Δεν είναι η μακροζωία βεβαίως η προοπτική και ο στόχος ενός
πιστού χριστιανού – αυτό συνιστούσε και συνιστά προοπτική ανθρώπου που έχει
εξολοκλήρου δέσει την ύπαρξή του με τον κόσμο αυτόν τον παρερχόμενο. Όμως και ο
πιστός επιζητεί τη μακροζωία, αφενός γιατί αναγνωρίζει ότι η ζωή αποτελεί δώρο
του ίδιου του Δημιουργού, καθώς ψαύει τις ενέργειές Του στα πάντα, όπως και
στον ίδιο τον εαυτό του, την ψυχή και το σώμα του, και αφετέρου γιατί
αγωνίζεται αδιάκοπα στον αγώνα της μετανοίας, την οποία βλέπει ότι δεν μπορεί
να την κατορθώσει στην πληρότητά της όσο χρόνο και καιρό κι αν έχει. Θυμάται
κανείς τον όσιο αββά του Γεροντικού που έκλαιγε έστω και στο τέλος της ζωής
του, ζητώντας περισσότερο χρόνο από τον Κύριο για να ολοκληρώσει τη μετάνοιά
του. Η μετάνοια άλλωστε δεν είναι ο σκοπός για τον οποίο ο Κύριος παρατείνει
την παραμονή μας στον κόσμο τούτο; «Έδωσα
χρόνο στον άνθρωπο για να μετανοήσει» λέει το Πνεύμα του Θεού στην Αποκάλυψη
του Ιωάννου. Λοιπόν, θέλουμε τον χρόνο και την παράταση της ζωής, για να
μπορούμε να βαθαίνουμε αδιάκοπα τη σχέση μας με τον Κύριο. Κι αυτό σημαίνει ότι
ήδη ανοίγουμε τις προοπτικές της βιώσεως της αιώνιας ζωής και μέσα στον
παρερχόμενο και φθειρόμενο τούτον κόσμο.
Και να, μερικές πράγματι σοφές συμβουλές:
- Να τρώμε το μισό από όσο ίσως θα θέλαμε να φάμε – μία άσκηση
εγκρατείας που προβάλλει η Εκκλησία μας ιδίως με τη νηστεία που καθορίζει,
ανεξάρτητα από τη νηστεία της ποιότητας των τροφών τις εποχές των Νηστειών.
Γιατί και η ιατρική το τονίζει κατά κόρον: ο κόρος και η πλήρωση του στομάχου
με τα φαγητά είναι ό,τι χειρότερο για την υγεία του ανθρώπου.
- Να περπατάμε διπλά από ίσως περπατάμε καθημερινά, με
την έννοια ότι η σωματική άσκηση είναι αυτή που ασκεί μεν το σώμα, αλλά και την
ψυχή, γιατί ο άνθρωπος κινητοποιούμενος έτσι αντιμετωπίζει τη φθοροποιό
κατάσταση της ακινησίας ως αργίας και τεμπελιάς. Δεν είναι τυχαίο ότι ο απόστολος
Παύλος σημειώνει πως «υποπιάζει» το σώμα του προκειμένου να το έχει σε
ετοιμότητα διακονίας του συνανθρώπου του, αλλά και υπακοής στο θέλημα του Θεού.
Χωρίς την άσκηση αυτή θα φανώ, λέει, αδόκιμος στην πίστη μου. Το βλέπουμε και στους
ασκητές και μοναχούς και όχι μόνο: καθημερινώς ασκούν το σώμα τους όχι μόνο με τη
νηστεία, αλλά και με τη σωματική κινητοποίηση μέσα από τις μετάνοιες, μικρές
και ιδίως μεγάλες. Και η ιατρική βεβαίως κατεξοχήν μας προειδοποιεί: άνθρωπος,
ανεξάρτητα από τα πιστεύω του, που δεν κινείται και δεν ασκείται, που δεν
περπατάει το λιγότερο, με μαθηματική ακρίβεια θα αναπτύξει πολλές ασθένειες,
όχι μόνο σωματικής φύσεως αλλά και ψυχικής.
- Να γελάμε τριπλά. Να αγωνιζόμαστε δηλαδή να βρισκόμαστε
σε κατάσταση ψυχικής ευφορίας, σε κατάσταση που γελά ιδίως η ψυχή μας, γεγονός
που σημαίνει ότι πρέπει να φροντίζουμε την εσωτερική κατάσταση της καρδιάς μας.
Γιατί το γέλιο ως ευφρόσυνη διάθεση αναφέρεται στην καρδιά του ανθρώπου και όχι
βεβαίως σε μία εξωτερική σύσπαση μόνο των μυώνων του προσώπου του. Οπότε,
χρειάζεται να διαφυλάσσει κανείς την καρδιά του από ό,τι της προκαλεί θλίψη και
στενοχώρια, που θα πει να τη διαφυλάσσει από την πηγή της θλίψης που είναι η
αμαρτία. «Διά της αμαρτίας ο θάνατος» αποκαλύπτει ο λόγος του Θεού, γι’ αυτό
και κάθε πιστός εν επιγνώσει εκεί ρίχνει το βάρος της πνευματικής του ζωής: να
κρατάει την κάθε ημέρα του όσο μπορεί αναμάρτητη, για να μπορεί να διακρατεί τη
χάρη του Θεού που είναι ταυτοχρόνως και χαρά. Στην περίπτωση αυτή όχι μόνο ο
άνθρωπος γελά τριπλά, αλλά πολλαπλά και έτι πλέον, έστω κι αν οι εξωτερικές
συνθήκες της ζωής του είναι συχνά οδυνηρές.
- Κι ασφαλώς το τελευταίο είναι το κριτήριο: να αγαπάμε
ατελείωτα, χωρίς διακοπές, όπως το σημειώνει και πάλι ο απόστολος: «Η αγάπη
ουδέποτε εκπίπτει». Πρόκειται για την αγάπη όπως την δίδαξε και την έδειξε ο ίδιος
ο Κύριος, ως ανιδιοτελές άνοιγμα της ψυχής μας σε κάθε συνάνθρωπό μας, στο πρόσωπο
του οποίου «διαβάζουμε» τη δική Του παρουσία. «Εφ’ όσον εποιήσατε ενί τούτων
των αδελφών μου, εμοί εποιήσατε». Και λέμε ότι η αγάπη συνιστά το κριτήριο,
γιατί χωρίς την αγάπη του Χριστού ούτε την καρδιά μας μπορούμε να κρατήσουμε
καθαρή, συνεπώς χαρούμενη, ούτε και η όποια άσκησή μας, είτε ως σωματική
γυμνασία είτε ως νηστεία, θα έχει το οποιοδήποτε νόημα.
