε ως άνθρωπος». «Από ένδοξη ρίζα ανέτειλες σε μας σαν θεοδώρητο κλήμα, αυτόπτη του Κυρίου, απόστολε Θεάδελφε». «Μπορείς να καυχάσαι, Ιούδα, και για τη συγγένειά σου με τον Χριστό και για το ότι ανήκεις στον χορό των μαθητών Του και για το πάθος σου».

        Ο υμνογράφος βεβαίως δεν θέλει να υπερτονίσει τη συγγενική σχέση του αγίου Ιούδα με τον Κύριο – ο Ίδιος ο Κύριος πάντοτε παρέπεμπε στην προτεραιότητα της σχέσης με τον Θεό και όχι της συγγένειας: «Όποιος κάνει πράξη το θέλημα του Ουράνιου Πατέρα μου, αυτός είναι αδελφός και αδελφή και μητέρα Μου». Γι' αυτό αφενός μιλώντας για την αδελφική σχέση του Ιούδα με τον Χριστό σπεύδει εξίσου να χαρακτηρίσει αδελφούς και όλους τους πιστούς σ' Αυτόν (:«Ιούδα μακάριε, χρημάτισες αδελφός του Δεσπότη Χριστού που γεννήθηκε ως άνθρωπος και χρημάτισε αδελφός όλων των εκλεκτών»), αφετέρου εστιάζει την προσοχή του στην κλήση του Ιούδα από τον Χριστό να γίνει μαθητής Εκείνου, όπως και στην αποστολή που του ανέθεσε (:«Έγινες μαθητής του σαρκωθέντος Θεού μας, από τον Οποίο στάλθηκες σαν πρόβατο ανάμεσα σε λύκους πράγματι». «Από Αυτόν απεστάλης, πανεύφημε, ως απόστολος σε όλα τα πέρατα της γης, σπέρνοντας τον λόγο της πίστεως σε όλους και φωτίζοντας αυτούς που ήταν δούλοι στο σκοτάδι της άγνοιας και στον πονηρό κοσμοκράτορα»).

Το γεγονός ότι η συγγενική σχέση έρχεται δεύτερη επιβεβαιώνεται από τον άγιο Θεοφάνη και από την παρατήρησή του ότι η οικειότητα του αγίου Ιούδα με τον Κύριο οφείλετο όχι ακριβώς στην συγγένειά τους, αλλά στον πνευματικό αγώνα του Ιούδα κατά της αμαρτίας, με τον οποίο μπόρεσε να ζήσει τη ζωή Εκείνου. «Νέκρωσες το αμαρτωλό γήινο φρόνημά σου κι έτσι έζησες μαζί με τη ζωή των όλων Χριστό, πανόλβιε».

        Ο άγιος υμνογράφος αφιερώνει τους περισσότερους ύμνους του στο αποστολικό έργο του αγίου Ιούδα. «Ο μέγας του Κυρίου απόστολος», ως «φως δεύτερον που ακολούθησε τις λάμψεις του πρώτου φωτός Χριστού», «έχοντας ως οδηγό την ίδια την αλήθεια», απεστάλη «σαν βολίδα για να πλήξει και να αφανίσει παντελώς τις φάλαγγες των δαιμόνων και να θεραπεύσει με τη χάρη του Θεού εκείνους που πληγώθηκαν από αυτούς», όπως και «σαν ακτίνα του ήλιου που εξέλαμψε από την Παρθένο Μαρία, προκειμένου να καταφωτίσει τις καρδιές των ευσεβών και να αποδιώξει το σκοτάδι που υπήρχε». Κι αυτό γιατί ο άγιος απόστολος «έγινε υπήκοος στο πρόσταγμα του Κυρίου που έστειλε τους μαθητές Του κατά την ώρα της Αναλήψεώς Του να μαθητεύσουν όλα τα έθνη και να τα βαπτίζουν στο όνομα της αγίας Τριάδος».

