«Ο άγιος Ευτυχής ή Ευτύχιος διέπρεψε ως αληθινός
εργάτης του Χριστού και υπηρέτης της Εκκλησίας, τόσο με τη συνεχή και καρποφόρα
διδασκαλία του, όσο και με τα άμεμπτα και εποικοδομητικά έργα του. Ήταν
άγρυπνος και τεχνικότατος αλιέας των ψυχών, φιλόστοργος δε πατέρας τους,
έτοιμος να δώσει και τη ζωή του για τη ασφάλεια και τη σωτηρία τους. Συνελήφθη
και έμεινε σταθερός στην αγία πίστη μας κι έλαβε μαρτυρικό τέλος: τον ρίξανε οι
τύραννοι στα νερά και πνίγηκε μέσα σε αυτά»[1].
Ο άγιος υμνογράφος αφιερώνει πολλούς ύμνους στο να
τονίσει το ιδιαίτερο μαρτυρικό τέλος του αγίου Ευτυχίου - το πνίξιμό του στα
νερά - δίνοντας όμως ταυτόχρονα και την πνευματική ερμηνεία του τραγικού
γεγονότος: πριν από το πνίξιμό του ῾έπνιξε᾽ ο ίδιος τους άφρονες αθέους με τη
δύναμη των λόγων του, ενώ με το διά πνιγμού τέλος του έπνιξε και τον πονηρό
διάβολο, τον ῾άσαρκον δράκοντα᾽. «Θεόφρον Ευτύχιε, με τη δύναμη των
πανσόφων λόγων σου εναπέπνιξες τους άφρονες, γι᾽ αυτό και δέχτηκες με την
πνιγμονή των υδάτων μακάριο τέλος, πνίγοντας στα νερά τον άσαρκο δράκοντα, τον
διάβολο»[2] (στιχηρό
εσπερινού). «Μπήκες στο στάδιο της μαρτυρίας με χαρά, μάκαρ Ευτύχιε, και
πόθησες τον θάνατο που σου έφερε ζωή, και έπνιξες τις μυριάδες των εχθρών,
καθώς πνιγόσουν στη θάλασσα»[3] (ωδή
α´).
Το μαρτυρικό τέλος του λοιπόν ήταν γι᾽ αυτόν, όπως
βεβαίως και για όλους τους εν Χριστώ μάρτυρες, αφενός η σφραγίδα της αγιασμένης
βιοτής και του έργου του, η οποία σαν σε χρυσά φτερά τον έφερε στη Βασιλεία του
Θεού, αφετέρου το ξέσπασμα, κατά παραχώρηση ασφαλώς του Χριστού, του Πονηρού και των οργάνων του, οι οποίοι δεν ανέχονταν
την ήττα τους από τον δούλο του Χριστού. «Υψώθηκες προς τον Κύριο, παμμάκαρ, με τις χρυσές φτερούγες του
ιερωτάτου μαρτυρίου»[4]
(ωδή ε´).
Ο Ευτύχιος ανήκει σε εκείνους τους αγίους, οι οποίοι αξιώθηκαν να
μαθητεύσουν γνήσια παρά τους πόδας των αγίων Αποστόλων και να εισέλθουν και
αυτοί στον κόπο του ευαγγελισμού των ανθρώπων. Ο Ιωσήφ ο υμνογράφος δεν αφήνει ασχολίαστες τις καίριες
αυτές διαστάσεις της ζωής του αγίου. Ο άγιος υπήρξε γνήσιος μαθητής των
Αποστόλων, αποδεικνύοντας τη γνησιότητά του αυτή αφενός με την οσία βιοτή του,
αφετέρου με το λαμπρό του μαρτύριο. Κι αυτό σημαίνει: δεν αρκεί να ακούσει
κανείς τη διδασκαλία των αποστόλων. Εκείνο που θα τον καταστήσει πράγματι
γνώστη και γνήσιο μαθητή είναι η ενεργοποίηση της διδασκαλίας τους στην
προσωπική του ζωή, δείγμα της αγάπης του προς τον Θεό, που φτάνει μέχρι θυσίας
και της ίδιας της ζωής. «Ουχ οι ακροαταί, αλλά οι ποιηταί του Νόμου
δικαιωθήσονται»[5]
(απ. Παύλος). «Έζησες όσια, παμμάκαρ Ευτύχιε, καθώς μαθήτευσες με απόλυτη
ακρίβεια στους Αποστόλους του Χριστού. Και έφτασες στην τέλεια ηλικία, όταν
άθλησες διά του μαρτυρίου λαμπρότατα, αξιοθαύμαστε»[6] (ωδή
α´). «Κόλλησες με την ψυχή και την καρδιά σου στους άγιους υπηρέτες του Λόγου
Χριστού και έζησες άγια τη ζωή σου»[7] (ωδή
γ´).
