ΠΕΜΠΤΗ
ΠΡΟ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ
«Πρᾷοι τῇ ψυχῇ καί ταπεινοί τῇ γνώμῃ
γενόμενοι χάριτι, ὑποδεξώμεθα πρᾷον τόν πάντων ἐρχόμενον Δεσπότην, τήν ἀλαζονείαν
τοῦ πονηροῦ συντρίψαι» (ωδή η΄ Τριωδίου).
(Αφού
γίνουμε με τη χάρη του Θεού πράοι κατά την ψυχή και ταπεινοί κατά τη γνώμη, ας
υποδεχθούμε τον Κύριο όλων Χριστό που έρχεται πράος, προκειμένου να συντρίψει
την αλαζονεία του πονηρού).
Στη
Βαϊοφόρο, τη θριαμβευτική είσοδο του Κυρίου στα Ιεροσόλυμα δηλαδή, αναφέρεται ο
άγιος υμνογράφος Ιωσήφ, προκειμένου π ρ ώ τ ο ν, να τονίσει τον
σκοπό του γεγονότος. Ο Κύριος έρχεται «πραΰς,
καθήμενος επί πῶλον ὄνου» για να ολοκληρώσει το σχέδιο της θείας
οικονομίας, τη συντριβή δηλαδή της αλαζονικής εξουσίας του πονηρού διαβόλου
πάνω στις καρδιές των ανθρώπων, που θα πει τη συντριβή της αμαρτίας και του
αποτελέσματός της, του θανάτου. Οι ημέρες πια είναι μετρημένες. Η κάθε ημέρα
αποκτά τεράστιο βάρος και σημασία για σύνολη την ανθρωπότητα, απαρχής μέχρι
συντελείας των αιώνων – ο κάθε άνθρωπος σ’ αυτές τις ημέρες προσβλέπει για τη
σωτηρία του: την άμεση και προσωπική σχέση του με τον Θεό. Και το
καταλαβαίνουμε αν σκεφτούμε πως ό,τι τραγικό συνέβη με την πτώση των προπατόρων
μας στην αμαρτία λόγω της ανυπακοής τους στο θέλημα του Θεού, αυτό σβήστηκε και
διαγράφηκε πάνω στον Σταυρό του Κυρίου - ένα μυστήριο που αντανακλά έκτοτε στην
κάθε αμαρτία που επιτελούμε οι άνθρωποι διαχρονικά και όπου γης. Ένας από τους
πιο δυνατούς ύμνους της Εκκλησίας μας, από την ακολουθία της τρίτης ώρας,
σημειώνει την αλήθεια αυτή κατά μοναδικό τρόπο: «Ὁ ἐν ἕκτῃ ἡμέρᾳ τε καί ὥρᾳ τῷ Σταυρῷ
προσηλώσας τήν ἐν τῷ παραδείσῳ τολμηθεῖσαν τῷ Ἀδάμ ἁμαρτίαν, καί τῶν πταισμάτων
ἡμῶν τό χειρόγραφον διάρρηξον, Χριστέ ὁ Θεός, καί σῶσον ἡμᾶς» (Χριστέ Θεέ
μας, Συ που κάρφωσες πάνω στον Σταυρό, ημέρα Παρασκευή και δώδεκα το μεσημέρι,
την αμαρτία που τόλμησε να επιτελέσει ο Αδάμ στον παράδεισο, σχίσε και το
χειρόγραφο και των δικών μας πταισμάτων και αμαρτιών και σώσε μας).
Ο
άγιος υμνογράφος όμως, δ ε ύ τ ε ρ ο ν, προβάλλει, πέραν του βασικού αυτού
σκοπού της Βαϊοφόρου, και τη διαχρονικότητά της, όπως συμβαίνει και με όλα τα
γεγονότα της επί γης πορείας του Κυρίου. Εννοούμε πως η ζωή του Κυρίου με τη
δύναμη του αγίου Πνεύματος πλατύνεται και αγκαλιάζει όλες τις διαστάσεις του
χωροχρόνου. Είναι αυτό το σήμερον που λέει κάθε φορά η Εκκλησία όχι
ως σχήμα λόγου αλλά ως μυστηριακή πραγματικότητα – ό,τι σημειώνουν οι θεολόγοι
μας για τον λειτουργικό λεγόμενο χρόνο: κάθε γεγονός της θείας οικονομίας
βιώνεται ως παρόν! Έτσι λοιπόν και με τη Βαϊοφόρο: καλούμαστε ως πιστοί να
μετάσχουμε σ’ αυτήν, να είμαστε από τους ακολούθους και από εκείνους που με
ανοιχτή την καρδιά υποδεχόμαστε τον Κύριο. Το αντικειμενικό ιστορικό γεγονός,
όπως είπαμε, που γίνεται εν πνεύματι γεγονός της εκκλησιαστικής ζωής μας.
Και
τι τονίζει ο άγιος υμνογράφος; Μπορούμε να υποδεχτούμε τον ερχόμενο πράο
Χριστό, όταν κι εμείς με τη χάρη Εκείνου έχουμε αποδυθεί στον αγώνα πραότητας
και ταπείνωσής Του. Με άλλα λόγια αποδέχεται και υποδέχεται ο πιστός τον
Χριστό, όταν παλεύει να λειάνει τους εσωτερικούς του δρόμους για να τους
βαδίσει χωρίς πρόσκομμα Εκείνος – ό,τι πολύ απλά αλλά και πολύ βαθιά σημείωνε ο
όσιος Παΐσιος ο αγιορείτης, λέγοντας ότι με τον Χριστό είναι μόνον εκείνος που
συγγενεύει μαζί Του. Υπάκουος λοιπόν ο Χριστός στον Θεό Πατέρα; Στον υπάκουο
στο δικό Του θέλημα και στο ζωντανό σώμα Του την Εκκλησία επιβλέπει με στοργή.
Πράος και ταπεινός ο Ίδιος; Στον πράο και ταπεινό έρχεται με χαρά. Αγάπη άπειρη
Εκείνος; Στον αγωνιζόμενο στην αγάπη βρίσκει «καταφυγή».
Δυο
λόγια του αγίου Ιωσήφ που περικλείουν όμως τόσο βάθος θεολογίας και παράκλησης
Κυρίου!