Και βεβαίως μέσα σ' αυτήν την αποστολική ευθύνη του αγίου Ιούδα εντάσσεται, κατά τον ποιητή, και η καθολική επιστολή που μας άφησε στην Καινή Διαθήκη. «Ιεροφάντη θεσπέσιε - σημειώνει ο άγιος Θεοφάνης - στέλνεις σε όλους τους ανθρώπους την φωτιστική και δογματική επιστολή, που είναι γεμάτη από το Πνεύμα του Θεού». Πράγματι, η μικρή αυτή σχετικά επιστολή περικλείει πλούτο αγίων νοημάτων που κινητοποιούν τον κάθε πιστό σε μετάνοια και σε αγωνιστικό φρόνημα. Φράσεις σαν αυτές, και όχι μόνο – «Αναγκάζομαι να σας γράψω, για να σας προτρέψω να συνεχίσετε τον αγώνα για την πίστη, που μια για πάντα δόθηκε στον λαό του Θεού», «Εσείς, αγαπητοί μου, συνεχίστε να προοδεύετε στεριωμένοι πάνω στο θεμέλιο της πανάγιας πίστης σας και προσεύχεστε με τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος. Διατηρήστε τον εαυτό σας στην αγάπη του Θεού, προσμένοντας το έλεος του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, που θα μας χαρίσει την αιώνια ζωή» - θεωρούνται "διαμάντια" που δεν μπορεί κανείς εύκολα να ξεπεράσει, χωρίς να γίνεται υπόλογος έναντι του Κυρίου. Κι αν προσθέσει κανείς και το γεγονός ότι ο άγιος Ιούδας επιβεβαίωσε, όπως οι περισσότεροι απόστολοι, το κήρυγμά του με τη θυσία της ζωής του, τότε καταλαβαίνει την κρίση του αγίου Θεοφάνη, που θεωρεί ότι «οι απόστολοι ξεπέρασαν κατά το ήθος τους κάθε μεγαλειότητα επί της γης».

18 Ιουνίου 2023

Η ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ

Η εορτή μπορεί να καθιερώθηκε (απ’ τις αρχές του 20ού αι.)  εξαφορμής συγκεκριμένου γεγονότος στις Η.Π.Α., επεκτάθηκε όμως σύντομα και σε πολλά άλλα έθνη, γιατί ακριβώς δίνει την ευκαιρία να προβληθεί το πρόσωπο που μαζί με τη μητέρα αποτελεί τον στυλοβάτη της οικογένειας, ο πατέρας. Δεν έχει εκκλησιαστικό χαρακτήρα η εορτή, αλλά θα μπορούσε να αποκτήσει, αν νοηματοδοτείτο από τη «φιγούρα» του Θεού Πατέρα.

Εννοούμε ότι μπορεί η καθιέρωση της εορτής να έχει τον ευγενικό σκοπό του τονισμού του ρόλου του πατέρα μέσα στην οικογένεια (βιολογικά, ψυχολογικά, πνευματικά, κοινωνικά) – πόσα παιδιά «τραυματίζονται» ψυχικά, και μερικές φορές ανεπανόρθωτα, γιατί τους λείπει η παρουσία του πατέρα -όμως αν δεν υπάρξει η οπτική του Χριστού  («Πάτερ ημών» μας είπε να λέμε για τον Θεό), η πατρότητα θα εμφανίζεται συρρικνωμένη κι ίσως αλλοιωμένη από τη φυσική μόνο διάστασή της.

Ο Θεός είναι Πατέρας, εξαγγέλλει η Αγία Γραφή. Και τα ιδιώματά Του αντανακλούν και στον άνθρωπο, τον «κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν» Εκείνου δημιουργημένο. Κι είναι Πατέρας όχι μόνο ως Δημιουργός αλλά πρωτίστως ως πλήρης αγάπης και στοργής προς τα δημιουργήματά Του. «Ο Θεός αγάπη εστί». Η αγάπη Του δεν κατανοείται κατά τα ανθρώπινα πρότυπα, με διακυμάνσεις και  διακοπές, αλλά κατά  τον τρόπο της αποκαλύψεώς Του: την αιωνιότητα της ανιδιοτελούς θυσίας. Ο Θεός μας δηλαδή όπως εξήγησε ο Χριστός δεν μπορεί να μην αγαπά, η αγάπη Του αποτελεί οφειλή στα πλάσματά Του, με αποκορύφωμα τον απόλυτο σεβασμό της ελευθερίας τους. Αγαπώ έτσι σημαίνει σέβομαι τον άλλο, δεν τον εκβιάζω, δεν τον καταπιέζω, έστω κι αν έχω μία τέτοια δυνατότητα. «Δεν σας ονομάζω δούλους, αλλά φίλους» είπε ο Κύριος.