Είπαμε όμως ότι ο άγιος Ευτύχιος εισήλθε και στους κόπους
του ευαγγελισμού των ανθρώπων ως ακόλουθος των αποστόλων. Κήρυξε κι αυτός με
δύναμη τον σωτήριο λόγο, φωτίζοντας τους ανθρώπους και απαλλάσσοντάς τους από
το βαθύτατο σκοτάδι της άγνοιας. «Γεμάτος από ένθεη πίστη και χάρη Θεού,
ένδοξε, κήρυξες τον σωτήριο λόγο, μαζί με τους Αποστόλους, διαλύοντας έτσι το
βαθύτατο σκοτάδι της δυσσέβειας»[8] (ωδή
ς´). «Κήρυξες τον άναρχο Λόγο Χριστό με όσιο τρόπο»[9] (ωδή
ς´). «Δείχνοντας σταθερή την ένστασή σου, μάρτυρα Ευτύχιε, καταντρόπιασες τους
σοφούς των Ελλήνων με γενναιότητα»[10] (ωδή
ζ´).
Οι πολλοί πιστοί μπορεί να αγνοούν τον άγιο Ευτυχή ή Ευτύχιο, αλλά για την Εκκλησία μας δεν παύει να είναι αποστολικός Πατέρας, ῾μεγαλομάρτυς᾽ (ωδή δ´), ῾άγγελος επίγειος αληθώς και ουράνιος άνθρωπος᾽ (ωδή θ´), του οποίου η μνήμη συνιστά ῾φωταυγή πανήγυριν᾽, ενώ η ύπαρξή του αποδεικνύεται για τους πιστούς ῾στήριγμα και καύχημα᾽(ωδή θ´). «Ταις ευχαίς σου, μέγιστε μάρτυς Ευτύχιε, από πάσης λύτρωσαι στενώσεως και αλώσεως αθέων βαρβάρων» (ωδή θ´).
[1] Συναξάρι Μηναίου.
[2] «Θεόφρον Ευτύχιε,
νευραίς των πανσόφων λόγων σου εναποπνίξας τους άφρονας, τέλος μακάριον,
πνιγμονή υδάτων, υπεδέξω δράκοντα, εν τούτοις αποπνίγων τον άσαρκον».
[3] «Υπήλθες το στάδιον
της μαρτυρίας γηθόμενος, και θάνατον πρόξενον ζωής επόθησας, και απέπνιξας
εχθρών τας μυριάδας, θαλάσση πνιγόμενος, μάκαρ Ευτύχιε».
[4] «Υψώθης προς Κύριον,
χρυσαίς, παμμάκαρ, πτέρυξι του ιερωτάτου μαρτυρίου».
[5] Ρωμ. 2, 13.
[6] «Οσίως εβίωσας,
μαθητευτείς ακριβέστατα, παμμάκαρ Ευτύχιε, τοις Αποστόλοις Χριστού, εις τελείαν
τε ανήχθης ηλικίαν, αθλήσας λαμπρότατα, αξιοθαύμαστε».
[7] «Αγίοις του Λόγου
υπηρέταις, ψυχή και καρδία, κολληθείς, αγίως σου διήνυσας τον βίον».
[8] «Ενθέου πίστεως
έμπλεως και χάριτος γενόμενος, ένδοξε, λόγον σωτήριον, συν αποστόλοις,
εκήρυξας, της δυσσεβείας λύων σκότος βαθύτατον».
[9] «Οσίως Λόγον τον
άναρχον κηρύττων».
[10] «Σταθηράν
επιδεικνύμενος την ένστασιν, μάρτυς Ευτύχιε, τους των Ελλήνων σοφούς ανδρείως
κατήσχυνας».