Η παραπάνω αλήθεια οδηγεί σε δύο ακόμη σημεία. Πρώτον, στην εικόνα του (Θεού) Πατέρα της παραβολής του ασώτου. Τι κάνει ο Πατέρας; Γνωρίζοντας την εξέλιξη των πραγμάτων – την απώλεια και τη νέκρωση του υιού του μακριά από τον Ίδιο - εντούτοις τον αφήνει ελεύθερο χωρίς κανένα ίχνος καταπίεσης. Κι η αγάπη αυτή τελικώς κάνει θαύματα: προκαλεί τον άσωτο σε μετάνοια. Γιατί μαθαίνει πως μπορεί να γυρίσει στον Πατέρα που τον αγαπά έστω και με τις κακές επιλογές του, που δεν σταματά να τον περιμένει, που δεν τον ελέγχει καθόλου όταν παίρνει τον δρόμο της επιστροφής – βλέπει τα βάσανα του παιδιού του και όχι τον επαναστατημένο χαρακτήρα του! Και δεύτερον, στην αποστολή, από τον Πατέρα, του Υιού Του ως ανθρώπου στον κόσμο, προκειμένου να άρει την αμαρτία του κόσμου και να ενώσει τον κόσμο με Εκείνον. Η αγάπη δηλαδή του Πατέρα έχει θυσιαστικό χαρακτήρα: θυσιάζει ό,τι πολυτιμότερο έχει, τον ίδιο τον Υιό Του δηλαδή τον Εαυτό Του, για να σωθεί ο άνθρωπος και ο κόσμος. Που θα πει ότι η αληθινή αγάπη σηκώνει το βάρος του άλλου για να νιώσει καλά αυτός, κομματιάζεται για να τραφεί ο άλλος – ό,τι έκανε και κάνει ο Πατέρας Χριστός.

Η πατρική εικόνα του Θεού αντανακλά είπαμε και στον άνθρωπο. Ο αληθινός πατέρας αγαπά χωρίς να περιμένει ανταπόδοση, θυσιάζεται προσδοκώντας μόνο το καλό και την προκοπή του αγαπημένου του παιδιού, σέβεται την ελευθερία του, ξέροντας ότι συχνά θα εισπράξει  την (οριστική ίσως) αντίδραση και την απόρριψή του. Ο άνθρωπος πατέρας αγωνίζεται να φανερώνει στην καθημερινότητά του την εικόνα του Θεού Πατέρα. Οπότε στην οικογένειά του δημιουργεί συνθήκες πνευματικής και ψυχολογικής ισορροπίας∙ κι ακόμη περισσότερο: ένας τέτοιος πατέρας προσφέρεται ως ευλογία και για το (ευρύτερο κοινωνικό) περιβάλλον του,  συνεπώς γίνεται πατέρας και μια αγκαλιά για όλους! Γιατί όλος ο κόσμος μία οικογένεια είμαστε. Με μόνη προϋπόθεση ότι για να υπάρξει ο πατέρας αυτός απαιτείται ο νόμιμος πνευματικός αγώνας για γνήσιο χριστιανισμό.

Πόσο παρήγορο θα ήταν να είχε τέτοιο περιεχόμενο η εορτή του πατέρα!   

17 Ιουνίου 2023

Η ΕΟΡΤΗ ΛΗΞΕΩΣ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΩΝ ΤΗΣ Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

 

Με επιτυχία η γιορτή λήξης των Εκπαιδευτηρίων 

της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς.

Εντυπωσιακή και μεγαλειώδης ήταν η γιορτή λήξης που προετοίμασαν και παρουσίασαν την Πέμπτη 15 Ιουνίου 2023, στο Βεάκειο Θερινό Θέατρο, τα Εκπαιδευτήρια της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς με αφορμή την λήξη της φετινής σχολικής χρονιάς, παρουσία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πειραιώς κ.Σεραφείμ, τοπικών αρχόντων, γονέων και κηδεμόνων, αλλά και πλήθους κόσμου.

Η όλη εκδήλωση ξεκίνησε με ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των αθώων θυμάτων, ως έκφραση βαθύτατης οδύνης για την αδόκητη απώλεια ανθρωπίνων ζωών από την εγκληματική διακίνηση και εργαλειοποίηση  του μεταναστευτικού προβλήματος.

Τα παιδιά του Νηπιαγωγείου, του Δημοτικού Σχολείου, του Γυμνασίου και του Λυκείου της τοπικής μας Εκκλησίας παρουσίασαν, μέσα από παραδοσιακούς χορούς, θεατρικά δρώμενα και τραγούδια, ένα μοναδικό πρόγραμμα με κεντρικό αφιέρωμα στην μεγαλόνησο Κρήτη.

Τον μουσικό παλμό έδωσε φέτος ο γνωστός Κρητικός τραγουδοποιός Μανώλης Κονταρός, ο οποίος μαζί με την ορχήστρα του, μας ταξίδεψε στην αγαπημένη και λεβεντογέννα Κρήτη με παραδοσιακά αγαπημένα τραγούδια και μαντινάδες τα οποία συνόδευσαν χορευτικά μέλη από την Αδελφότητα Κρητών Πειραιά «Η ΟΜΟΝΟΙΑ».

Από την έναρξη της Εκδήλωσης, όπου το σύνολο των παιδιών εμφανίστηκε στην σκηνή, έως και την λήξη της, το κέφι, ο ενθουσιασμός, η χαρά και η ζωντάνια των παιδιών αποτέλεσαν τα βασικά και ουσιαστικά στοιχεία της γιορτής.

Όλα τα παιδιά, με την βοήθεια των νηπιαγωγών, των δασκάλων και των Καθηγητών, είχαν ετοιμάσει και παρουσίασαν σχετικά προγράμματα. Διασκευάσαν και απέδωσαν σκηνές από την ταινία «Η νεράιδα και το παλικάρι» (γνωστή και ως «Βροντάκηδες και Φουρτουνάκηδες»), το χορωδιακό εργαστήρι των Εκπαιδευτηρίων μας απέδωσε παραδοσιακά Κρητικά – και όχι μόνο – τραγούδια, αρκετά από τα οποία τα παιδιά των τεσσάρων πρώτων τάξεων του Δημοτικού «έντυσαν» μουσικοκινητικά, ενώ τα παραδοσιακά χορευτικά τμήματα ξεσήκωσαν τους θεατές με τους κρητικούς τους χορούς.

Ιδιαίτερα συγκινητική ήταν και η στιγμή κατά την οποία το χορωδιακό εργαστήρι αφιέρωσε το τραγούδι «Μαλαματένια λόγια», στην μνήμη του μεγάλου Έλληνα μουσικοσυνθέτη Γιάννη Μαρκόπουλου, ο οποίος στο παρελθόν είχε συνεργαστεί με την χορωδία των Εκπαιδευτηρίων μας σε εκδήλωση που είχε παρουσιαστεί στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Νωρίτερα, γυμναστικές επιδείξεις, παρουσίασαν τα μετασχολικά της ρυθμικής, όλων των βαθμίδων των Εκπαιδευτηρίων μας.

Όλα τα παιδιά των Εκπαιδευτηρίων μας έλαβαν ως ενθύμιο από τα χέρια του Σεβασμιωτάτου, μαζί με την ευλογία του και τις ευχές του για καλό καλοκαίρι, μία μεγάλη πετσέτα θαλάσσης με το λογότυπο των εκπαιδευτηρίων μας. Επιπλέων, οι μαθητές της ΣΤ΄ Δημοτικού έλαβαν από τον Σεβασμιώτατο από μία Καινή Διαθήκη, ενώ οι μαθητές της Γ΄ Λυκείου που φέτος διαγωνίστηκαν στις Πανελλήνιες Εξετάσεις, έλαβαν ως Ευλογία από μία Εικόνα.

Στο τέλος της εκδήλωσης, κατά τον χαιρετισμό που απηύθυνε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιώς κ.Σεραφείμ προς όλους τους παρευρισκομένους υπογράμμισε χαρακτηριστικά: «αυτά τα παιδιά θέλουμε, αυτόν τον κόσμο θέλουμε, αυτή την νεολαία θέλουμε που εμπνέει και οδηγεί και εμάς τους μεγαλύτερους». Επεσήμανε πως απέναντι στην εχθροπάθεια, στον εκφοβισμό και το bulling, στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, «έχουμε αυτή την αντιπρόταση: αυτά τα παιδιά, γεμάτα από φως, από αγάπη, από ιδανικά, από ορμή, από νιότη, από σφρίγος».

Ο Σεβασμιώτατος εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του σε όλους τους συντελεστές του εκπαιδευτικού έργου της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς, στο διοικητικό και εκπαιδευτικό προσωπικό όλων των βαθμίδων.

Κάνοντας αναφορά και ευχαριστώντας τον Μανώλη Κονταρό, ο Σεβασμιώτατος σημείωσε πως «είναι Ελλάδα, Ρωμιοσύνη και Κρήτη μαζί. Ευψυχία, δύναμη, ομορφιά και αγάπη», εκφράζοντας παράλληλα τις ευχαριστίες του και στην εκλεκτή του ορχήστρα.

Ευχαρίστησε θερμά τους γονείς και κηδεμόνες που εμπιστεύονται τα παιδιά τους στα Εκπαιδευτήρια της τοπικής μας Εκκλησίας και αναφερόμενος στην «τραγωδία που ζήσαμε και πάλι στα νερά της Μεσογείου από την άκριτη, την απαράδεκτη, την ανήθικη εκμετάλλευση των ανθρώπων που αναζητούν ένα καλύτερο μέλλον», ευχήθηκε, σε αυτή την πολύ δύσκολη εποχή, τα παιδιά μας να έχουν δύναμη.

«Είναι μεγάλο έγκλημα για τους μεγάλους της γης που στον 21ο αιώνα επιτρέπουν τέτοιες τραγωδίες», είπε χαρακτηριστικά ο Σεβασμιώτατος, ευχόμενος «να συνέλθουμε ως ανθρωπότητα. Να κατανοήσουμε την ευθύνη μας και απέναντι στον Θεό, τον Δημιουργό μας, αλλά και απέναντι στον εαυτό μας και στην ελευθερία μας».

Ο Σεβασμιώτατος ευχαρίστησε θερμά τον Δήμαρχο Πειραιά κ.Γιάννη Μώραλη και τον Πρόεδρο του Ο.Π.Α.Ν. κ.Ιωσήφ Βουράκη για την δωρεάν παραχώρηση του Βεακείου Θεάτρου, την αντιπεριφερειάρχη Πειραιά κα Σταυρούλα Αντωνάκου για την υποστήριξή της στην όλη εκδήλωση, τον Πρόεδρο της Αδελφότητος Κρητών Πειραιά «Η ΟΜΟΝΟΙΑ» κ.Θεόδωρο Τσόντο, τον Αντιδήμαρχο Πειραιά κ.Γρηγόρη Καψοκόλη ο οποίος μερίμνησε και φέτος για τα ενθύμια των παιδιών και τον κ.Γιάννη Λύρα για την ευγενική του χορηγία.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι εκπρόσωπος του εκπαιδευτικού ομίλου ΑΛΦΑ και Mediterranean College πρόσφερε και φέτος στον Σεβασμιώτατο για τους μαθητές του Λυκείου των Εκπαιδευτηρίων μας δυο (2) υποτροφίες για τα ΙΕΚ ΑΛΦΑ και μία (1) υποτροφία για το Mediterranean College.

Όλα τα παιδιά ανανέωσαν την συνάντησή τους για τις 11 Σεπτεμβρίου, στον Αγιασμό Έναρξης της νέας Σχολικής Χρονιάς στα Εκπαιδευτήρια της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς.

Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους: η Αντιπεριφερειάρχης Πειραιώς και Νήσων κα Σταυρούλα Αντωνάκου, ο Δήμαρχος Νίκαιας – Αγίου Ιωάννου Ρέντη και υποψήφιος Περιφερειάρχης Αττικής κ.Γιώργος Ιωακειμίδης, ο Εισαγγελέας Εφετών κ.Νικόλαος Ποιμενίδης, ο πρώην Βουλευτής και υποψήφιος Βουλευτής κ.Γιάννης Μελάς, ο πρώην Βουλευτής κ.Χριστόφορος Μπουτσικάκης, ο κ.Άγγελος Κωνσταντίνου, Διευθυντής του γραφείου του πρώην Υφυπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και υποψηφίου Βουλευτή κ.Κώστα Κατσαφάδου, η Πρόεδρος του ομίλου Alter Ego Media κα Φαίη Υψηλάντη, οι Αντιδήμαρχοι Γρηγόρης Καψοκόλης, Παναγιώτης Ρέππας, Δημήτρης Καρύδης, Τάσος Μαρκαριάν και Αντώνης Μοραντζής, η Γενική Διευθύντρια της Εταιρίας Προστασίας Ανηλίκων Πειραιά «Ο Καλός Ποιμήν» κα Αγγελική Κουζούμη, ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Πειραιά κ.Νίκος Πλατανησιώτης, Περιφερειακοί και Διαμερισματικοί Σύμβουλοι, καθώς και εκπρόσωποι λοιπών φορέων και συλλόγων της πόλης του Πειραιά.

ΚΥΡΙΑΚΗ Β´ ΜΑΤΘΑΙΟΥ (ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ)

"οὐ γάρ οἱ ἀκροαταί τοῦ νόμου δίκαιοι παρά τῷ Θεῷ, ἀλλ᾽ οἱ ποιηταί τοῦ νόμου δικαιωθήσονται" (Ρωμ. 2, 13)

 Στό σημαντικότατο θέμα τοῦ τρόπου κρίσεως τῶν ἀνθρώπων ἀπό τόν Θεό, ᾽Ιουδαίων καί εἰδωλολατρῶν, ἀναφέρεται ὁ ἀπόστολος Παῦλος στό ἀπόσπασμα ἀπό τή μεγαλύτερη καί δογματική ὀνομαζόμενη ἐπιστολή του, τήν πρός Ρωμαίους. Οἱ ᾽Ιουδαῖοι θά κριθοῦν μέ βάση τόν γραπτό νόμο πού τούς εἶχε δώσει ὁ Θεός, οἱ εἰδωλολάτρες μέ βάση τόν ἔμφυτο νόμο τῆς συνειδήσεώς τους. Καί γιά τούς μέν καί γιά τούς δέ, ἐκεῖνο πού συνιστᾶ ζητούμενο ἀπό τόν Κύριο δέν εἶναι ἡ καταγωγή καί ἡ φυλετική τους ἔνταξη, ἀλλά ἡ ἀγαθότητα τήν ὁποία ἐπιδεικνύουν στή ζωή τους – σέ ὅ,τι ἀποσκοπεῖ ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ καί ἡ φωνή τῆς συνειδήσεως -  πού σημαίνει κριτήριο γιά τόν Θεό ἀποτελεῖ ἡ ἐσωτερική καλή τους διάθεση ἐνεργούμενη στήν καθημερινότητα, ῾τά κρυπτά τῶν ἀνθρώπων᾽ πού λέει ὁ ἀπόστολος, συνεπῶς ἡ ῾καρδιά᾽ τους βρίσκεται στό ῾στόχαστρο᾽ τοῦ Θεοῦ καί ὄχι ἡ ἐπιφάνεια τῆς ἐδῶ ζωῆς. Διότι ῾οὐκ ἔστι προσωποληψία παρά τῷ Θεῷ᾽ (δέν χαρίζεται σέ πρόσωπα ὁ Θεός). ῾Η φράση μάλιστα τοῦ ἀποστόλου ῾οὐ γάρ οἱ ἀκροαταί τοῦ νόμου δίκαιοι παρά τῷ Θεῷ, ἀλλ᾽ οἱ ποιηταί τοῦ νόμου δικαιωθήσονται᾽ (Διότι δίκαιοι ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ εἶναι ὄχι ὅσοι ἀκοῦν ἁπλῶς τήν ἀνάγνωση τοῦ θείου νόμου, ἀλλά ὅσοι τηροῦν τόν νόμο αὐτοί θά ἀναγνωριστοῦν δίκαιοι) εἶναι κλασική καί συνιστᾶ ἀξίωμα στήν ὅλη πνευματική ζωή.

 1. Βεβαίως τό ἀξίωμα αὐτό δέν ἀποτελεῖ ἐφεύρεση τοῦ ἀποστόλου. Πέρα ἀπό ὅσα οἱ προφῆτες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης διακήρυσσαν ἐπ᾽ αὐτοῦ, ὁ ἀπόστολος κινεῖται πάνω στή γραμμή πού τόνιζε καί ὁ ἴδιος ὁ Κύριος. ᾽Εκεῖνος διαρκῶς δέν ἔλεγε  ὅτι ῾οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι Κύριε, Κύριε, ἀλλ᾽ ὁ ποιῶν τό θέλημα τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς εἰσελεύσεται εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ᾽; ῎Οχι τά λόγια, ὄχι ἡ ἁπλή ἀκρόαση, ἀλλά ἡ ποίηση καί ἐφαρμογή τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἐκεῖνο πού κάνει τόν ἄνθρωπο νά δικαιώνεται ἀπό τόν Θεό καί νά θεωρεῖται μέλος τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Ἡ αὐστηρή καί ἐπίμονη αὐτή τοποθέτηση τοῦ Κυρίου ἔφτανε στό σημεῖο καί θεωρούμενης ῾ὑπερβολῆς᾽: ἔκρινε καί κατέκρινε ἀκόμη καί τή συγγενική σχέση καί συνάφεια, ὅταν αὐτή δέν βρισκόταν μέσα στά πλαίσια τοῦ ἀπόλυτου κριτηρίου: τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ. ῾Ποιά εἶναι ἡ μάνα μου καί ποιοί εἶναι οἱ ἀδελφοί μου; ῞Οποιος τηρεῖ τό θέλημα τοῦ Πατέρα μου τοῦ Οὐράνιου, αὐτός εἶναι μάνα μου καί ἀδελφός μου καί ἀδελφή μου᾽. Καί δέν διστάζει νά χαρακτηρίσει τόν μαθητή του Πέτρο ῾σατανά᾽, ὅταν ἐκεῖνος χωρίς ἐπίγνωση προσπαθεῖ νά τόν ἀποπροσανατολίσει ἀπό τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. ῾῞Υπαγε ὀπίσω μου, σατανᾶ, ὅτι οὐ φρονεῖς τά τοῦ Θεοῦ ἀλλά τά τῶν ἀνθρώπων᾽.

2. ῾Ο Θεός λοιπόν δικαιώνει τόν ἄνθρωπο, λέει ὁ ἀπόστολος,  μέ βάση τήν τήρηση τοῦ νόμου Του, τοῦ ἁγίου θελήματός Του δηλαδή, καί ὄχι μέ βάση τά ἐξωτερικά ἐπίγεια στοιχεῖα του. Δικαίωση ἀπό τόν Θεό μέ τά χαρακτηριστικά τῆς καταγωγῆς, τῆς φυλῆς καί τῶν ἐξωτερικῶν καλῶν ἔργων διεκδικοῦσαν καί πίστευαν οἱ ᾽Ιουδαῖοι τῆς ἐποχῆς τοῦ Χριστοῦ, μέ ἀποτέλεσμα νά κάνουν τόν Θεό ἐθνικιστή καί ἄδικο, (ἄς θυμηθοῦμε καί τό ἀνηλεές μαστίγωμα τῆς διαστροφῆς αὐτῆς ἀπό τόν ἄγνωστο συγγραφέα τοῦ προφητικοῦ βιβλίου τοῦ ᾽Ιωνᾶ ἀκριβῶς στό πρόσωπο τοῦ ἐθνικιστῆ προφήτη),  γι᾽ αὐτό καί δέχτηκαν τά σκληρά ῾οὐαί᾽ ἀπό ᾽Εκεῖνον ὅπως καί τή σκληρή καταδίκη τους ἀπό τούς ἀποστόλους, ἰδίως δέ ἀπό τόν ἀπόστολο Παῦλο. Δικαίωση ὅμως κατά τόν Κύριο καί τό κήρυγμα συνεπῶς τῶν ἀποστόλων σημαίνει τόν συντονισμό τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό, δηλαδή τή βίωση τῆς χάρης Του, τήν ὁποία χορηγεῖ σέ κάθε ἄνθρωπο πού ἀρχίζει νά αἰσθάνεται ὅτι ἡ ἀληθινή ζωή δέν βρίσκεται στίς προσφορές καί τίς γοητεῖες τοῦ κόσμου τούτου, τοῦ εὑρισκομένου ἄχρι καιροῦ στά χέρια τοῦ ῾κοσμοκράτορος διαβόλου᾽, ἀλλ᾽ ὅπου ὑπάρχει Θεός: στό ἅγιο θέλημα καί τίς ἐντολές Του. ῎Ετσι ἡ δικαίωση τοῦ ἀνθρώπου ἀρχίζει ἀπό τή στιγμή πού ὁ ἄνθρωπος  μ ε τ α ν ο ε ῖ, μέ ἐπιστροφή τῆς καρδιᾶς του πρός τόν Κύριο καί ὅλης τῆς ὑπάρξεώς του. Εὐθύς ὡς ἡ καρδιά τοῦ ἀνθρώπου ἀρχίζει νά κτυπᾶ μέ ἀγάπη πρός τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἀμέσως ἀρχίζει καί τό γεγονός τῆς δικαίωσής του, δεῖγμα ὅτι ἀφενός ἡ δικαίωση δέν ἔχει τέλος ἀφοῦ ἡ πορεία τοῦ ἀνθρώπου πρός τόν Θεό δέν ἔχει ὅριο, ἀφετέρου ἡ δικαίωση αὐτή δέν ἔχει χαρακτήρα προσωποληψίας ἀφοῦ ὁ Θεός ἀγκαλιάζει ἐν ἀγάπῃ κάθε ἄνθρωπο ἀνεξάρτητα ἀπό κάθε ἐγκόσμιο προσδιορισμό του.

3.  Ἡ μετάνοια λοιπόν ὡς προσανατολισμός πρός τόν Θεό καί ἐπιστροφή σέ Αὐτόν, κάτι πού θά γίνει ἀγώνισμα πιά ὅλης τῆς ζωῆς, εἶναι ἐκεῖνο πού κάνει τόν ἄνθρωπο νά νιώθει τή δικαίωση τοῦ Θεοῦ. Πιό ἄμεση ἐπιβεβαίωση τῆς ἀλήθειας αὐτῆς ἀπό τήν παραβολή τοῦ Τελώνου καί τοῦ Φαρισαίου καί ἀπό τήν παραβολή τοῦ ἀσώτου νομίζουμε δέν ὑπάρχει. ῾Ο Τελώνης καταρχάς ῾ἐξῆλθε δεδικαιωμένος᾽ ἀπό τόν Θεό, κατά τό ἀψευδές στόμα τοῦ Κυρίου, διότι ἀκριβῶς μετανόησε γιά τίς ἁμαρτίες του καί ἡ καρδιά του ἔκλινε πρός τόν Οὐράνιο Πατέρα. Δέν ἦταν τά ἀνύπαρκτα ἀκόμη καλά ἔργα του πού τόν δικαίωσαν – τέτοια εἶχε νά ἐπιδείξει μέ ἐγωϊστική καύχηση ὁ Φαρισαῖος - ἀλλά τό γεγονός ὅτι ὁ ἐσωτερικός κόσμος του ἐπέστρεψε στόν Κύριο. (Προφανῶς ἀπό κεῖ καί πέρα ἔπρεπε νά ἐπιβεβαιώνει τήν ἐπιστροφή του αὐτή μέ τήν καθημερινότητα τῆς ζωῆς του, δηλαδή τό θέλημα τοῦ Θεοῦ νά παίρνει μορφή μέσα ἀπό τή δική του ζωή). Κι ἔπειτα ἡ περίπτωση τοῦ ἀσώτου. Δικαιώνεται πανηγυρικά ἀπό τόν Θεό Πατέρα, ὅταν συνειδητοποιεῖ τήν κατάντια του καί παίρνει τόν δρόμο τῆς ἐπιστροφῆς του πρός Αὐτόν. ῾Η ἀνοικτή ἀγκαλιά τοῦ Πατέρα, τό πανηγύρι πού ἔστησε γιά τό ἄσωτο παιδί Του, τί ἄλλο διακηρύσσουν παρά τή δικαίωση πού δίνει ὁ Θεός στόν ἄνθρωπο ὁ ὁποῖος ἀληθινά μετανοεῖ;

4. Πρόκειται γιά περίσσια λόγων, ἀλλά θά τό κάνουμε: ἡ μετάνοια αὐτή πού φέρνει τή δικαίωση ἀπό τόν Θεό, γιατί συνιστᾶ οὐσιαστικά τήν ποίηση τοῦ νόμου τοῦ Θεοῦ, φανερώνει τή γνησιότητά της ἀπό τά ἔργα τῆς ἀγάπης. ᾽Αφοῦ ῾ὁ Θεός ἀγάπη ἐστί᾽, δέν μπορεῖ ὅποιος συντονίζεται μαζί Του νά μή ζεῖ ἐν ἀγάπῃ. Κι αὐτό θά πεῖ: μετανοῶ σημαίνει ἀγαπῶ. Τόν Θεό καί τόν συνάνθρωπο, ὅπου γῆς καί κάθε λογῆς. Μετάνοια ὡς θεωρητική ἀποδοχή προτάσεων τῆς πίστεως χωρίς ἔμπρακτη φανέρωσή της μέ τήν ἀγάπη συνιστᾶ ἰδεολογία πού ταυτίζεται μέ τόν δαιμονισμό. Καθότι ῾καί τά δαιμόνια πιστεύουσιν καί φρίττουσιν᾽. Πολλοί ῾πιστοί᾽ θά μείνουν ἐκτός τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ἀδικαίωτοι, σάν τίς μωρές παρθένες τῆς ὁμώνυμης παραβολῆς. Καί πολλοί ῾ἄπιστοι᾽, ἀκολουθώντας τόν νόμο τῆς συνείδησής τους μέ ἀγαθή διάθεση ἀγάπης πρός τόν συνάνθρωπο θά βροῦν χῶρο στή Βασιλεία αὐτή. ᾽Από τήν ἄποψη αὐτή ποτέ κανείς δέν πρέπει νά σπεύδει νά βγάζει καταδικαστικές ἀποφάσεις γιά ὁποιονδήποτε συνάνθρωπό του. ῾Ο ἀπόστολος ὑπενθυμίζει ὅτι ἡ κρίση εἶναι τοῦ Χριστοῦ, ὁ ῾Οποῖος θά κρίνει ῾τά κρυπτά τῶν ἀνθρώπων᾽: ῾...ἐν ἡμέρᾳ ὅτε κρινεῖ ὁ Θεός τά κρυπτά τῶν ἀνθρώπων κατά τό εὐαγγέλιόν μου διά ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ᾽.

 Μποροῦμε νά ξέρουμε ἀπό τώρα ἄν ἡ κρίση τοῦ Χριστοῦ θά εἶναι θετική ἤ ὄχι καί γιά ἐμᾶς. Μποροῦμε νά ξέρουμε ἄν εἴμαστε ἐν θείῳ δικαίῳ ἤ ὄχι. Βεβαίως ἄν τηροῦμε τό θέλημα τοῦ Θεοῦ τῆς ἀγάπης – αὐτός εἶναι ὁ τέλειος νόμος - ἀλλά καί ἀπό τό τί ζοῦμε μέσα μας. ῾Η θλίψη καί ἡ στενοχώρια εἶναι τά σημάδια τῆς ἀπουσίας τῆς χάρης τοῦ Θεοῦ καί τοῦ ἀδικαίωτου ἀνθρώπου. ῾Η χάρη ὡς χαρά, ἡ τιμή καί ἡ εἰρήνη τῆς καρδιᾶς εἶναι τά σημάδια τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ καί τοῦ δικαιωμένου ἀνθρώπου. ῞Οτι βεβαίως αὐτό προϋποθέτει τή σωστή ἔνταξη τοῦ ἀνθρώπου στό σῶμα τῆς ᾽Εκκλησίας, γιατί ἐκεῖ προσφέρεται κατεξοχήν ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ, εἶναι περιττό καί νά ποῦμε.